Canada và Mỹ sẽ ra sao nếu Trump đắc cử tổng thống?

OTTAWA, Canada (NV) - Trước khi đột phá vào chính trường qua cuộc tranh cử tổng thống, người Canada thường chỉ nghe về Donald Trump khi ông cắt băng khánh thành cho một khách sạn mới mang tên mình hoặc khi ông xuất hiện trên các show truyền hình.

Nhưng hiện nay, khi ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng Hòa này có thể chiến thắng vị trí chính trị cao nhất của nước Mỹ, quan điểm chính trị của ông về Canada sẽ khiến mọi người quan tâm.

Ông Donald Trump. (Hình: Nicholas Kamm/AFP/Getty Images)

Dưới đây là những điểm chính mà ứng cử viên tổng thống Donald Trump từng công khai nói về Canada trong lúc ông tranh cử, những quan điểm cho thấy có thể ảnh hưởng đến nước láng giềng của Mỹ ở phía Bắc.

Thương mại

Trong một cuộc vận động ở Rochester, New York, hồi Tháng Tư, khi nói đến thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ, ông đã nhắc đến Canada.
Ông Trump cho biết ông sẽ thay đổi những gì ông gọi là một giao dịch thương mại kém về đàm phán.

“Tôi thích tự do thương mại, nhưng thương mại tự do hiện nay không phải là tự do thương mại mà là thương mại rác rưởi, bởi vì chúng ta thua thiệt với Trung Quốc, với Mexico, với Nhật, Việt Nam và với mọi quốc gia mà chúng ta có quan hệ giao thương.”

Ông Trump tiếp tục: “Chúng ta đã bị thua thiệt với Canada... một đồng minh lớn. Thâm hụt thương mại với Canada là vô cùng lớn.”

Chưa biết là nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump có thể có tác động gì với Hiệp Ðịnh Ðối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), thỏa thuận thương mại quốc tế từng trở thành chủ đề nóng trong bầu cử sơ bộ của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, ông Trump đã tuyên bố rằng TPP là một “thỏa thuận xấu,” sẽ khiến đẩy công ăn việc làm ở Mỹ ra ngoại quốc.

Ðầu năm nay, Canada ký TPP nhưng Bộ Trưởng Thương Mại Chrystia Freeland cho biết, trước khi chính thức phê chuẩn, chính phủ sẽ tiếp tục rà soát hiệp định.
Bà Freeland cũng thừa nhận rằng bất cứ quyết định nào của Canada liên quan đến TPP cũng sẽ được bàn bạc nếu tổng thống Hoa Kỳ kế tiếp quyết định hủy bỏ thỏa thuận này.

Ông Trump cũng từng tuyên bố ông sẽ “đàm phán lại” hay “phá vỡ” Hiệp Ðịnh Thương Mại Tự Do Bắc Mỹ (NAFTA) năm 1994.

Ủng hộ đường ống Keystone XL

Ông Trump tuyên bố ủng hộ dự án đường ống Keystone XL do TransCanada đề xuất mà chính quyền Obama từ chối vào cuối năm ngoái.
Trong cuốn sách mang tên “Nước Mỹ què quặt” (Crippled America) của mình, ông gọi việc từ chối đường ống dài 2,000 cây số của ông Obama là một sự “phẫn nộ.”

Dự án, nếu được chấp thuận, sẽ chuyên chở dầu thô từ Alberta đến miền Nam Hoa Kỳ, là một trong số ít các dự án mà ông Trump và Thủ Tướng Justin Trudeau có thể có cùng quan điểm.

Trong chiến dịch tranh cử của đảng Tự Do năm 2015, ông Trudeau ủng hộ đường ống Keystone XL, và khi bị từ chối, ông bày tỏ “thất vọng.”
Tuy nhiên, ông Trudeau cũng nói rằng: “Mối quan hệ Canada-Hoa Kỳ quan trọng hơn bất kỳ dự án nào.”

Không xây tường ngăn giữa Canada và Mỹ

Trong khi rất nhiệt tình cam kết xây dựng một bức tường ngăn cách vĩnh viễn giữa Mỹ và Mexico để ngăn chặn các vụ vượt biên bất hợp pháp, ông Trump bác bỏ ý tưởng xây dựng một bức tường an ninh tương tự dọc theo biên giới Mỹ-Canada vì quá lớn và tốn kém.

“Với Canada, chúng ta đang nói về một mảng biên giới dài. Chúng ta đang nói về một biên giới dài gấp bốn lần,” ông Trump khẳng định.
 “Sẽ là rất khó khăn để thực hiện và đó không phải là vấn đề lớn nhất của chúng ta. Tôi không quan tâm đến việc ai nói gì. Ðó không phải là vấn đề lớn của chúng ta.”

Quan hệ giữa Trump và Trudeau

Trong khi nhiều tổng thống Mỹ và thủ tướng Canada trong quá khứ có quan hệ ấm áp, mối quan hệ giữa ông Trudeau và ông Trump có vẻ không được suôn sẻ, nếu chỉ dựa vào các mục tiêu chính trị của họ.

Ông Trudeau, người gần đây được tiếp đón trong một bữa quốc yến do Tổng Thống Obama khoản đãi, đã không đưa ra bất kỳ lời tán dương hay ủng hộ nào đến bất kỳ ứng cử viên đang tranh cử tổng thống Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, trong các sự kiện công cộng, ông Trudeau thường xuyên trả lời những câu hỏi về cuộc tranh cử tại Hoa Kỳ và về bản thân ứng cử viên tỷ phú này.
Dù thận trọng không nói trực tiếp về ông Trump, vị thủ tướng hay nói về không khí chính trị của sợ hãi và thất vọng tại Hoa Kỳ

Ông Trudeau cũng đã tế nhị một cách ngoại giao để cho rằng mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Canada “vượt xa bất kỳ hai tính cách cá nhân.”

Trong khi đó, ông Trump đã công kích một trong những điểm nổi bật của nội các Trudeau: yêu cầu bình đẳng giới tính.
Trong cuộc phỏng vấn với MSNBC cuối Tháng Mười Một, 2015, ngay sau khi ông Trudeau công bố nội các của ông bao gồm 15 thành viên nữ thành viên từ Quốc Hội, và khi được hỏi ông Trump có hứa hẹn một hành động tương tự, ứng cử viên tổng thống này cho biết các bổ nhiệm của ông sẽ được dựa trên công đức.

“Tôi muốn có những nhân vật tốt nhất ở mỗi chức vụ. Tôi sẽ tìm những người tốt nhất cho công việc,” ông Trump nói.

Bỏ đi sang Canada

Nhiều người Mỹ dọa sẽ tản cư về phía Bắc nếu ông Trump đắc cử tổng thống. Về phần mình, ông nói rằng ông sẽ vui sướng khi nhìn thấy họ ra đi.

Còn Thủ Tướng Trudeau chỉ đơn giản cười và nói rằng ý tưởng đe dọa rời khỏi Mỹ nếu ứng cử viên yêu thích của mình không được đắc cử thường vẫn phổ biến trong mỗi chiến dịch tranh cử tổng thống của Hoa Kỳ. (L.Q.T.)

• < Trang trước
• Trang sau >