Điểm Báo Pháp Quốc Ngày 13-09-2013

Trung Quốc tập trung trấn áp Internet

Một người dùng điện thoại di động để vào mạng Vi bác
Reuters


Thời sự kinh tế, chính trị châu Á, nhất là tại Trung Quốc, được nhiều tờ báo lớn ngày 13/09/2013 quan tâm.
 Đáng chú ý là bài viết trên báo thiên tả Libération, nhận định về tình trạng hàng trăm nhà ly khai – blogger tại Trung Quốc đã bị chính quyền bắt giam kể từ trung tuần tháng Tám đến nay.
Tờ báo cho hay, qua việc tung ra « chiến dịch trong sạch hóa tư tưởng », chính quyền Bắc Kinh ngày càng siết chặt luật lệ chống lại giới blogger ly khai.

Theo thông báo của Tòa án Tối cao hôm thứ Hai 09/9, những ai « phao tin đồn nhảm » hay « thông tin sai lệch » có « hơn 5000 lượt người xem » trên mạng, hay được « chuyển đi hơn 500 lần », kể từ nay có thể sẽ bị kết án đến ba năm tù giam.

Thông báo này còn nhấn mạnh những hành động vi phạm này sẽ bị xem như là « nghiêm trọng » nếu các « tin đồn » hay các « thông tin sai lệch » đó gây ra « rối loạn xã hội, sắc tộc hay tôn giáo », nếu có « một tác động xấu trên quốc tế », hay làm « sứt mẻ hình ảnh đất nước ».

Libération cho hay, thông báo đưa ra ngay lập tức đã làm dấy lên nhiều phản ứng trên mạng, nhất là trên trang mạng Vi bác, một dạng tiểu blog được hơn 300 triệu dân Trung Quốc sử dụng.

Nhiều cư dân mạng cho là đạo luật mới này không bảo vệ quyền tự do ngôn luận của công dân. Quy định này kể từ giờ cho phép cảnh sát có thể bắt giữ bất kỳ ai họ muốn. Một nhà báo tại Bắc Kinh còn cho rằng đạo luật khủng bố tinh thần người dân.

Theo tờ báo, khi đưa ra quy định trên, nhà cầm quyền có ý định áp dụng theo kiểu hồi tố nhằm kết án hàng trăm blogger ly khai từ hai tháng nay. Trong số này, có luật sư Hứa Chí Vĩnh, sáng lập viên Phong trào công dân mới.

Chiến dịch truy lùng còn nhắm vào các nhà báo, các nhà đấu tranh chống tham nhũng và nhiều ứng cử tự do tại các kỳ bầu cử đại biểu phường xã. Tờ báo đơn cử một trường hợp rất thê thảm là bà Lý Bích Vân, ứng viên độc lập sống tại tỉnh Quảng Đông. Theo xác nhận từ bạn bè, bà Lý đã bị tra tấn trong hai tuần bị giam giữ, đến mức hiện giờ bà chỉ di chuyển được bằng xe lăn.

Libération nhắc lại thông báo trên của tòa án nằm trong một phần « chiến dịch tẩy não » của ban lãnh đạo mới. Ông Tập Cận Bình hôm 19/8 kêu gọi các nhà kiểm duyệt của Đảng Cộng sản phải « xây dựng một đạo quân vững mạnh », để trấn áp những cư dân mạng và những loại truyền thông nào « tuyên truyền hệ tư tưởng phương Tây về các giá trị phổ quát ». Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh, « các giá trị phổ quát » như là quyền công dân hay như tự do báo chí là « không tồn tại ».

Trung Quốc : Các chính sách kinh tế mới gây ngờ vực

Cũng tại Trung Quốc nhưng trên lãnh vực kinh tế, báo Le Monde và Les Echos cùng quan tâm đến các biện pháp kinh tế mới của Thủ tướng Lý Khắc Cường, mà cả hai tờ báo gọi là « likonomics ». « Tại diễn đàn ‘Davos kiểu Trung Hoa’, Bắc Kinh tỏ ý định cải cách » và « Tại Trung Quốc, chính sách kinh tế ‘likonomics’ lộ rõ nhưng làm trỗi dậy nhiều nghi vấn », đây là đầu đề bài viết trên báo Les Echos và Le Monde.

Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Đại Liên, hôm thứ Tư 11/9 vừa qua, trước các vị khách mời, thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định rằng các phương pháp kích thích tăng trưởng cổ điển như đầu tư công hay cho vay dễ dãi không còn phù hợp nữa và không giải quyết được cội rễ vấn đề cho tăng trưởng kinh tế tại Trung Quốc.

