Điểm Báo Pháp Quốc Ngày 05-07-2013

Nghe trộm thông tin : « Tai mắt » của Pháp không thua gì Mỹ

Theo Le Monde, nước Pháp cũng nghe lén không thua gì Hoa Kỳ qua trung gian của Cơ quan tình báo đối ngoại DGSE (REUTERS)

Hồi hai của cuộc cách mạng Ai Cập, châu Âu vẫn lúng túng về vụ Snowden, Liên hoan nghệ thuật sân khấu Avignon 2013 khai mạc : đó là những chủ đề chính trên các tờ báo Paris trong ngày.

Nhưng có lẽ bài báo thu hút chú ý độc giả nhất liên quan đến những tiết lộ của Le Monde về hoạt động của ngành tình báo Pháp.

Từ thư điện tử đến tin nhắn, từ các cuộc điện đàm đến những trao đổi trên mạng xã hội của người Pháp và kể cả người nước ngoài sống trên đất Pháp đều không thoát khỏi « tai, mắt » của cơ quan tình báo Pháp.

Vào lúc châu Âu đang phẫn nộ sau tiết lộ là ngành tình báo Hoa Kỳ đã theo dõi các đồng minh ở bên này bờ Đại Tây Dương và đòi Washington giải thích, Le Monde lưu ý độc giả là Paris chỉ phản ứng một cách yếu ớt, bởi hai lý do.

Một là trước khi Snowden tung ra « quả bom nổ chậm » về các hoạt động gián điệp của Hoa Kỳ thì Pháp đã biết được điều đó.

Lý do thứ nhì là bản thân nước Pháp cũng nghe lén không thua gì Uncle Sam qua trung gian của Cơ quan tình báo đối ngoại DGSE và nhiều cơ quan « dịch vụ đặc biệt khác ».

Khi thông tin cá nhân không còn là của riêng tư

Nôm na là mỗi lần bất kỳ một ai mở máy vi tính, hay dùng điện thoại, điện thoại di động, gửi email, SMS hay fax thì DGSE đều nhận diện được cả người gửi lẫn người nhận.

Bạn gọi điện cho ai, nói chuyện bao nhiêu lâu, thường liên lạc với một người nào đó, bạn hay truy cập vào những website nào, tham gia những diễn đàn nào trên các mạng xã hội ….Google, Yahoo, Microsoft và các mạng xã hội, Facebook, Twitter đều là những cánh cổng mở rộng cho ngành tình báo thâm nhập đời tư của mỗi công dân.

Nhất cử nhất động của mỗi chúng ta trên internet hay máy tính đều bị theo dõi. Tất cả những thông tin đó đều được ghi lại trong kho tàng bí mật của cơ quan này và được lưu trữ trong nhiều năm.

Tác giả bài báo nhìn nhận những thông tin thu thập được như trên là một công cụ thiết yếu chống khủng bố. Nhưng đấy cũng là cách để theo dõi bất kỳ một ai, ở vào bất kỳ thời điểm nào.

Có điều, hành vi xâm nhập đời tư đó đã là bất hợp pháp nếu chỉ áp dụng đối với người Pháp ở hải ngoại. Nhưng hoạt động nghe lén kể trên lại càng bất hợp pháp hơn nữa khi mà các thông tin được DGSE lưu trữ lại được các cơ quan khác của Pháp khai thác.

Tờ báo nêu lên trường hợp cụ thể là cơ quan phản gián DCRI và Tracfin có thể khai thác những dữ liệu đó trong công cuộc truy lùng những kẻ trốn thuế, phá vỡ các đường dây rửa tiền … Thậm chí là cảnh sát điều tra cũng có thể sử dụng những dữ liệu này khi cần làm sáng tỏ một vụ án. Nói cách khác, như nhận định của Le Monde, những cơ quan này « rộng đường hành động » mà không hề bị kiểm soát, cho dù đó là việc làm bất hợp pháp.

