NATO trả giá cho quan hệ Donald Trump-Vladimir Putin ?

Tiêm kích của không quân Na Uy và Ý thuộc lực lượng NATO, xuất kích từ sân bay Siauliai, Litva, ngày 20/05/2015
REUTERS/Ints Kalnins/File Photo

Hâm nóng quan hệ Mỹ- Nga là một trong những luận điểm tranh cử của Donald Trump trong chính sách đối ngoại.

Liệu tổng thống mới sẽ bỏ rơi đồng minh, rút quân ra khỏi NATO để làm quà trao đổi với Vladimir Putin . Giới chuyên gia phân tích ra sao ?

Nhà Trắng có chủ nhân mới vào lúc Liên Minh Bắc Đại Tây Dương tiến hành kế hoạch tăng cường quân lực tại biên giới phía đông của Nga theo yêu cầu của Ba Lan và ba nước Baltic sau vụ quần đảo Crimée của Ukraina bị Matxcơva sáp nhập vào năm 2014.

Trong mùa tranh cử tổng thống Mỹ, Hillary Clinton tố cáo đối thủ Cộng Hoà sẽ triệt thoái toàn bộ quân Mỹ ra khỏi châu Âu.
Chiến thắng bất ngờ của ứng cử viên đảng Cộng Hoà đã gây một trận địa chấn.
Tổng thư ký Liên Minh Bắc Đại Tây Dương - NATO - phải cảnh báo « không phải là lúc để Mỹ và châu Âu đường ai nấy đi ».

Trên thực tế, theo nhà bình luận Peter Apps của Reuters, ông Donald Trump không bao giờ tuyên bố như thế mà chỉ nói rằng cơ cấu của NATO hiện nay quá « kềnh càng và tốn kém », do vậy phải xem lại.

Cuối tuần qua, báo Russia Today, tiếng nói của điện Kremlin phấn khởi đưa tin, trích dẫn một nguồn tin báo chí Đức, theo đó NATO khẩn cấp chuẩn bị kế hoạch trong trường hợp Mỹ rút hết quân.

Liệu tân tổng thống Mỹ sẽ nhượng bộ những đòi hỏi của tổng thống Nga đến mức độ nào ? Những dấu hiệu đầu tiên như chủ nhân điện Kremlin đã nhanh chóng chúc mừng ông Donald Trump ngay ngày 08/11 và trao đổi qua điện thoại hôm 14/11, thông báo « bình thường hóa » cho phép suy đoán với Donald Trump, quan hệ Mỹ-Nga sẽ không căng thẳng như với tổng thống George Bush và Barack Obama.

Chính phủ Nga trông chờ rất nhiều ở chủ nhân mới tại Nhà Trắng, nhất là bỏ lệnh trừng phạt sau vụ Ukraina.
Tuy nhiên, tuần qua, thủ tướng Dmitri Medvedev thẩm định các biện pháp trừng phạt sẽ tiếp tục có hiệu lực, ít ra trong một thời gian, chắc chắn là phải có lý do.

Theo điện Kremlin, một số viên chức Nga có « tiếp xúc » thường trực với ban tham mưu của ông Donald Trump trong mùa bầu cử.
Một số cố vấn của ông Trump đã từng làm việc với tổng thống Ukraina bị lật đổ Viktor Yanukovitch, một đồng minh của tổng thống Putin.
Hai bên sẽ có dịp trắc nghiệm mối quan hệ hỗ tương này trong những tháng tới.

Sau bầu cử, giới chức Nga nói đến mở lại hợp tác Mỹ-Nga trên nhiều hồ sơ. Thế nhưng, trong cuối tuần qua, Nga lại đặt thêm điều kiện nếu muốn giảm căng thẳng thì phải giảm lực lượng NATO bố trí ở biên giới.

Thật ra, theo chuyên gia Peter Apps, tính khí « đặc ứng » khó lường của Donald Trump không cho phép suy đoán ông sẽ phản ứng ra sao khi đụng với thực tế.
Thêm vào đó, cũng như mọi tổng thống mới đắc cử, phải chờ khi Donald Trump yên vị tại Nhà Trắng mới có thể biết ông sẽ làm gì.

Giới phân tích không quên những lời tuyên bố của tổng thống Obama khi mới lên cũng tuyên bố « xoay trục về châu Á ». Cuối cùng Mỹ lại tăng quân tại châu Âu.

Do vậy, kế hoạch « hiện diện tiền phương » của NATO ở phía đông sẽ được tiếp tục trong năm tới. Nguy cơ xung đột ở Baltic không giảm nhưng cũng khó lường với Donald Trump.

• < Trang trước
• Trang sau >