Liệu Nga có muốn giúp Hy Lạp, để lăng nhục Châu Âu

Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras (T) và Tổng thống Nga Vladimir Poutine, điện Kremli, ngày 08/04/2015.
REUTERS/Alexander Zemlianichenko

Đứng cách xa cuộc khủng hoảng đang làm Châu Âu chao đảo, sau cuộc trưng cầu dân ý tại Hy Lạp, nước Nga quan sát, tham khảo và tính toán : Liệu có nên giúp đỡ trực tiếp Hy Lạp và qua đó, lăng nhục Liên Hiệp Châu Âu hiện có quan hệ tồi tệ với Matxcơva, do cuộc khủng hoảng Ukraina ?

Một ngày sau khi 61% cử tri Hy Lạp nói « không » với các đề nghị của chủ nợ, Thủ tướng Alexis Tsipras đã gọi điện cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Nguyên thủ Nga đã bày tỏ « sự ủng hộ đối với nhân dân Hy Lạp » và đã « thảo luận nhiều vấn đề liên quan đến sự phát triển quan hệ hợp tác Nga-Hy Lạp ».

Alexandre Baounov, nguyên là nhân viên ngoại giao Nga làm việc tại Athens, hiện là chuyên gia thuộc Trung tâm Carnegie, có trụ sở tại Matxcơva, được AFP trích dẫn, nhận định : « Ông Tsipras cần từ 2 đến 3 tỷ euro để mở cửa sớm nhất các ngân hàng Hy Lạp. Chính vì thế mà ông ta đã gọi điện tới ông Putin ».

Thế nhưng, phát ngôn viên điện Kremlin, Dmitri Peskov, khẳng định là Hy Lạp, thành viên Liên Hiệp Châu Âu và Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, đã không đề nghị Matxcơva giúp đỡ.
Kể từ khi lên cầm quyền, hồi tháng Giêng năm nay, ông Tsipras không ngừng có những động thái xích lại gần Nga.
 Trong vòng ba tháng, Thủ tướng Hy Lạp đã tới Nga hai lần. Ngày 19/06 vừa qua, hai bên đã ký một thỏa thuận nguyên tắc trị giá khoảng 2 tỷ euro, liên quan đến việc kéo dài hệ thống ống dẫn khi đốt của Nga tại Hy Lạp.

Giới chuyên gia thường xuyên nhấn mạnh, Chính thống giáo, tôn giáo thống trị ở hai nước, tạo thuận lợi cho sự xích lại gần nhau giữa Nga và Hy Lạp.
Nga có thể muốn giúp đỡ Hy Lạp, nhưng liệu Matxcơva có phương tiện hay không ?

Theo ông Baounov, các trừng phạt của phương Tây đang làm cho kinh tế Nga gặp nhiều khó khăn, rơi vào suy thoái, trong lúc giá dầu lửa giảm mạnh trên thế giới.
Đây là hai trong số những nguyên nhân chính giải thích thái độ chờ đợi của ông Putin, chưa thể ra tay can thiệp.

Cuộc khủng hoảng nợ Hy Lạp không phải là một tin kinh tế tốt đẹp gì đối với Nga.
Hôm qua, Bộ trưởng Kinh tế Nga Alexei Oulioukaiev cho biết : Lo ngại của thị trường về nguy cơ Athens ra khỏi đồng euro đã làm cho đồng Rúp bị sụt giá mạnh vào thời điểm trước khi có cuộc trưng cầu ý tại Hy Lạp.

Quan chức này cũng thông báo là vấn đề tài trợ cho Hy Lạp sẽ không được thảo luận nhân thượng đỉnh nhóm các nước đang trỗi dậy – BRICS (bao gồm Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil và Nam Phi), được tổ chức ở Oufa, Nga.

Chuyên gia Baounov nhắc lại : « Lợi ích gì khi đưa tiền cho Hy Lạp trong lúc bản thân chúng ta đang bị khủng hoảng kinh tế ?Hơn nữa, Hy Lạp không có nhiều ảnh hưởng đối với chính trị Châu Âu ».

Vả lại, Matxcơva cũng bị một vố đau khi Hy Lạp đã bỏ phiếu ủng hộ việc kéo dài trừng phạt của Châu Âu nhắm vào Nga, chỉ vài ngày sau khi ông Tsipras, từ Saint-Petersbourg, kêu gọi chấm dứt « vòng luẩn quẩn » của trừng phạt.

Chuyên gia Baounov khẳng định : Tổng thống Nga « là một người thực dụng, chứ không phải là một người lý tưởng hóa. Trước khi đưa tiền cho Hy Lạp, ông tự hỏi điều này sẽ giúp gì cho nước Nga. Và hiện nay, ông còn đang tính toán hơn thiệt ».

Theo một số nhà phân tích, trên một số lĩnh vực mà Matxcơva không ngờ tới, ngoại giao Nga có thể trục lợi được do việc cử tri Hy Lạp nói '' không '' trong cuộc trưng cầu dân ý.

Ông Baounov nêu ví dụ : « Các nhà ngoại giao Nga sẽ nói với Châu Âu rằng các vị không giải quyết nổi cuộc khủng hoảng Hy Lạp, vậy thì làm cách nào các vị có thể hy vọng giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraina, hơn nữa đây là một nước đang có xung đột vũ trang ? ».

Đây cũng chính là bằng chứng cho thấy « Liên Hiệp Châu Âu là một tập hợp mong manh, như nhìn nhận của Matxcơva. Hy Lạp là một đường đứt gãy mà Krelim sẽ khai thác ».

Đối với ông James Nixey, chuyên gia về Nga tại trung tâm tư vấn Chatham House, ở Matxcơva, thì Nga không có chiến lược dài hạn đối với Hy Lạp mà hành động theo kiểu cơ hội chủ nghĩa với ý đồ xấu.  ''Điều mà Nga dự tính làm với Hy Lạp, đó là tranh thủ cơ hội để có một người bạn ''.

Thế nhưng, « Nga chỉ là kẻ cơ hội chứ không phải là kẻ toàn quyền quyết định ».

Về phần mình, chuyên gia khoa học chính trị Nga Serguei Karaganov lưu ý là Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras sử dụng Matxcơva như « ngoáo ộp » để hù dọa các chủ nợ Châu Âu trong các cuộc đàm phán.
Nhật báo tài chính Nga Vedomosti coi đây là một trò'' dọa dẫm tống tiền''

• < Trang trước
• Trang sau >