DGSE được trang bị ngân sách chính thức 600 triệu euro, bên cạnh đó còn phải cộng thêm 40 triệu « quỹ đặc biệt » mà các khoản chi tiêu không bao giờ cần được ghi rõ trong sổ sách. 4 991 nhân viên hoạt động cho cơ quan này, trong đó 28 % là các quân nhân. Từ 2009 đến 2014 cơ quan tình báo đối ngoại của Pháp tuyển dụng thêm 687 người, chủ yếu là các kỹ sư.

Nhân đây, Le Monde cho biết là ở bên kia bờ sông Rhin, nước Đức của thủ tướng Merkel tuy đang thắc mắc về hành vi nghe trộm thông tin của đồng minh Hoa Kỳ, nhưng Berlin đã không ngừng mở rộng quyền hạn của cơ quan tình báo BND chuyên giám sát thông tin trên mạng.

Lại cũng Berlin dự trù đầu tư thêm 100 triệu euro từ nay đến năm 2017, tuyển dụng thêm 130 chuyên gia để tăng cường riêng cho hoạt động này.

Ngành tình báo, cuộc chiến trong bóng tối

Nói đến các hoạt động tình báo để phục vụ cho mục tiêu kinh tế, thì Pháp cũng không thua Mỹ, vẫn Le Monde nói tới « truyền thống lâu đời » để phục vụ quyền lợi của các tập đoàn lớn trên quê hương Voltaire.

Theo lời những người từng trong cuộc, thậm chí Pháp còn là một trong những quốc gia đi đầu và nước Pháp còn « nắm trong tay nhiều lá chủ bài trước những đối thủ nặng ký như Mỹ, Trung Quốc, Nga hay Anh »

Le Monde kể lại giai thoại chủ tịch tập đoàn hàng không Trung Quốc China Eastern khi đến Toulouse công tác năm 2001 đã từng bắt quả tang 3 nhân viên tình báo DGSE lẻn vào phòng khách sạn của ông để lấy trộm thông tin và do bị bất ngờ nên họ bỏ chạy, để quên lại đầu máy DVD và máy tính xách tay …

Khi đưa vụ việc ra tòa, Tư pháp ở một quốc gia tôn trọng nhân quyền và luật pháp như Pháp đã nhanh chóng xếp lại hồ sơ này vào hộc tủ ! Ngược lại thì theo tác giả bài báo, nhiều « bí mật quốc gia » của Pháp cũng đã từng bị lọt vào tay các nhà cầm quyền Trung Quốc.

Với Mỹ cũng vậy, năm 1989 cả một đường dây của DGSE đã bị Cục điều tra liên bang Hoa Kỳ FBI « lật tẩy » khi trà trộn vào các tập đoàn công nghệ tin học của Mỹ như IBM hay Texas Instruments.

Thế rồi năm 1995 thì đến lượt Paris trục xuất trùm CIA và một số cộng tác viên đang hoạt động tại Pháp với lý do « gián điệp kinh tế ». Như tiết lộ của WikiLeaks : ngành tình báo, gián điệp của Pháp được xếp vào hạng lợi hại nhất trên thế giới.

Ai Cập, khi giới trẻ vùng lên

Trở lại với phần thời sự quốc tế : Ai Cập vẫn là điểm nóng. Trong mắt Libération « Ai Cập đang trở lại với điểm khởi đầu ».

Tờ báo quan ngại trước chính sách truy bắt các thành phần hồi giáo bảo thủ. Một lần nữa người dân xứ này chưa biết tương lai đi về đâu : « Ai Cập và những bất trắc », tựa trên báo La Croix.

Tờ báo coi việc quân đội truất quyền tổng thống Morsi là cuộc đảo chính. Vấn đề đặt ra là thời kỳ hậu Morsi đang mở ra « nhiều nghi vấn ».

Trong xã luận mang tựa đề « Chân trời mờ mịt » La Croix nêu lên câu hỏi : quyền hạn của tổng thống lâm thời Adly Mansour được tới bao nhiêu ?

Đến khi nào thì Ai Cập mới tổ chức bầu cử ?

