Syria : Chế độ Assad « hồi sinh » sau 8 năm nội chiến

Phụ nữ xếp hàng mua bánh Ngày Lễ Tình Nhân tại thành Damas cổ, Syria, ngày 14/02/2019.
REUTERS/Omar Sanadiki

Ngày 15/03/2011 đã diễn ra những cuộc biểu tình đầu tiên chống chế độ Bachar al Assad tại Syria.

Tám năm tiếp theo sau, cuộc nổi dậy của « phong trào mùa xuân Ả Rập » biến thành chiến tranh với nhiều tác nhân tham dự và hơn 370.000 người chết.

 Nếu một phần lãnh thổ Syria vẫn còn nằm ngoài vòng kiểm sóat của Damas, chế độ Bachar al Assad dần dần không còn bị các nước Ả Rập tẩy chay.

Bắt đầu với những cuộc đàn áp đẫm máu các cuộc biểu tình tranh đấu bất bạo động đòi dân chủ, xung khắc tại Syria theo thời gian biến thành một cuộc chiến phức tạp, với sự tham gia của nhiều thế lực : từ các nhóm thánh chiến đến các cường quốc quốc tế lẫn khu vực, chia cắt đất nước thành từng mảnh.

Theo tổ chức nhân quyền Syria OSDH, hơn 125.000 quân Syria, dân quân Hồi giáo ủng hộ chế độ, tình nguyện quân Iran và Hezbollah Liban đã tử thương.
Phía bên kia, lực lượng võ trang nổi dậy và lực lượng Dân Chủ Kurdistan do phương Tây yểm trợ bị thiệt hại 67.000 người.
Ngoài ra, các phe thánh chiến, hậu thân của Ai Qaida hay của Daech chết gần 66.000.

Số liệu của Liên Hiệp Quốc cho biết thêm trong số 17 triệu dân Syria, 13 triệu trở thành nạn nhân chiến tranh và trong số này 5 triệu người phải lưu vong. Các tổ chức phi chính phủ tiếp tục tố cáo chế độ Damas chà đạp nhân quyền, sử dụng vũ khí hóa học, tra tấn và bắt người tùy tiện.

2013 : tuyệt vọng

Trước áp lực quân sự trên chiến trường, các biện pháp cô lập ngoại giao, có lúc số phận của chế độ Bachar al Assad như mành treo chuông.

Năm 2013, quân đội Syria chỉ kiểm soát có 20% lãnh thổ. Nhưng thời kỳ « đen tối » dường như đã qua.
Với sự trợ giúp quân sự và ngoại giao của Nga và từ chính quyền Iran theo hệ phái Shia, chuyện khó tin đã thành sự thật.

Tuy một phần ba lãnh thổ vẫn còn nằm trong tay thánh chiến và lực lượng Dân chủ Kurdistan, nhưng trong nước cũng như ở bên ngoài, chế độ Damas có thể tự hào là đã vãn hồi tình thế, cho dù chiến tranh chưa chấm dứt.

 Theo chuyên gia Myriam Youssef từ Damas (Chương trình nghiên cứu chiến tranh của Đại Học Kinh Tế Luân Đôn) chính quyền đã tuyên bố « 2018 là năm chấm dứt chiến tranh ».

2018 : hồi sinh

Về đối ngoại, vòng vây cô lập Syria do phương Tây và các đồng minh Trung Đông thiết lập cũng từ từ bị rạn nứt.
Cuối năm 2018, tổng thống Sudan, Omar el Bechir là lãnh đạo Ả Rập đầu tiên công du Syria.
Tiếp theo đó, hai vương quốc Ả Rập khác là Bahrein và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất thông báo mở lại sứ quán tại Damas.

Rồi giám đốc an ninh quốc gia Syria sang Ai Cập dự hội nghị chống khủng bố.
Và mới đây, chủ tịch Quốc Hội Syria tham dự hội thảo liên nghị viện tại Jordani.

Các quốc gia Ả Rập ủng hộ đối lập Syria nhìn nhận thất bại : Bachar al Assad bám trụ được là nhờ trợ lực của Nga và Iran.
 Từ nay, nhân danh tình đoàn kết Ả Rập chống khủng bố Daech và cũng để ngăn chận tham vọng bá quyền của Iran, nhu cầu muốn nối lại quan hệ với Damas được thấy rõ trong khu vực.

Cơ hội để minh chứng xu hướng này là thượng đỉnh Liên Đoàn Ả Rập vào cuối tháng Ba này tại Tunisia.
Nước chủ nhà cùng với Irak và Liban đã kêu gọi đón tiếp Syria trở lại tổ chức 8 năm sau khi nước này bị trục xuất.

• < Trang trước
• Trang sau >