Một mặt, thủ tướng nhìn nhận tổng sản phẩm nội địa trong quý II năm nay đã sụt giảm so với quý IV năm 2012, tức là từ 7,9% xuống còn 7,5%. Mục tiêu của chính phủ trong năm nay là vực nền kinh tế tăng trưởng trở lại. Tuy nhiên, có điểm đáng khích lệ là sản xuất công nghiệp trong tháng Tám (+10,4%) đã trở lại với mức cao nhất từ 17 tháng nay, chứng tỏ kinh tế đang ổn định trở lại.

Thế nhưng, theo thủ tướng Trung Quốc, tăng trưởng kinh tế đất nước phải bền vững, nghĩa là phải tạo ra đủ việc làm và nâng cao dần mức sống người dân. Các chính sách cải cách phải kích thích tiêu thụ nội địa và sức mạnh tăng trưởng nội địa. Như vậy, cần phải mở cửa hơn và giảm bớt vai trò của Nhà nước.

Thế nhưng, câu hỏi đặt ra là quan điểm cải cách của ông Lý Khắc Cường có thể đi được đến đâu ? Liệu Thủ tướng có biết gạt bỏ những nhóm lợi ích nằm ngay trong chính nội bộ đảng vốn đang khư khư ôm chặt quyền lợi của mình hay không ?

Cải tiến công nghệ : Bí quyết của chính sách kinh tế Nhật Bản và Hàn Quốc

Nhìn sang các quốc gia Đông Á khác, báo Le Monde nhận thấy là đối với Nhật Bản và Hàn Quốc, « cải tiến công nghệ » là bí quyết giúp phát triển thành công nền kinh tế quốc gia, bất chấp các cuộc khủng hoảng kinh tế trên thế giới và sự trỗi dậy của các nước tân hưng.

Tại Nhật Bản cũng như Hàn Quốc, công nghiệp vẫn luôn chiếm một vị trí quan trọng, trong đó, sản xuất xe ô tô, điện tử và công nghiệp nặng là những lãnh vực đầu tàu thúc đẩy nền kinh tế đất nước.

Theo quan sát của Le Monde, với những chính sách can thiệp, thậm chí là chỉ đạo, Nhà nước Nhật Bản cũng như Hàn Quốc đã chọn hướng đầu tư nhiều vào cơ sở hạ tầng, ấn định đường lối, mục tiêu canh tân và phát triển thông qua các kế hoạch năm năm. Việc này đã góp phần làm tạo ra những đại tập đoàn keiretsu tại Nhật và chaebol tại Hàn Quốc.

Sự thành công đó còn có sự góp phần của cội rễ văn hóa như tinh thần đam mê công việc, hay như ham muốn hoàn thiện tại Nhật và đạo lý tôn ti trật tự và nề nếp kỷ luật tại Hàn Quốc.

Tác giả bài viết nhận thấy là tại hai quốc gia Đông Á này, sự ràng buộc vào nền sản xuất quốc gia vẫn rất cao. Bất chấp đồng yên cao giá, nhưng làn sóng di dời nhà xưởng tại Nhật không diễn ra ồ ạt như nhiều quốc gia phát triển khác.

Cải tiến công nghệ luôn là những ưu tiên hàng đầu của chính phủ. Chính điều này giúp cho các nhà công nghiệp của hai quốc gia trên luôn tìm được một chỗ đứng quan trọng trong một chừng mực nào đó, trong nhiều lãnh vực chuyên biệt, với nhiều mặt hàng có chất lượng cao.

Philippines e sợ thất thoát dòng vốn

Nhìn sang nền kinh tế Philippines, quốc gia Đông Nam Á, báo Le Figaro có bài nhận định « Philippines quan ngại thất thoát nguồn vốn ».

Theo số liệu do Ngân hàng trung ương Philippines công bố trong tuần này, đầu tư trực tiếp nước ngoài trong tháng Sáu năm nay đã tụt giảm thê thảm, cụ thể là chỉ có 61 triệu đô-la so với cùng kỳ năm rồi là 307 triệu đô-la, tức giảm đến 80%.

Theo giải thích của chính quyền Manila, sự thất thoát này phản ảnh sự chảy ngược dòng vốn từ châu Á về Hoa Kỳ, do kinh tế Mỹ đang trên đà hồi phục.

