Trọng tâm công du Nhật của V.Putin : Hợp tác kinh tế và quần đảo Kuril

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (phải) và tổng thống Nga Vladimir Putin, gặp nhau tại Nagato, tỉnh Yamaguchi, Nhật BẢn ngày 15/12/2016.
REUTERS/Toru Hanai

Hôm nay, 15/12/2016, tổng thống Nga Vladimir Putin đã tới Nhật Bản. Đây là lần đầu tiên, kể từ 11 năm qua, tổng thống Nga chính thức công du xứ hoa anh đào.

Về mặt lễ tân ngoại giao, chuyến đi nhằm đáp lễ Nhật Bản vì thủ tướng Shinzo Abe, trong năm 2016, đã hai lần thăm viếng Nga.

Theo giới quan sát, cuộc gặp thượng đỉnh Vlamdir Putin-Shinzo Abe tại Nagato, phía tây Nhật Bản, tập trung vào hai chủ đề chính: Hợp tác kinh tế song phương và hồ sơ tranh chấp lãnh thổ liên quan đến quần đảo Kuril mà Nga đã chiếm giữ từ sau đại chiến thế giới thứ hai.

Từ Tokyo, thông tín viên Frederic gửi về bài tường trình :

Shinzo Abe tiếp Vladimir Putin tại khu nghỉ yên tĩnh ở Nagato, nơi có nguồn suối nước nóng chữa bệnh nổi tiếng.

Lãnh đạo Nhật Bản hy vọng là hơi nước nóng trong làn khói mờ lưu huỳnh của khu nghỉ duỡng lộ thiên, nguyên thủ Nga sẽ cảm thấy khoan khoái và sẽ trả lại cho Nhật Bản 2 trong số 4 đảo phía nam Kuril, mà Hồng quân Nga đã chiếm giữ, hai tuần sau khi quân đội Nhật hoàng đầu hàng, năm 1945.

Đổi lại, Nhật Bản sẽ hỗ trợ công nghệ và vốn để phát triển vùng Viễn Đông, nơi tràn ngập các thương nhân Trung Quốc.
Putin lo ngại hiện tượng di dân Trung Quốc. Hơn 100 triệu người Trung Quốc sống dọc theo đường biên giới chung với Nga.

Về phần mình, Shinzo Abe coi Trung Quốc là một mối đe dọa và lo ngại là việc xích lại gần nhau giữa Nga và Trung Quốc biến thành một liên minh.
Do vậy, thủ tướng Nhật Bản rất muốn ký kết một hiệp định hòa bình với Matxcơva.

Thế nhưng, cuộc gặp thượng định tại khu nghỉ có suối nước nóng này không đủ để làm cho tổng thống Putin thở phào khoan khoái vì các tướng lĩnh Nga không muốn nhượng bộ lãnh thổ sau vụ sáp nhập Crimée và vô hiệu hóa Ukraina.

Tuy vậy, nguyên thủ Nga cũng sẽ nhận thấy là thủ tướng Nhật Bản sẵn sàng làm phật ý Hoa Kỳ để làm lành với Nga.
70 năm sau khi kết thúc Đệ nhị Thế chiến, Nga và Nhật vẫn chưa ký được hiệp định hòa bình do tranh chấp lãnh thổ ở quần đảo Kuril.

Bản thân tổng thống Nga Vladimir Putin cũng coi đây là hiện tượng không bình thường trong quan hệ song phương.
Thế nhưng, Matxcơva khó có thể trả lại cho Tokyo hai trong số bốn đảo ở Kuril.

Theo chuyên gia Alexandre Gabouiev, thuộc trung tâm Carnegie Matxcơva thì không nên hy vọng là hồ sơ tranh chấp lãnh thổ được giải quyết ngay trong chuyến đi của ông Putin lần này :

Nga không thể trả lại cho Nhật Bản hai đảo lớn và mất đi nhiều lãnh thổ đến như vậy. Vì điều này có nghĩa là Nga đã thua và Matxcơva không thể chấp nhận như thế.
 Điểm thứ hai, các đảo này có tầm quan trọng chiến lược, bởi vì giữa hai đảo này là eo biển mà các tàu ngầm của Nga phải đi qua khi tiến hành tuần tra ở Thái Bình Dương. Và các vệ tinh của Mỹ không thể phát hiện được.
Điểm thứ ba, Nga đã đầu tư rất nhiều để phát triển hai đảo lớn này và không hề có khả năng là Nhật Bản sẽ bù đắp lại cho Nga những khoản đầu tư.

Về phía Tokyo, người ta có cảm giác là Nhật Bản sẵn sàng thu hồi lại hai đảo nhỏ và ký hiệp định hòa bình, nhưng Nhật Bản không thể từ bỏ ý định lấy lại nốt hai đảo lớn, bởi vì công luận Nhật Bản không thể chấp nhận việc này.

Vả lại, Nga cũng không thể chấp nhận là Nhật Bản giữ nguyên ý định đòi lại hai đảo lớn, vì như vậy có nghĩa là tranh chấp lãnh thổ vẫn chưa được giải quyết xong và có thể bùng nổ ra bất kỳ lúc nao.

Do đó, hiệp định hòa bình, nếu có được ký kết, cũng chẳng có giá trị gì.

• < Trang trước
• Trang sau >