Venezuela : Chủ tịch Quốc Hội tuyên bố đảm nhiệm chức vụ "quyền tổng thống"

Ông Juan Guaido trong cuộc biểu tình chống chính quyền Nicolas Maduro tại Caracas, Venezuela, ngày 23/01/2019.
REUTERS/Carlos Garcia Rawlins

Tại Venezuela hôm qua, 23/01/2019, đã diễn ra nhiều cuộc biểu tình chống chính quyền Maduro, theo lời kêu gọi của đối lập.

Trước hàng chục nghìn người ủng hộ tại thủ đô Caracas, chủ tịch Quốc Hội Juan Guaido bất ngờ tuyên bố đảm nhiệm chức vụ « quyền tổng thống », để chuẩn bị cho một chính phủ chuyển tiếp, nhằm tìm lối thoát cho cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng kéo dài từ nhiều năm nay tại quốc gia Nam Mỹ này.

Ngày 23 tháng Giêng hôm qua cũng là một ngày mang tính biểu tượng đối với Venezuela, đánh dấu đúng 61 năm sự sụp đổ của chế độ độc tài Marcos Perez Jimenez. Không khí tại Venezuela rất căng thẳng.

Theo AFP, trước khi các cuộc tuần hành diễn ra, nhiều vụ đụng độ dữ dội đã diễn ra giữa những người chống và những người ủng hộ chế độ Maduro, khiến ít nhất năm người thiệt mạng.

Về cuộc biểu tình ủng hộ chủ tịch Quốc Hội Venezuela, thông tín viên Benjamin Dellile từ Caracas cho biết cụ thể :
« Khoảng 17 giờ hôm qua tại Caracas, trong số hàng chục nghìn người ủng hộ Juan Guaido vẫn còn hàng trăm người ở lại trên đường phố.

Ông Carlos - một người biểu tình có mặt bên cạnh diễn đàn, vào lúc lãnh đạo đối lập tuyên bố trở thành quyền tổng thống - cho biết cảm tưởng :
 ‘‘Thật là kỳ diệu. Rốt cục chúng ta đã có được một người lãnh đạo để đưa đất nước đi tới, chấm dứt thời kỳ độc tài’’.
Đối với ông, các đe dọa của tổng thống Maduro - cáo buộc nhà đối lập ‘‘đảo chính’’ với sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ - là không có nghĩa lý gì.

Carlos nói : Giờ đây ông ta có thể nói bất cứ điều gì mà ông ta muốn, nhưng hiện nay ông ta đang nắm quyền một cách bất hợp pháp, vì vậy lời nói của ông ta không còn có ý nghĩa gì. Tổng thống hiện nay là Guaido.

Ngay trước khi chủ tịch Quốc Hội Juan Guaido tuyên bố trở thành quyền tổng thống, nhiều sĩ quan quân đội ủng hộ chế độ Maduro đã đe dọa bắt giữ ông Guaido, nếu ông ấy quyết định như vậy.

Tuy nhiên, đối với công dân Arturo, 53 tuổi, phía quân đội sẽ không được lợi gì cả. Ông nói :
Nếu họ bắt ông ấy, tôi nghĩ rằng việc này sẽ làm bùng nổ một cuộc khủng hoảng xã hội rất nghiêm trọng, rất nghiêm trọng.

Arturo cũng hoan nghênh các ủng hộ quốc tế đối với tân tổng thống. Theo ông, họ làm như vậy là đúng, là tôn trọng Hiến Pháp và pháp luật Venezuela.
Về phần mình, ông Ernesto có cảm giác mình vừa tham gia vào một tuyên bố mang ý nghĩa lịch sử. Ông nói :
Juan Guaido đã mở ra một thời kỳ mới. Ông ấy đã cho thấy ông ấy là đại diện hợp hiến và hợp pháp của nhân dân, một vị tổng thống chính đáng.

Tại Venezuela hiện tại như vậy có hai tổng thống.
 Và không ai trong số hai người sẵn sàng từ bỏ chức vụ ».

