“Một cách đơn giản, những chuyên viên được chính phủ thuê dựng trang mạng có thể là dân chuyên nghiệp nhưng lại làm việc như những người thuộc diện tay mơ,”
Mới sáng sớm Thứ Ba (22 Tháng Mười 2013) dân chúng thủ đô đọc được tin lớn nhất đăng trên tờ The Washington Post, đại để cho biết một tuần trước ngày người dân Hoa Kỳ vào trang nhà của Obamacare (www.HealthCare.gov) để đăng ký mua bảo hiểm theo đúng quy định của chính phủ, giới hữu trách đã biết “thế nào cũng có trở ngại.” Lý do: các nhân viên dựng website thử đi thử lại nhiều lần, và cứ khi nào có chừng chục ngàn người cùng xin ghi danh một lúc là trang web đứng khựng lại, không làm việc.
Một ngày trước đó tại Vườn Hồng của Tòa Bạch Ốc, Tổng Thống Barack Obama nói với giọng bực bội, cho hay “không ai bực mình bằng tôi” và hứa sẽ giải quyết trong thời hạn sớm nhất. Thời hạn đó ông không cho biết hạn chót là bao giờ, nhưng chỉ vài giờ đồng hồ sau đã có tin chính phủ Hoa Kỳ “đang gặp khó khăn trong việc sửa chữa trang web” đi kèm với một tin hoàn toàn mới: trang web tiếng Spanish “cũng chưa thể hoạt động được” cho dù các viên chức hành pháp - kể cả một số viên chức Tòa Bạch Ốc - hứa hẹn “nhiều lần” với những tổ chức đại diện cho tập thể Hispanic rằng “nội trong tuần này mọi chuyện sẽ O.K.”
Khuôn mặt lo âu của bà Kathleen Sebelius, bộ trưởng Bộ Y Tế, trước lúc Tổng Thống Barack Obama phát biểu tại Tòa Bạch Ốc, trấn an dân chúng về trang mạng ghi danh Obamacare. (Hình: Mark Wilson/Getty Images)
Chuyện trang web được dựng riêng cho Obamacare gặp trở ngại đang là đề tài được bàn tán về cả 2 mặt chính trị và kỹ thuật. Chỉ riêng về mặt kỹ thuật không thôi, câu hỏi rất lớn được nêu lên là chính phủ liên bang có tới 3 năm trời để dựng trang web này, tại sao vẫn có những trục trặc vào giờ chót, tới mức tổng thống phải lên tiếng bày tỏ sự bất bình và các chính trị gia Cộng Hòa đưa ra các lời phát biểu mang cùng nội dung: đừng quên ngay từ ngày đầu chúng tôi đã bảo Obamacare là sai bét.
Tại sao trang mạng này lại gặp trở ngại?
“Một cách đơn giản, những chuyên viên được chính phủ thuê dựng trang mạng có thể là dân chuyên nghiệp nhưng lại làm việc như những người thuộc diện tay mơ,” theo nhận xét của chuyên viên mạng Mark Eldridge, người đã từng dựng nhiều trang mạng cho chính phủ liên bang và cho những tổ chức chuyên nhận tài trợ của chính phủ để làm việc. “Nguyên tắc dựng các trang mạng đòi hỏi phải chia việc thành nhiều công đoạn, xong công đoạn nào thử ngay công đoạn đó trước khi bắt tay vào bước kế tiếp.” Ðưa tay chỉ vào bài viết đăng trên trang nhất của tờ Post, ông nói tiếp “bài viết này cho mọi người thấy đến tuần lễ cuối cùng họ mới chạy thử, gặp trục trặc rồi cắm cúi đầu để sửa, sửa chưa xong đã cho người dân vào đăng ký.” Theo ông, “đáng lẽ ra họ phải báo cho giới hữu trách biết là đang gặp khó khăn về kỹ thuật, thay vì cứ mặc kệ để dẫn đến tình trạng quá tệ xảy ra ngày hôm nay.”
Phía chính phủ lại có cái nhìn khác.
