Mỹ tạm ngừng ý định đàm phán với Taliban

Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai họp báo chung với Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen tại Học viện quân sự Kabul 18/06/2013 (REUTERS /O. Sobhani)

Hoa Kỳ đã làm cho Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai nổi giận khi thông báo ý định đàm phán với đại diện Taliban.

Theo giới chuyên gia, sự vội vã, vụng về của ngoại giao Mỹ trong hồ sơ này cho thấy Washington muốn nhanh chóng trút bỏ gánh nặng Afghanistan.

Thứ Ba, 18/06 vừa qua, sau 18 tháng thương lượng bí mật, thông qua trung gian, phe Taliban Afghanistan thông báo mở văn phòng đại diện tại Doha, Qatar, nhằm tạo thuận lợi cho việc « đối thoại và đồng thuận với các nước trên thế giới ».

Sau 11 năm tiến hành chiến tranh tại Afghanistan, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngay lập tức đã hoan nghênh « thông tin tốt đẹp » này và các nhà ngoại giao ẩn danh đã thông báo là sẽ có « một cuộc gặp chính thức với phe Taliban trong vài ngày tới ».

 Một số nguồn tin nêu ra khả năng cuộc gặp diễn ra hôm nay, 20/06, ở thủ đô Qatar, cho dù Bộ Ngoại giao Mỹ không khẳng định thông tin này.

Hôm qua, Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai đã bày tỏ thái độ rất bất bình và cho biết sẽ đình chỉ các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ về an ninh của Afghanistan trong thời kỳ sau 2014, tức là sau khi Mỹ rút hết quân chiến đấu ra khỏi nước này.

Sự bực tức của Tổng thống Karzai đã buộc Hoa Kỳ phải lùi bước

Bộ Ngoại giao Mỹ phải cải chính rằng các cuộc thảo luận với phe Taliban đã được lên chương trình trong tuần này và cho công bố nội dung hai cuộc điện đàm giữa Ngoại trưởng Kerry và Tổng thống Karzai.

Mặt khác, đặc phái viên Mỹ phụ trách Afghanistan và Pakistan, ông James Dobbins, lẽ ra phải ghé qua Doha, Qatar, ngày 18/06 trên đường tới hai nước nói trên, đã phải đình hoãn chuyến đi.

Theo một quan chức Mỹ, các cuộc tiếp xúc trực tiếp giữa đại diện Mỹ và phe Taliban vẫn có thể sẽ diễn ra trong những ngày tới, nhưng không rõ ở đâu và ai tham dự.

Chính quyền Kabul không chấp nhận tên gọi của văn phòng đại diện Taliban ở Doha là « vương quốc Hồi giáo Afghanistan », vì đây là tên gọi của chính phủ thuộc phong trào Hồi giáo Taliban, cầm quyền ở Afghanistan từ năm 1996 cho đến khi bị lật đổ vào năm 2001.

Theo ông Bruce Riedel, thuộc học viện Brookings, Hoa Kỳ, « với tên gọi như vậy, phe Taliban muốn thông báo ngay rằng họ không phải là một đảng phái chính trị, không phải là một tổ chức khủng bố, mà là một chính phủ hợp pháp của Afghanistan ».

Vẫn theo chuyên gia này, ông Karzai đã cảnh báo Hoa Kỳ và Qatar không nên gặp phe Taliban như vậy, vì ông ta có cảm giác bị gạt ra bên lề các cuộc thương lượng.

Sự cố ngoại giao này là một bằng chứng mới cho thấy Afghanistan và Hoa Kỳ không tin tưởng lẫn nhau và Washington « sẵn sàng thu vén để cuốn gói khỏi Afghanistan ».

Ông Scott Smith, thuộc trung tâm tư vấn US Institute of Peace, trụ sở tại Washington DC, nhắc lại là ý tưởng thành lập một văn phòng đại diện của Taliban tại Doha đã nẩy sinh từ năm 2011 và Hoa Kỳ đã bắt đầu gặp và thương lượng với Taliban từ quý một năm 2012.

• < Trang trước
• Trang sau >