Trong lúc đông đảo dân chúng ủng hộ chủ tịch Quốc Hội đảm nhận cương vị quyền tổng thống, bộ trưởng Quốc Phòng Venezuela, ông Vladimir Padrino, hôm qua tuyên bố không công nhận tổng thống tự phong.

Còn Tòa Án Tối Cao Venezuela, gồm đa số là các nhân vật ủng hộ chế độ, thì ra lệnh mở cuộc điều tra hình sự nhắm vào các nghị sĩ Venezuela, bị cáo buộc là tiếm quyền của tổng thống Maduro.

Tổng thống Nicolas Maduro hôm 10/01/2019 chính thức nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai.
Tuy nhiên, đối lập Venezuela không chấp nhận kết quả bầu cử. Hiện tại Hoa Kỳ, Liên Hiệp Châu Âu và nhiều quốc gia châu Mỹ Latinh không công nhận ông Nicolas Maduro là tổng thống Venezuela.

Venezuela : Mỹ công nhận lãnh đạo đối lập là tổng thống

Sau tuyên bố tự phong làm tổng thống Venezuela tạm thời của lãnh đạo đối lập Juan Guaido, tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 23/01/2019 đã nhanh chóng công nhận lãnh đạo mới của quốc gia Nam Mỹ.
Qua thông cáo chính thức của Nhà Trắng, ông Trump cũng kêu gọi các quốc gia phương Tây noi gương Mỹ.

Thông tín viên RFI, Eric de Salve, tường thuật từ San Francisco :

« Tôi chính thức công nhận chủ tịch Quốc Hội Juan Guaido là tổng thống Venezuela ».
 Trong thông báo bằng văn bản, tổng thống Mỹ kêu gọi tất cả các quốc gia phương Tây làm tương tự.
Theo tổng thống Mỹ, Quốc Hội do phe đối lập kiểm soát là cơ chế « chính đáng duy nhất của chính phủ… do dân bầu lên ».

Donald Trump hoan nghênh quyết định của định chế này tuyên bố tổng thống Maduro không chính đáng, một quyết định mà theo ông Trump sẽ để trống văn phòng tổng thống.
Ông Trump xác định thêm : « Tôi sẽ tiếp tục sử dụng quyền lực kinh tế, ngoại giao của Mỹ để tái lập dân chủ ở Venezuela. »

Câu hỏi đặt ra là liệu Mỹ có sẽ sử dụng đến quân đội hay không.
Trên vấn đề này, tổng thống Mỹ cho biết : « Chúng tôi chưa có dự kiến gì. Nhưng tất cả những phương án đều được đặt trên bàn. »
Về phần mình, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo kêu gọi quân đội Venezuela bảo vệ dân chủ và thường dân.

Chế độ Caracas đã đáp trả ngay và cắt đứt quan hệ ngoại giao với Mỹ.
Tổng thống Maduro gia hạn cho các nhà ngoại giao Mỹ phải rời Venezuela trong 72 tiếng đồng hồ.

Phản ứng của Châu Âu và Nga

Nếu đa số các quốc gia Châu Mỹ La Tinh noi gương tổng thống Mỹ, thì Châu Âu hôm nay kêu gọi chính quyền Venezuela tôn trọng « các quyền của chủ tịch Quốc Hội Juan Guaido, sự tự do và an toàn của ông », nhưng không theo lời kêu gọi của Hoa Kỳ công nhận lãnh đạo đối lập là tổng thống tạm thời của Venezuela.
Thông cáo cũng cho rằng « người dân Venezuela có quyền biểu tình ôn hòa, có quyền chọn lãnh đạo và quyết định tương lai của mình ».

Nga đã phản ứng nghiêm khắc hơn. Matxcơva vẫn ủng hộ tổng thống chính đáng của Venezuela là ông Maduro và cảnh cáo hành động « can thiệp của nước ngoài », trong tình hình rất căng thẳng hiện nay ở Venezuela, có thể dẫn đến một « chế độ độc đoán và biển máu ».

• < Trang trước
• Trang sau >