Trẻ em và mùa hè ngày nay

Không phải đứa trẻ nào cũng có điều kiện đón hè. RFA

Mùa hè, theo cha mẹ đi làm đồng áng, đi bắt cá, bắt ốc, mò cua, đi bán vé số, đi chăn trâu, chăn bò, chăn dê thuê, đi bưng nước cho các quán... Đó là tất cả những công việc có được của trẻ em con nhà nghèo ở thôn quê hoặc tá túc nơi thành phố. Trẻ em thời bây giờ, ngoài chuyện phải cật lực làm việc, còn có thêm mối lo bị bắt cóc bán sang Trung Quốc.
Càng ngày xã hội càng bất an

Ông Nguyễn Năm, phụ huynh học sinh ở Năm Căn, Cà Mau, vì hoàn cảnh khó khăn, phải cho con đi bán vé số hai buổi mỗi tuần để cháu có thêm chút tiền vào mùa học mà chi phí việc học thêm, chia sẻ:“Hổng có đâu, nhiều khi đi bán vé số với lại đi lại quán cà phê bán phụ nên không có chế độ gì cả! Nó cứ gài (thế) thử việc vài ba tháng nên chăng có chế độ bảo  hiểm hay bảo hộ gì đâu! Nhiều khi do khó khăn quá mà để con đi bán vé số, đi làm thêm, mối nguy rất là lớn vì có thể bị gài vào những đường dây nguy hiểm...”.

Theo ông Năm, tình trạng trẻ em trong độ tuổi tiểu học phải đi bán vé số, đi phụ giúp công việc ở các quán hoặc đi rửa chén bát, đi mò cua bắt ốc, chăn dê, chăn trâu bò thuê... Nói chung là có thiên hình vạn trạng công việc của học sinh mùa hè, và dường như công việc nào cũng đòi hỏi các em, các cháu phải tiếp xúc với đám đông, với xã hội trong lúc không có cha mẹ bên cạnh. Đây cũng là mối nguy khó có thể lường trước được.

    Đáng sợ hơn cả là càng ngày, nỗi lo lắng của bậc làm cha làm mẹ không thể giấu giếm đi đâu được nữa, đành phải nói thật với con cái rằng xã hội đang rất tệ hại, nguy hiểm luôn rình rập và có thể bị bắt cóc, bị tai nạn xe hay tai nạn lao động bất kì giờ nào... Chỉ chừng đó thôi cũng đã quá nguy hiểm cho tâm hồn non nớt của trẻ em.

Không chỉ lo lắng về chuyện kẻ bắt cóc trẻ em ngày càng nhiều ở khắp đất nước mà nỗi lo lắng của ông là tai nạn lao động đối với các cháu, bởi vì hiện nay, hầu hết các công trình, các ông chủ dám nhận trẻ em vào làm việc đều là những chỗ chấp nhận lao động chui, lao động vị thành niên. Hầu hết các cơ sở chấp nhận lao động vị thành niên đều có những khó khăn riêng của họ, từ cơ sở vật chất, vốn liếng cho đến bảo hiểm xã hội, bảo hiểm lao động... Mặc dù lo lắng nhưng các bậc cha mẹ gia đình nghèo đành chấp nhận để con đi làm kiếm thêm tiền, bởi cho con ở nhà, vào mùa học, họ sẽ gặp nhiều khó khăn hơn, thậm chí một số trường hợp phải cho con nghỉ học vì thiếu đầu hụt đuôi.

Đồng cảm với ông Năm, thầy giáo Lê Tịnh, một giáo viên trung học ở Quảng Ngãi, chia sẻ: “Thì thường thường thì hè học sinh nghèo thì còn phụ thuộc vào điều kiện gia đình, tùy vùng nữa. Nói chung là đi chăn bò, kẹp rau, giữ em... Thường thì học sinh ở vùng quê mà nghèo nữa thì không có việc làm. Ngược lại, trẻ em thành phố dễ tìm việc ngày hè hơn, như dạy kèm lớp nhỏ hơn và nhiều việc nhẹ khác...”.

Ông Tịnh chia sẻ thêm rằng thời ông còn nhỏ, tuy tuổi thơ nghèo khổ nhưng hồn nhiên, ít lo lắng, bởi thức ăn không có độc tố, trẻ con có thể ra những đường làng dạo chơi, đá gà cỏ, đá banh, chơi trốn tìm mà không sợ tai nạn xe, không sợ bị bắt cóc. Còn thời bây giờ, mọi thứ đều có vẻ như đầy đủ đối với trẻ em con nhà khá giả nhưng bù vào đó thì trẻ em nghèo càng khốn khổ hơn vì chén cơm manh áo.

