Shutdown : Donald Trump đụng « bức tường » Dân Chủ

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu về di dân và tình trạng shutdown tại Nhà Trắng ngày 19/01/2019.REUTERS/Yuri Gripas

Thượng viện Mỹ trong ngày thứ năm 24/01/2019 cố gắng dung hòa hai dự thảo nghị quyết kết thúc tình trạng « shutdown ».

Bắt đầu từ trước Giáng sinh 2018, tình trạng tê liệt của một phần chính quyền liên bang Mỹ kéo dài kỷ lục.

Không có một ngõ ra nào khả dĩ oanh liệt cho tổng thống Donald Trump.
 Tự mình giăng bẫy bắt chẹt đối lập, cuối cùng chính lãnh đạo hành pháp rơi vào lưới của mình, tuy rằng được phe Cộng Hòa, vì lý do này hay lý do khác ủng hộ.

Từ ngày 22/12/2018, một phần chính phủ liên bang Mỹ ngưng hoạt động, 800 ngàn công chức bị thất nghiệp tạm thời, hệ quả của cuộc đọ sức giữa phe Dân Chủ tại lưỡng viện và chủ nhân Nhà Trắng, về ngân sách xây tường biên giới với Mehicô để chống nhập cư.

Tổng thống Donald Trump đòi 5,7 tỉ đôla để xây tường mà ông cho là nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, chống buôn lậu ma túy và thành phần bất hảo xâm nhập. Bù lại, chính phủ sẽ nhân nhượng trên hồ sơ di dân, cho phép hơn một triệu di dân nhập cư bất hợp pháp bị đe dọa trục xuất được thêm ba năm cư trú trên đất Mỹ .

Đối lập cương quyết chống lại kế hoạch xây tường bị xem là « tốn kém, phi nhân và không hiệu quả », nhưng đề nghị biểu quyết ngân sách cho phép chính quyền liên bang tạm thời hoạt động cho đến ngày 08/02, để mở lại cuộc thảo luận về an ninh biên giới tại nghị trường.

Theo AFP, ít có khả năng một đề nghị nào đó của phe Cộng Hòa trong đó có bức tường 5,7 tỉ đô la sẽ được thông qua.
Tại Thượng Viện, phe tổng thống cần 60 phiếu nhưng chỉ có 53 thượng nghị sĩ. Hạ Viện thì ở trong tay đảng Dân Chủ.

Tình trạng bế tắc, mỗi ngày trôi qua, chỉ làm tăng thêm thiệt hại cho kinh tế quốc gia : hàng không xáo trộn, công viên mở cửa tối thiểu, công sở đóng cửa…

Nếu tình trạng này kéo dài, tỉ lệ tăng trưởng của Mỹ sẽ giảm.
Thiệt hại có thể lên đến 6 tỉ đôla nếu bế tắc thêm hai tuần, theo cơ quan thẩm định tài chính S§B Global Ratings.

Điểm tín nhiệm của Donald Trump xuống dần, nhưng không có lối thoát nào giúp ông thỏa mãn tự ái : phải ban hành tình trạng khẩn cấp thì mới có thể huy động ngân sách xây tường.

Nhưng đối lập sẽ kiện lên Tối cao Pháp viện, phá hỏng kế hoạch. Mà xây tường vì đất nước lâm nguy thì phải lấy tiền từ ngân sách quốc phòng, tức là cắt bớt tài khoản tân trang doanh trại quân đội.

 Thế mà các căn cứ quân sự Mỹ thường nằm trong các đơn vị bầu cử thuộc phe Cộng Hòa. Chưa hết, nếu ông Trump tự trao toàn quyền, điều đó sẽ gây khó chịu cho giới nghị sĩ Cộng Hòa thuộc xu hướng ôn hòa.

Theo giới phân tích, tâm lý « không bao giờ chịu thua » đã đẩy Donald Trump rơi vào chiếc bẫy của chính ông : một thỏa hiệp chấm dứt « shutdown » sẽ không có « bức tường ».

Từ Houston, nhà báo Hà Ngọc Cư, Tổ hợp báo Ngày Nay, Hoa Kỳ giải thích :
« Muốn giải quyết được chuyện này, đảng Cộng Hòa phải thuyết phục ông Trump đi tới thỏa hiệp.
Còn nếu không, ông ấy cứ khăng khăng đòi 5,7 tỉ đôla.

Mà đảng Dân Chủ nhất quyết không đời nào chịu thua. Bà Pelosi tuyên bố rồi, một đồng bà cũng không cho…
« Shutdown » kéo dài không biết đến bao giờ. Nhưng nếu thêm một, hai tuần nữa thì những công chức sẽ bỏ việc (nhà nước) đi tìm việc làm khác để sống.
Tôi nghĩ, đến lúc đó, tại Quốc Hội, hai đảng sẽ phải ngồi lại với nhau để đưa ra một quyết định thuyết phục Donald Trump bỏ ý định xây tường… »

• < Trang trước
• Trang sau >