Dân Mỹ chờ gì ở tân chính quyền Donald Trump?

Ông Donald Trump cùng vợ (trái) đến thăm Quốc Hội hôm Thứ Năm. Bên phải là Thượng Nghị Sĩ Mitch McConnell. (Hình: AP Photo/Alex Brandon)

Không nghi ngờ là nhiều chính sách và quy định của chính quyền Tổng Thống Barack Obama sẽ bị bãi bỏ, thu hồi, hay sửa đổi.

Những điều ấy không thể xảy ra “ngay ngày đầu ông Donald Trump vào Tòa Bạch Ốc,” như cách nói trong khi vận động tranh cử.

Nhưng chắc chắn người ta có thể chờ đợi một số những chính sách ưu tiên sẽ được thi hành.

Kế hoạch “100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ Tổng Thống Donald Trump” công bố trên trang mạng DonaldTrump.com gồm những điểm chính sau đây:

Ông Trump sẽ thực hiện lời cam kết “Make America Great Again” (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại) bằng cách “tái tạo sự thịnh vượng kinh tế, an ninh cho xã hội Mỹ và tính chân thật của chính quyền.”

Nhằm tẩy rửa tình trạng thối nát và tệ nạn câu kết thông đồng với giới đặc quyền đặc lợi ở Washington, DC, sáu biện pháp được đề ra trong đó có đề nghị tu chính Hiến Pháp để quy định giới hạn số nhiệm kỳ của tất cả các thành viên Quốc Hội, tạm ngưng tuyển dụng thêm công nhân viên chức liên bang, giảm 2/3 số quy định mới và hạn chế hoạt động vận động hậu trường (lobbying) của các giới chức Tòa Bạch Ốc và Quốc Hội sau khi rời khỏi chức vụ.

Nhiều trong số các biện pháp ấy có thể được dễ dàng đưa ra, hay đề nghị, trong 100 ngày đầu. Nhưng để thi hành hay có hiệu lực áp dụng không hẳn là thuộc thẩm quyền của tổng thống, và phải có một thời gian dài mới có thể có tác dụng thực tế.

Ông Donald Trump cũng đề ra bảy hành động nhằm bảo vệ công nhân Mỹ trong đó có việc thương lượng lại hoặc rút khỏi Thỏa Hiệp Tự Do Mậu Dịch Bắc Mỹ (NAFTA), rút khỏi Hiệp Ðịnh Ðối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), đối phó với chính sách tiền tệ của Trung Quốc, hủy bỏ lệnh hạn chế khai thác dầu khí trong nước Mỹ, cho phép thực hiện đường dẫn dầu Keystone Pipeline, và không trả hàng tỷ đô la cam kết cho chương trình Liên Hiệp Quốc phòng chống thay đổi khí hậu qua Hiệp Ðịnh Paris năm ngoái.

Tất cả những kế hoạch này cũng không thể đơn giản thi hành được và có ngay hiệu quả, cần phải một thời gian rất dài để thương lượng dàn xếp mới đạt tới.

Vậy thì sẽ chưa thể vui cũng như không nên lo lắng về ảnh hưởng của những thay đổi mà ông Trump sẽ đem lại cho dân chúng Mỹ.
Ông sẽ chỉ chính thức thành tổng thống vào ngày 20 Tháng Giêng, 2017, và không phải chỉ trong 100 ngày đầu mà ngay cả bốn năm của nhiệm kỳ cũng chưa thực hiện đủ những điều hứa hẹn, với giả định là ông tuyệt đối tôn trọng mọi lời cam kết.

Có một số thay đổi mà người ta tin rằng sẽ được thi hành hay bắt đầu được thi hành. Ðó là việc hủy bỏ những sắc lệnh hành pháp mà Tổng Thống Obama đã ban hành, và sẽ đưa ra một số biện pháp nào đó về di dân bất hợp pháp.
Những việc ấy sẽ như thế nào, và khi nào thực hiện, chúng ta chưa được biết.

Ngoài ra, nên hiểu rằng đây mới chỉ là những kế hoạch được đề ra, chưa phải là chính sách do tân Tổng Thống Donald Trump công bố.
Nhưng thay đổi mà nhiều người quan tâm nhất, và chắc chắn sẽ bắt đầu được thi hành ngay, là liên quan đến đạo luật cải tổ y tế ACA, quen gọi Obamacare.

 Kế hoạch 100 ngày đầu tiên ở Tòa Bạch Ốc của ông Trump chính thức khẳng định thu hồi và thay thế toàn bộ Obamcare bằng “Health Savings Accounts” cho phép mua bảo hiểm y tế từ những công ty ngoài tiểu bang và để cho tiểu bang quản lý chương trình Medicaid, bảo hiểm y tế cho dân nghèo.

Thêm nữa, sẽ giải tỏa những hạn chế của FDA (Cơ Quan Dược Phẩm Liên Bang) để 4,000 loại thuốc còn bị ngăn chặn, một số sớm được cấp phép cho dân chúng sử dụng.

Hai nhà lãnh đạo Cộng Hòa tại lưỡng viện Quốc Hội, Thượng Nghị Sĩ Mitch McConnell và Dân Biểu Paul Ryan, trong các cuộc họp báo hôm Thứ Tư đã xác định thu hồi đạo luật Obamacare là ưu tiên hàng đầu bây giờ.

Ðiều này không có gì ngạc nhiên vì đó là mong muốn từ lâu của đảng Cộng Hòa. Hạ Viện hơn 50 lần biểu quyết dự luật thu hồi ACA nhưng không đi được xa hơn, và Thượng Viện hồi đầu năm nay đã thông qua một dự luật như thế nhưng không có kết quả.

Bây giờ, khi cả hành pháp và lập pháp trong tay mình, đảng Cộng Hòa có đủ điều kiện thuận lợi để tiến tới mục tiêu ấy.
 Nhưng còn hơn 20 triệu dân đã tham gia vào chương trình ACA thì sẽ như thế nào, đẩy họ trở lại tình trạng không có bảo hiểm y tế?
Phải có biện pháp khác. Các lãnh đạo Cộng Hòa từng đề nghị những kế hoạch thay thế và ông Trump cũng vậy.

Sẽ còn rất nhiều phức tạp để chọn lựa và đồng ý một kế hoạch mới. Tất nhiên, ACA chưa hoàn hảo nhưng qua nhiều chục năm mới đạt tới đạo luật ấy.

Có thể nói những hành động dự tính của tân tổng thống là kế hoạch đầy tham vọng, khi được thực hiện sẽ đem đến nhiều điều tốt đẹp cho dân Mỹ và tất nhiên không loại trừ khả năng một số không ít người sẽ phải chịu thiệt thòi.

 Như đã đề cập, trong tất cả những sự thay đổi này đều có rất nhiều khó khăn, trở ngại, và không thể chờ đợi sẽ xảy ra trong một sớm một chiều.
Phải cần thời gian để được thực hiện và cũng phải có thời gian mới có thể nhận định về tác dụng của chúng.

Chúng ta chỉ có thể phân tích, bàn luận về từng vấn đề vào từng tình huống và thời điểm thích ứng.

Trong không khí còn vương vất những tình cảm buồn vui, phẫn nộ hay phấn khởi của tất cả mọi người từ cuộc bầu cử vừa qua, sự phân tích các vấn đề ấy, và rất nhiều chuyện liên hệ khác, vào lúc này sẽ chưa thể nào khách quan và trung thực.

• < Trang trước
• Trang sau >