Thỏa thuận tạm thời về hạt nhân Iran có hiệu lực

Các máy ly tâm làm giàu uranium tại nhà máy Natanz, Iran(ảnh chụp tháng Hai 2012)
REUTERS/IRIB Iranian TV via Reuters TV


Thỏa hiệp được đánh giá là « lịch sử » liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran - ký kết cách nay hai tháng tại Genève giữa Teheran và các cường quốc – bắt đầu được áp dụng kể từ hôm nay, 20/01/2014.
 Thời gian thực hiện dự trù kéo dài sáu tháng. Thanh tra viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA, đã có mặt tại chỗ và sẽ ghé thăm một số địa điểm hạt nhân để kiểm tra cam kết của Teheran.

Một cách đại cương, theo thỏa thuận đã ký, Iran đồng ý dừng các hoạt động hạt nhân của mình, để đổi lấy việc nới lỏng lệnh trừng phạt quốc tế. Teheran cam kết sẽ minh bạch trong vấn đề này, do đó, ngay từ hôm nay, các chuyên gia quốc tế bắt tay ngay vào việc xác minh lời hứa của Iran là đình chỉ làm giàu uranium. Cụ thể, họ sẽ đến kiểm tra hai cơ sở Natanz và Fordo, và thanh tra các máy ly tâm.

Chính quyền Iran có nhiệm vụ hợp tác đầy đủ với chuyên viên thanh tra của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế trong vòng sáu tháng tới đây.

Đổi lại, nhóm 5 +1 – còn gọi là Lục cường - gồm 5 thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và Đức, sẽ giảm nhẹ các biện pháp trừng phạt vốn đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế Iran.

Bên cạnh việc giải tỏa 4 tỷ đô la bị phong tỏa trong các ngân hàng Mỹ - mà khoản đầu tiên nửa tỷ đô la phải được giải ngân ngay hôm nay - việc tháo gỡ lệnh trừng phạt đối với ngành hóa dầu Iran sẽ cho phép nước này thu hồi 9 tỷ đô la đang bị chặn tại các ngân hàng Châu Âu.

Iran sẽ được nhập khẩu trở lại các linh kiện, phụ tùng cần thiết cho ngành hàng không và công nghiệp ô tô, nguồn sử dụng lao động lớn nhất trong nước. Một số ngân hàng đã được Châu Âu và Mỹ chỉ định để thiết lập các kênh tài chính với Teheran. Lạm phát, lên đến mức 60% trong năm 2013, dự kiến sẽ giảm, và người Iran có thể bắt đầu thở phào nhẹ nhõm.

Sáu tháng tới đây như vậy là một bước đầu tiên mà cả Iran lẫn quốc tế đều phải thể hiện thiện chí để tiếp tục được hưởng lợi từ thỏa thuận. Mục tiêu đề ra của thỏa thuận tạm thời chính là khôi phục lại lòng tin giữa hai bên, để thương lượng một thỏa thuận chung cuộc, giải quyết ổn thỏa hồ sơ hạt nhân Iran. Nếu cần thiết thì nhóm Lục cường 5 +1 nước hoàn toàn có thể tái lập các biện pháp trừng phạt Teheran.

• < Trang trước
• Trang sau >