Ông Jay Angoff, một cựu nhân viên cao cấp của Bộ Y Tế Và Xã Hội Liên Bang (Department of Heath and Human Services) cho hay mặc dù nhân viên đặc trách dựng trang mạng HealthCare.gov đều là những người làm việc rất tận tâm nhưng “trở ngại lớn nhất vẫn là chuyện tiền nong.” Theo lời ông kể, “số tiền được trao cho không đủ để hoàn tất, đến khi bộ xin thêm tiền thì các vị dân cử Cộng Hòa ở Quốc Hội không cấp thêm. Cuối cùng, chúng tôi phải cấu tiền hết chỗ này đến chỗ khác để hoàn thành dự án đúng thời hạn.” Còn chuyện gặp trở ngại là chuyện “có thể xảy ra bất kỳ ở đâu, bất kỳ lúc nào,” ông nói thêm, “điều quan trọng là nắm bắt rõ hư ở chỗ nào để sửa và sửa sao cho thật nhanh.”
Một viên chức khác của bộ này cho hay mặc dù trên nguyên tắc có tới 3 năm rưỡi để hoàn tất dự án dựng trang mạng, “nhưng có một khoảng thời gian rất dài “chúng tôi tạm ngưng làm việc vì lý do không biết tình hình chính trị sẽ đi đến đâu.” Viên chức yêu cầu không nêu tên này cho hay hầu như năm 2012 là năm không có làm việc “bởi vì chúng tôi chờ phán quyết của Tối Cao Pháp Viện xem đạo luật có vi hiến không, sau khi có phán quyết rồi lại chờ xem kết quả cuộc bầu cử tổng thống như thế nào” vì nếu ông Mitt Romney đắc cử và đảng Cộng Hòa nắm khối đa số ở Thượng Viện, có thể đạo luật sẽ bị hủy bỏ. “Mãi đến cuối năm 2012 khi kết quả bầu cử cho thấy bên Dân Chủ tiếp tục nắm Tòa Bạch Ốc và Thượng Viện, lúc đó chúng tôi mới tiếp tục dự án dựng trang mạng.”
Trở ngại thứ ba đến từ “sự chần chừ của các tiểu bang,” theo lời nhà phân tích Steve Schuler của tổ chức Y Tế Cộng Ðồng Hoa Kỳ. “Ít nhất trong 6 tháng trời chính phủ liên bang phải chờ đợi ý kiến của các tiểu bang, thoạt đầu một số không muốn tham gia, đến khi đồng ý tham gia họ lại chần chừ không quyết định có lập trang mạng riêng cho dân chúng trong tiểu bang hay tham gia vào trang mạng do chính phủ liên bang dựng lên.” Theo lời ông Jay Angoff, cứ mỗi lần phải chờ đợi như vậy “nhân viên trong ban dựng trang mạng HeathCare.gov lại phải ngồi chờ” thành ra nói rằng có 3 năm rưỡi làm việc nhưng thời gian chờ đợi đã mất gần một nửa.
Bất kể vì lý do gì đi chăng nữa, chuyện trang mạng gặp trục trặc vẫn là điều “không thể chấp nhận được,” theo lời Dân Biểu Eric Cantor, trưởng khối dân cử Cộng Hòa ở Hạ Viện. Sau khi cùng các nhân viên đứng trước T.V. xem bài diễn văn Tổng Thống Obama đọc, ông Cantor nói thêm rằng “những gì được (tổng thống) nói ở Vườn Hồng không giúp người dân an tâm hơn.” Lý do ông đưa ra: trang mạng gặp trục trặc, nếu không đăng ký đúng hạn sẽ bị chính phủ phạt, kèm theo đó là những bằng chứng cho thấy nhiều công ty không muốn thuê thêm người hoặc đang cắt bớt người chỉ vì Obamacare bắt chủ nhân phải mua bảo hiểm cho công nhân.
Bên Thượng Viện, Thượng Nghị Sĩ Marco Rubio (Cộng Hòa-Florida) cho hay sẽ đưa ra một dự luật mới gia hạn thời gian ghi danh Obamacare. Lý do? Vì trang mạng www.HealthCare.gov gặp trở ngại.
Ông nói: “Rất vô lý và không công bằng khi bắt dân chúng phải nộp phạt trong khi trang mạng của chính phủ không làm việc hữu hiệu.”
