Điện mặt trời

Với người Việt ngày nào, ánh nắng ngoài chuyện đem lại ánh sáng phân biệt đêm ngày còn có lợi ích cho việc phơi quần áo, phơi khô các sản phẩm nông nghiệp, thủy hải sản, hoặc những thứ cần phơi khô để giữ lâu như hạt giống, chăn màn, tơ lụa...

Ra nước ngoài sinh sống, chúng ta mới thấy quý ánh nắng mỗi dịp đông về, vì nó có thể sưởi ấm, hoặc làm cho da sạm nắng (tanning) trông hấp dẫn hơn.

Nắng thực sự rất quan trọng đối với mọi vận hành của trái đất. Từng có giả thiết cho rằng có lần mặt trời bị che phủ làm cây cối trên mặt đất chết hết vì chúng không thể quang hợp tạo ra chất dinh dưỡng nuôi thân. Kết quả là các loài ăn cây lá – như khủng long – tuyệt chủng vì không có thức ăn. Các loài thú ăn cỏ lũ lượt chết đói, kéo theo sự tuyệt chủng của các loài thú ăn thịt. Kết quả, hàng loạt những chủng loại sinh sống trên mặt đất phải ngậm ngùi ra đi, chỉ vì ánh sáng mặt trời không đến tới mặt đất.

Trải qua nhiều ngàn năm tồn tại trên mặt đất, con người hiện đại không ngừng có những phát minh (do tình cờ phát hiện hoặc do nghiên cứu tìm tòi) đem lại những lợi ích cho cuộc sống. Biết sử dụng lửa, biết sử dụng bánh xe, chế tạo dụng cụ từ đá, đồng, rồi sắt, thép… đã góp phần thay đổi đời sống con người. Kế đó là quá trình hoàn thiện các hệ thống chữ viết. Rồi phát minh ra điện... Kể từ đây phát triển khoa học kỹ thuật có những bước nhảy vọt bất ngờ.

Với điện, nhiệt điện (như thấy tại các động cơ hơi nước) xuất hiện đầu tiên. Sau đó các hình thức phát điện mới khác ra đời: dùng nhiên liệu hóa thạch như than, dầu tạo ra năng lượng để quay các trục tua-bin (turbine), hoặc sử dụng nguồn nước như thủy điện, dùng sức gió để thổi quay các trục chong chóng khổng lồ để làm ra điện, cho tới các lò điện nguyên tử sau này...

Cuộc sống hôm nay hầu như không thể thiếu điện. Vì vậy, điện là một trong những phát minh thay đổi lịch sử nhân loại nhiều nhất. Dĩ nhiên, một trong những nét độc đáo của lịch sử phát triển ngành điện là những nỗ lực khám phá sử dụng các nguồn năng lượng khác nhau để biến thành điện. Trong đó có nguồn năng lượng của mặt trời.

Gần đây những chuyển biến trong kỹ nghệ điện sử dụng năng lượng mặt trời có những hoạt động khá sôi nổi. Trên các trang báo chí, truyền thanh, truyền hình, tin tức về chuyện các nước trên thế giới đang ráo riết chạy đua trong việc khai thác nguồn năng lượng dồi dào hiện đang nở rộ như nấm này. Từ chuyện Trung quốc đem bán các sản phẩm tấm kiếng chế tạo điện từ ánh sáng mặt trời (solar panels) qua Châu Âu với giá rẻ mạt, gần như đổ rác, thấp hơn vốn chi phí sản xuất. Điều này đã khiến Châu Âu phải lên tiếng chỉ trích và có biện pháp tăng thuế nhập khẩu. Hoặc chuyện Nhật đã quyết định đóng cửa một nhà máy sản xuất tấm kiếng sản xuất điện mặt trời tại Châu Âu chỉ vì đồng yen xuống giá, khiến cho sản xuất tấm kiếng điện ở nước ngoài trở thành đắt đỏ. Hay chuyện dân Mỹ ca thán tại sao Mỹ không tiên phong trong lĩnh vực khai thác điện từ năng lượng mặt trời, để cho các nước khác vượt mặt.

Thực ra ở Mỹ đang có những hoạt động âm thầm về phát triển điện sử dụng năng lượng mặt trời; tuy nhiên vì không xuất hiện ồn ào nên chúng ta không nhận thấy những chuyển biến âm thầm đó. Trên thực tế, điện năng lượng mặt trời ở Mỹ đang có những tác động lên giới đầu tư vào ngành điện và dân chúng sử dụng điện mặt trời.

Theo EEI (Edison Electric Institute), giới đầu tư vào phát triển kỹ nghệ sản xuất điện năng ở Mỹ đang thay đổi chiến lược đầu tư của họ đối với các ngành sản xuất điện truyền thống, chủ yếu sử dụng nhiên liệu hóa thạch như than và dầu hỏa. Theo tác giả David Robert, báo cáo của EEI đã tác động không ít đến giới đầu tư vào kỹ nghệ sản xuất điện ở Mỹ. Theo trích dẫn của bản báo cáo, hiện nay ở Mỹ có khoảng 1% lượng điện sử dụng năng lượng mặt trời. Tuy nhiên, chiều hướng này đang gia tăng mạnh. Ước tính đến năm 2020, sẽ có tới 10% lượng điện ở Mỹ đến từ năng lượng mặt trời.