Ai sẽ là nhân vật có đủ uy tín để huy động quần chúng cùng xây dựng lại đất nước ?

Tương lai tổ chức Huynh Đệ Hồi giáo Ai Cập sẽ ra sao ?

Chưa một ai có thể giải đáp những câu hỏi trên.

Dưới hàng tựa nổi bật trên trang nhất « Sức mạnh của nhân dân », báo cộng sản L'Humanité ngụ ý sức mạnh của nhân dân đã gạt tổng thống dân cử Morsi ra khỏi quyền lực. Thế nhưng tờ báo này không quên nhắc lại rằng quân đội dù được chào đón như những vị anh hùng nhưng cũng chính phe quân đội Ai Cập ý thức được rằng chính quyền trong giai đoạn chuyển tiếp sẽ được « đặt dưới sự giám sát chặt chẽ của nhân dân »

Trở lại với nguyên nhân dẫn đến việc tổng thống Morsi bị quân đội tước quyền và Huynh Đệ Hồi giáo bị tẩy chay, chuyên gia kinh tế Pháp gốc Ai Cập, Samir Amin giải thích : chính sách kinh tế và xã hội của ông Morsi và Huynh Đệ Hồi giáo còn tệ hại hơn cả với những gì chính quyền cũ của tổng thống Hosni Moubarak đã làm.

Trong những điều kiện đó, lật đổ được tổ chức Hồi giáo cực đoan là « thắng lợi được báo trước của nhân dân Ai Cập ».

Cùng lúc, trả lời báo L'Humanité phát ngôn viên của phong trào phản kháng Tamarrod không khỏi tự hào khi thấy cả một « tầng lớp thanh niên Ai Cập dám can đảm vùng lên » Tamarrod đã thu thập được 22 triệu chữ ký đòi ông Morsi từ bỏ quyền lực.

Le Figaro trong bài xã luận thận trọng nhắc lại là tiến trình dân chủ Ai Cập mới chỉ ở giai đoạn đầu. Một nền dân chủ không thể được dựng lên trong chớp mắt. Cuộc cách mạng lật đổ chế độ Mubarak đã mở đường cho phe Huynh Đệ Hồi giáo lên cầm quyền.

Tiếc là cả ông Morsi lẫn cánh Hồi giáo bảo thủ đã « hoàn toàn không có khả năng điều hành đất nước ».

Khi đã giành được chính quyền bằng lá phiếu, ông Morsi và đảng cầm quyền đã phản bội lại sứ mệnh mà người dân Ai Cập đã gửi gấm vào tay họ. Đó là nguyên nhân dẫn tới cái mà báo chí gọi là hồi 2 của cuộc cách mạng trên sông Nil.

Vào lúc mà các nước Tây phương đang lúng túng vì những diễn biến ở Ai Cập trong hơn 48 giờ vừa qua, Le Figaro cho rằng mọi người không nên rơi vào cái bẫy của cánh Hồi giáo bảo thủ, khi họ kêu gào là nạn nhân của một cuộc đảo chính do quân đội tiến hành.

Avignon, sân khấu nghệ thuận lớn nhất thế giới

Trong lĩnh vực văn hóa, sự kiện liên hoan nghệ thuật sân khấu Festival d’Avignon được khai mạc ngày mai được tất cả các báo Pháp cùng nhắc tới. Libération dành hồ sơ đặc biệt 20 trang để nói về điểm hẹn của giới yêu nghệ thuật sân khấu : từ nghệ thuật múa đế, kịch nghệ, sân khấu đường phố …

Khai mạc từ ngày 5 và sẽ khép lại vào ngày 26/07/2013, Festival d’Avignon năm nay dành một chỗ đứng riêng biệt cho các tài năng trẻ của châu Phi. La Croix nói đến « sự sôi sục » của các nguồn sáng tác đến từ châu lục này.

Avignon là chiếc nôi giúp cho những mần non nghệ thuật khi mà các tài năng châu Phi không có phương tiện để phát triển.

• < Trang trước
• Trang sau >