Paris và Airbnb : Cuộc chiến không hồi kết

Paris là một trong những lựa chọn điểm đến hàng đầu trên website của Airbnb.
REUTERS/Philippe Wojazer

Paris và Airbnb là hai cái tên nổi tiếng trong lĩnh vực du lịch nhưng đây cũng là hai kẻ thù trong một cuộc chiến dai dẳng từ nhiều năm nay và dường như vẫn chưa tới hồi kết.

Paris là điểm đến hàng đầu thế giới, Airbnb là dịch vụ đặt phòng và căn hộ trực tuyến nên việc Paris là thành phố mà dịch vụ Airbnb phát triển nhất bên ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ không phải là điều khiến nhiều người ngạc nhiên.

Mặc dù năm 2017, Airbnb đã nộp cho Paris 6,9 triệu euro thuế lưu trú của khách thuê nhà trên trang này, cao gấp đôi so với năm 2016, nhưng Airbnb vẫn bị coi là « kẻ thù » của nhiều người dân Paris và là « cái gai » trong mắt chính quyền thành phố.

Hồi tháng 11/2016, đô trưởng Paris Anne Hidalgo phát biểu trên nhật báo La Tribune rằng « Airbnb đã làm giảm quỹ nhà cho thuê để ở lâu dài, khiến giá nhà đất tăng và làm biến đổi hoàn toàn cuộc sống trong các khu phố.
Chúng tôi không muốn Paris rơi vào tình cảnh của Venise ».

Vào cuối năm 2017, ông Ian Brossat, trợ lý của đô trưởng Hidalgo, chuyên trách nhà ở, cho biết : « Trong vòng 5 năm, Paris đã mất đi 20.000 nhà ở. Chúng bị biến thành các căn phòng cho khách du lịch thuê, và thường xuyên có khách thuê, gây ảnh hưởng tới quỹ nhà của thành phố và việc thuê nhà ở của những người dân Paris có mức sống trung bình ».

Trên thực tế, hiện có tổng cộng khoảng 65.000 phòng và căn hộ tại Paris được rao cho thuê trên trang Airbnb.

 Airbnb làm các khách sạn truyền thống ở Paris mất nhiều khách, đẩy giá bất động sản vốn đã thuộc loại đắt nhất thế giới lên cao không ngừng, thu hẹp quỹ nhà cho dân địa phương thuê dài hạn, gây xáo trộn cuộc sống trong nhiều khu dân cư, mập mờ trong khai thuế lưu trú và nộp thuế kinh doanh…
Đó là những lý do chính khiến chính quyền Paris « khó chịu ra mặt » với Airbnb.

Tuy nhiên, không phải tới gần đây chính quyền Paris mới chú ý tới Airbnb.
Cách nay 4 năm, vào tháng 03/2014, chính quyền tiền nhiệm của đô trưởng Anne Hidalgo đã thông qua luật Alur theo đó một căn hộ là nơi ở chính chỉ được cho du khách thuê tối đa 120 đêm/năm.

Ngoài ra, theo luật Lemaire ra ngày 07/10/2016, chủ căn hộ cho thuê bắt buộc phải làm thủ tục đăng ký cho thuê nhà du lịch với chính quyền thành phố để được cấp một mã hiệu đăng ký chính thức.

Từ ngày 01/12/2017, các thông báo cho thuê phòng hay căn hộ trên Airbnb bắt buộc phải nêu rõ mã số đăng ký nói trên để chính quyền tiện theo dõi liệu căn hộ đó có được cho thuê quá 120 đêm/năm hay không.

Tuy nhiên, hồi giữa tháng 06/2018, trợ lý nhà ở của đô trưởng Paris cho biết trên tổng số hơn 60.000 thông báo trên Airbnb hồi tháng 03/2018, chỉ có 18.500 thông báo có ghi mã số đăng ký theo quy định của chính quyền Paris.
Theo ông Ian Brossat, vì Airbnb không dọa rút thông báo của người đăng nếu họ không công khai mã đăng ký nên người cho thuê nhà không cảm thấy bắt buộc phải ghi rõ mã số này khi đăng tin trên Airbnb.

Trong khi đó, ông Emmanuel Marill, giám đốc Airbnb chi nhánh Pháp và Bỉ cho rằng sự áp đặt của chính quyền Paris là quá đáng và thậm chí là bất hợp pháp.

 Trả lời báo Le Monde, luật sư của giám đốc Airbnb chi nhánh Pháp và Bỉ còn cho biết Airbnb đã đưa ý kiến lên Hội đồng Bảo Hiến của Pháp, cho rằng luật Le Maire trái với luật pháp của Liên Hiệp Châu Âu và quy định về thương mại điện tử theo đó thương mại trực tuyến chỉ bị hạn chế nếu gây hậu quả nghiêm trọng tới an ninh công cộng.