Đáng sợ hơn cả là càng ngày, nỗi lo lắng của bậc làm cha làm mẹ không thể giấu giếm đi đâu được nữa, đành phải nói thật với con cái rằng xã hội đang rất tệ hại, nguy hiểm luôn rình rập và có thể bị bắt cóc, bị tai nạn xe hay tai nạn lao động bất kì giờ nào... Chỉ chừng đó thôi cũng đã quá nguy hiểm cho tâm hồn non nớt của trẻ em. Nhưng biết làm sao khi mà xã hội càng ngày càng bất an nhiều hơn!
Một mùa hè mệt mỏi

Một học sinh trung học phổ thông, ngại nêu tên, chia sẻ: “Mình đi lột sen hoặc làm các việc lặt vặt vậy thôi, hoặc là đi quán cà phê để bưng bê. Tùy theo người lột hạt sen, người lột nhanh thì được 70 ngàn, 80 ngàn đồng (tuần). Còn như đi bưng cà phê thì một buổi được 50 ngàn đồng, 60 ngàn đồng. Tối lại thì đi bưng trà sữa đó chú!...”.

    Và cứ mỗi mùa hè đến là mỗi mùa tất bật kiếm cơm, làm đủ các công việc để kiếm tiền mua sách vở, phụ giúp gia đình của trẻ em con nhà nghèo miền quê, miền núi, thậm chí trẻ em nghèo tá túc thành phố. Thêm một mùa hè là thêm một mùa da cháy sạm, tóc khét nắng và mọi cay đắng lại tìm đến tuổi thơ nhà nghèo!

Theo em học sinh này, cứ mỗi lần mùa hè đến là đã thấy khổ cho những học sinh nghèo như em. Nhưng mùa hè càng trở nên khốc liệt và ác mộng hơn khi nó đến cùng mùa bóng đá. Mặc dù cha mẹ của em không biết cá độ bóng đá là gì nhưng hầu hết họ là những nông dân mê bóng đá, họ cứ chờ đến mùa bóng lại thi nhau thức đêm, hò hét cho đến hết trận mới thôi. Có những mùa bóng bị ngược múi giờ, như vậy là giấc ngủ của em không hề yên chút nào với tiếng hò hét của cha mẹ và xóm làng. Em nói thêm rằng tuổi của em không phải ai cũng ưa bóng đá, đặc biệt những học sinh phải đi làm thêm vất vả như em rất cần giấc ngủ để phục hồi sức khỏe mà học hành.

Em chia sẻ thêm là hiện nay, việc đi làm thêm mùa hè của những học sinh con nhà nghèo cấp phổ thông trung học như em không còn dừng ở quanh quẩn trong huyện, trong tỉnh như trước đây mà nhiều bạn ra tận miền Bắc, sang tận Trung Quốc, Lào, Campuchia để làm thuê, làm việc trốn chui trốn nhủi vì chưa tới tuổi lao động.

Đây cũng là mối nguy lớn nhất bởi vì mối nguy bắt cóc trẻ em vốn tiềm ẩn trong những cái ổ trốn chui trốn nhủi này. Nhà nước, an ninh sở tại không thể quản lý được, thân phận của những lao động trẻ em này hoàn toàn dựa vào hên xui may rủi... Và để đối phó với tình trạng này, em cho biết có nhiều bạn cùng quê với em đang tính vào các đặc khu tương lai để xin việc, bởi họ nghe nói công việc ở đó rất nhiều. Nhưng riêng em, em cho rằng có cực khổ mấy cũng bám việc ở quê nhà chứ vào các khu đó không biết chuyện gì có thể xảy ra.

Và cứ mỗi mùa hè đến là mỗi mùa tất bật kiếm cơm, làm đủ các công việc để kiếm tiền mua sách vở, phụ giúp gia đình của trẻ em con nhà nghèo miền quê, miền núi, thậm chí trẻ em nghèo tá túc thành phố. Thêm một mùa hè là thêm một mùa da cháy sạm, tóc khét nắng và mọi cay đắng lại tìm đến tuổi thơ nhà nghèo!

• < Trang trước
• Trang sau >