Tại sao có hiện tượng tăng vọt đó? Bởi ban đầu giá bán các tấm kiếng sản xuất điện từ ánh sáng mặt trời còn đắt, nên không ai dám mạnh tay bỏ tiền ra xài. Hơn nữa vì là kỹ thuật mới, nên người tiêu dùng còn lưỡng lự, chờ xem thiên hạ xài có lợi hay không, rồi mới tới lượt mình. Nay giá những tấm kiếng phát điện từ ánh sáng mặt trời rẻ hơn nhiều. Cộng thêm những ý kiến phản hồi thuận lợi của người sử dụng, nên chiều hướng chuyển qua mua tấm kiếng về gắn tại nhà đang trở thành một xu hướng khá phổ thông.

Câu hỏi được đặt ra: Nếu người dân (có điều kiện) mua những tấm kiếng này về gắn ở nhà và thấy rất có lợi, vậy kỹ nghệ điện lực Mỹ sẽ có những thay đổi ảnh hưởng nào?

Theo tác giả David Roberts, có bốn trường hợp sau sẽ xảy ra:

1. Các công ty điện lực Mỹ sẽ bị mất một phần thị trường, nên lượng điện bán ra sẽ ít hơn. Theo ước tính của Dự án Bloomberg New Energy Finance, đến năm 2020, tại một số nơi ở Mỹ sẽ có tới 10% lượng điện sử dụng ánh sáng mặt trời.

2. Giá điện xài nhiên liệu hóa thạch buộc phải tăng lên. Tại sao? Vì giới đầu tư các nhà máy phát điện cần 30 năm hoạt động mới có thể thu hồi vốn. Giá điện vì thế phải tăng lên để bù vào lượng khách hàng thất thoát. Theo dự tính của EEI, giá điện ở Mỹ có thể tăng lên 20%. Tổ chức Bloomberg ước tính tới năm 2020 thì giá biểu này sẽ được áp dụng.

3. Giá điện năng lượng mặt trời bắt các công ty điện lực phải hạ thấp giá điện vào những giờ cao điểm. Cần biết giá điện tại các thời điểm trong ngày không đồng nhất. Ví dụ giữa trưa nóng bức, máy lạnh chạy nhiều, giá điện (lúc cao điểm) sẽ đắt hơn những lúc trời mát mẻ. Trong khi đó, các tấm chắn sản xuất điện từ năng lượng mặt trời giữa trưa lại hoạt động ở mức tối ưu. Điều này khiến nhiều người tin rằng đầu tư vào những tấm kiếng sẽ giúp họ tiết kiệm nhiều hơn về lâu dài.

4. Với xu hướng dân chúng không còn e ngại với các tấm kiếng sản xuất điện mặt trời, các ngân hàng sẽ hiểu rằng đầu tư vào thị trường sản xuất điện sử dụng năng lượng hóa thạch không còn hấp dẫn, vì vị trí độc quyền của các nhà cung cấp điện không còn như trước nữa. Vốn cho vay của các ngân hàng này sẽ thu hẹp lại. Rất có thể họ sẽ chuyển qua cho dân chúng vay tiền để mua các tấm kiếng!

Theo nhận định của EEI, rồi đây dân chúng ở Mỹ sẽ chọn mua những tấm kiếng sản xuất điện mặt trời gắn tại nhà và sử dụng chúng như nguồn điện chủ yếu. Họ vẫn sử dụng mạng lưới điện của các công ty điện lực, nhưng chỉ là nguồn điện hỗ trợ dự phòng (back up), phòng khi trời mưa, bão kéo dài nhiều ngày, ánh sáng mặt trời không đủ để sản xuất đủ điện cho nhu cầu sử dụng. Nếu đây là một thực thế thì việc này nhất định sẽ gây ra những tác động bất lợi cho các công ty điện lực Mỹ.

 Lịch sử luôn mở ra những trang mới. Nhưng lịch sử phát triển khoa học kỹ thuật đang lật qua những trang mới với vận tốc nhanh hơn. Rồi đây những phát triển ồ ạt, cộng với kết quả khắc phục những hạn chế kỹ thuật, lúc đó các tấm kiếng sản xuất điện từ ánh sáng mặt trời (solar panels) sẽ trở nên phổ biến, thông dụng, hẳn là bức tranh kỹ nghệ sản xuất và tiêu thụ điện ở Mỹ sẽ có những biến động khó tránh. Tới lúc đó, có lẽ không còn chuyện chọn hãng điện nào có giá điện rẻ mà dân Mỹ sẽ chọn thương hiệu nào để mua những tấm kiếng sản xuất điện. Mua của Trung quốc hay của Nhật, của Đức hay của Mỹ?...

(Theo: http://qz.com/73559/heres-how-renewables-will-completely-destroy-us-utility-companies-according-to-utilities-themselves/)

• < Trang trước
• Trang sau >