Tổ chức Thương mại Thế giới thông qua được thỏa thuận lịch sử

Tổng giám đốc Roberto Azevedo và các đại biểu vui mừng trong buổi bế mạc tại hội nghị Tổ chức Thương mại Thế giới tại Bali (Indonesia) ngày 07/12/2013.
REUTERS/Edgar Su


Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cuối cùng đã thông qua được một hiệp định « lịch sử » tại Bali hôm nay 07/12/2013 sau nhiều sóng gió.

 Đây là thỏa thuận toàn cầu đầu tiên được ký kết từ khi tổ chức này được thành lập vào năm 1995, cứu vãn WTO khỏi bị lỗi thời.

Ngay sau khi thỏa thuận được các bộ trưởng 159 quốc gia thành viên chính thức thông qua, Tổng giám đốc người Brazil của Tổ chức Thương mại Thế giới, ông Roberto Azevedo tuyên bố :
« Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, WTO thực sự giữ được lời hứa ».

Ông dừng lại một hồi lâu để ngăn giòng lệ và nói thêm : « Chúng ta đã đưa trở lại từ ‘thế giới’ vào tổ chức thương mại quốc tế này ».

Tổng giám đốc WTO nhận định, thỏa thuận Bali là « một bước quan trọng » về hướng thực hiện một chương trình rộng lớn nhằm tự do hóa các trao đổi thương mại được đề xướng tại Doha (Qatar) từ năm 2001 nhưng lâu nay không được ngó ngàng đến.

 WTO ước tính « gói thỏa thuận Bali » sẽ tạo ra được giá trị 1.000 tỉ đô la và nhiều triệu việc làm.

Tuy vậy, thỏa thuận Bali chưa đáp ứng được hy vọng đồng thời là tham vọng của WTO về việc xóa bỏ các hàng rào thuế quan trên toàn cầu, được bày tỏ suốt quá trình hơn một chục năm thương thảo tại Doha.

Đại diện Liên hiệp châu Âu, Pháp, Anh, Indonesia đã lên tiếng hoan nghênh. Thỏa thuận ký kết hôm nay đạt gần 10% quy mô của chương trình cải cách đưa ra ở Doha, nhưng nhiều người có trách nhiệm e ngại cho tương lai của chính WTO và cho chính sách đa phương nói chung, trong trường hợp thất bại ở cấp bộ.

Toàn bộ các biện pháp ở mức tối thiểu được mệnh danh là một « Doha light » liên quan đến ba lãnh vực.

Các thành viên cam kết giảm trợ cấp xuất khẩu nông sản, dự kiến miễn dần thuế hải quan đánh trên sản phẩm của các nước nghèo và giảm các thủ tục quan liêu trong xuất nhập khẩu để tạo điều kiện cho các trao đổi thương mại.

Việc ký kết được thỏa thuận sau nhiều lần được cho là hoàn toàn mất hết hy vọng, còn là một thắng lợi cá nhân của tân Tổng giám đốc WTO, lên nắm quyền từ tháng Chín.

Trước hội nghị Bali, bốn hội nghị cấp bộ trưởng trước đó chưa bao giờ đạt đến một thỏa thuận toàn cầu.

Ấn Độ luôn đòi hỏi phải được tăng trợ cấp nông nghiệp, lần này chỉ chấp nhận vào phút chót.
Và đến lúc gần như đã thương lượng xong, các nước Cuba, Nicaragua, Bolivia và Venezuela đang đêm lại đòi phải thêm vụ Mỹ cấm vận Cuba vào khiến hội nghị phải kéo dài.

Theo AFP, thỏa thuận toàn cầu đầu tiên trong lịch sử WTO chỉ mới là bước đầu trên con đường thiên lý hướng về việc tự do hóa trao đổi thương mại.

Vòng thương lượng « Uruguay Round » trước đây kết thúc vào năm 1994 với thỏa thuận Marrakech (Maroc) đã dẫn đến việc thành lập WTO một năm sau đó.

• < Trang trước
• Trang sau >