Nhưng để « chiều lòng » Paris, Airbnb cũng đành « xuống thang », đề xuất xây dựng một công cụ để chặn việc thuê những căn hộ đã được thuê trên 120 đêm trong 12 tháng qua.
Tuy nhiên, đề xuất này vẫn bị Paris từ chối thẳng thừng vì quan chức chuyên trách về nhà ở Paris, Ian Brossat, cho rằng rất khó kiểm chứng xem Airbnb có « bày trò » để « qua mặt » thành phố hay không và rất nhiều thành phố khác vốn từng chấp nhận giải pháp này nay đang phải hủy bỏ.

Không tin tưởng vào các công cụ giám sát của Airbnb, chính quyền Paris thành lập một nhóm công tác gồm 30 giám sát viên.
Mặc dù vẫn để lọt lưới nhiều trường hợp vi phạm, nhưng dường như các biện pháp sát sao của Paris đã khiến số lượng thông báo cho thuê nhà du lịch ở Paris trên Airbnb giảm.

Hồi tháng 04/2018, dựa trên dữ liệu từ tháng 08/2017 đến hết tháng 03/2018 của Muray Cox, nhà sáng lập trang web InsideAirbnb, trợ lý thị trưởng Paris về nhà ở thông báo số thông báo cho thuê nhà du lịch ở Paris qua Airbnb đã giảm 12,7%.

Đây là mức giảm mạnh và kéo dài chưa từng có. Theo ông Ian Brossat, đó là nhờ chính sách răn đe của Paris đã phát huy tác dụng mạnh mẽ, làm giảm số nhà cho thuê bất hợp pháp trên Airbnb.
Nhưng trả lời báo 20 Minutes, đại diện Airbnb Paris vẫn khẳng định số thông báo ở Paris vẫn ổn định.

Kiên quyết trong cuộc chiến chống ách xâm lăng của đế chế Airbnb, Paris còn thông báo sẽ kiện Airbnb về việc trang này không chịu rút các thông báo thiếu mã số đăng ký với chính quyền thành phố, tức là các thông báo bất hợp pháp.
 Đô trưởng Paris Anne Hidalgo còn coi sự phớt lờ, thiếu hợp tác của Airbnb đã góp phần khuyến khích các chủ hộ không đăng ký với chính quyền.

Liên quan đến thuế lưu trú, tổng cộng, năm 2017 Pháp đã thu được 13,5 triệu euro tiền thuế lưu trú từ trang Aibnb, cao gần gấp đôi so với năm 2016, riêng Paris thu được 6,9 triệu euro.
 Chưa dừng ở đó, Quốc Hội Pháp đã thông qua luật tăng thuế lưu trú, cho phép các địa phương ấn định khoản thuế lưu trú tương đương 1%-5% tiền thuê nhà/người/đêm trên các trang thuê nhà trực tuyến như Airbnb.

Từ ngày 01/07/2018, Airbnb phải trực tiếp thu thuế lưu trú của khách thuê phòng tại 23.000 thành phố, thị trấn trên toàn nước Pháp và nộp cho chính quyền các nơi này, so với con số 50 thành phố như trước đây.

Trong khi căng thẳng giữa Paris và Airbnb chưa có dấu hiệu giảm nhiệt thì theo đề xuất của Paris, chính phủ Pháp đưa vào dự luật Elan để trình lên Quốc Hội một điều khoản, theo đó những người cho thuê nhà quá 120 đêm/năm sẽ bị phạt 5.000-10.000 euro, còn các trang cho thuê nhà trực tuyến như Airbnb sẽ bị phạt 50.000 euro cho mỗi thông báo như vậy.

 Ông Emmanuel Marill, giám đốc Airbnb chi nhánh Pháp và Bỉ gọi đó là những khoản tiền cao một cách quá đáng, còn ông Ian Brossat thì vui mừng là chính phủ đã lắng nghe ý kiến của thành phố.

Cũng trong tháng 06/2018, trợ lý đô trưởng Paris về nhà ở còn tổ chức họp với các đồng nhiệm của nhiều thành phố du lịch ở châu Âu như Amsterdam, Madrid, Barcelona và Lisboa để bàn về các biện pháp đối phó với sự bành trướng của Airbnb.

 Dường như Paris sẽ không chịu « buông tay » trong cuộc chiến chống đế chế Airbnb và chắc chắn « gã khổng lồ » Airbnb cũng sẽ không dễ dàng chịu thua ngay tại thị trường lớn nhất của họ ngoài nước Mỹ.

• < Trang trước
• Trang sau >