Hiện Philippines là quốc gia có tỷ lệ tăng trưởng kinh tế cao nhất trong khu vực, nhờ vào mức tiêu thụ nội địa tăng, đầu tư địa ốc tăng. Tuy nhiên, Ngân hàng Phát triển châu Á gióng lên hồi chuông cảnh báo, kêu gọi chính quyền Manila phải nới lỏng một cách nhanh nhất có thể các điều luật về quyền sở hữu và luật đầu tư nước ngoài.

Le Figaro quan sát thấy là đầu tư nước ngoài tại Philippines vẫn còn thua xa so với các nước khác trong cùng khu vực.

Riêng trong năm 2012, đầu tư ngoại quốc trực tiếp tại Singapore chiếm đến 54,4 tỷ đô-la, tại Indonesia là 19 tỷ, Malaysia là 10 tỷ , Việt Nam là 8,4 tỷ, Thái Lan là 8,1 tỷ, trong khi đó Philippines chỉ có 2 tỷ, kém các nước láng giềng gấp từ 2 cho đến 27 lần.

Bắc Triều Tiên khởi động lại trung tâm hạt nhân ?

Trong khi Nga và Mỹ bước vào bàn đàm phán để tìm một giải pháp cho việc giải trừ các kho vũ khí hóa học tại Syria, cùng lúc, Bắc Triều Tiên dường như đang âm thầm cho tái khởi động lò phản ứng Yongbyon, ngưng hoạt động từ năm 2007.

Chủ đề này được báo Le Figaro và Libération cùng quan tâm đến qua các hàng tựa « Bắc Triều Tiên có lẽ đang tái khởi động trung tâm hạt nhân » và « Tại Bắc Triều Tiên, có nguyên tử mới với khói trắng ».

Cả hai tờ báo cho hay, các hình ảnh chụp từ vệ tinh hôm 31/8 vừa qua cho thấy hai cột khói trắng bốc lên từ một tòa nhà gần lò phản ứng Yongbyon. Căn cứ vào màu khói và khối lượng bốc lên, các chuyên gia tại Viện Triều Tiên, thuộc đại học John-Hopkins, nghi ngờ là « Bình Nhưỡng dường như đang cho vận hành lại trung tâm hạt nhân, vốn có thể sản xuất 6kg plutonium/năm, mà Bắc Triều Tiên có thể sử dụng để từ từ gia tăng kho vũ khí hạt nhân của mình ».

Theo ước tính của các chuyên gia, nếu vận hành hết công suất, Yongbyon đủ khả năng tạo ra một quả bom nguyên tử cho mỗi năm, tăng dần số đầu đạn dự trữ khiêm tốn ước tính lên đến 36 kg .

Yongbyon là trung tâm hạt nhân rộng lớn có công suất 5MW, nằm cách thủ đô Bình Nhưỡng chừng 100 km về phía bắc, được xây dựng vào năm 1962, dưới sự trợ giúp của chính quyền Liên Xô cũ. Nhà máy vận hành bằng chất uranium không làm giàu và sản xuất ra chất plutonium, mà các chuyên gia nghi ngờ là Bình Nhưỡng đã sử dụng cho các vụ thử hạt nhân những năm 2006 và 2009.

Các chuyên gia cũng nghi là chế độ miền Bắc đã mở rộng khu vực Yongbyon, xây dựng thêm một nhà máy làm giàu chất uranium trong năm tháng gần đây.

Cuối cùng, cả hai tờ báo đều e ngại rằng việc Bình Nhưỡng cho tái khởi động trung tâm hạt nhân trên và tăng cường khả năng hạt nhân có thể sẽ gây ra một thảm họa lớn cho môi trường và nhân loại.

Đối với Le Figaro, hậu quả nhãn tiền có thể đến từ tình trạng cũ nát của Yongbyon, vì rò rỉ phóng xạ có thể sẽ xảy ra trên một diện tích rộng lớn, để lại một thảm họa môi trường to lớn trên bán đảo Triều Tiên.

Còn đối với Libération, nếu như Bình Nhưỡng tăng đôi khả năng hạt nhân (hiện Bắc Triều Tiên đã có đến hàng chục máy ly tâm để làm giàu chất uranium) điều này đồng nghĩa với việc cho phép họ sản xuất đến 68 kg chất uranium mỗi năm, như vậy đủ để tạo ra ít nhất 3 quả bom hạt nhân.

• < Trang trước
• Trang sau >