Dấu hiệu cho thấy Hà Nội đang dần công nhận Việt Nam Cộng Hòa

Ngày 18 tháng 8 vừa qua, nhà cầm quyền Hà Nội cho phát hành bộ sách "Lịch sử Việt Nam" khái quát từ khởi thủy cho đến năm 2000 (gồm 15 tập). Điều đáng chú ý là khi đề cập đến giai đoạn lịch sử Việt Nam cận đại, bộ sách này đã mạnh dạn nhắc đến sự tồn tại của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa tiếp nối Quốc Gia Việt Nam, là một thực thể chính trị độc lập tại miền Nam Việt Nam trước năm 1975, và không còn dùng cụm từ "ngụy quyền Sài Gòn" để chỉ chính thể này nữa.

Tờ báo Tuổi Trẻ trong nước có loạt bài viết về sự kiện này và dẫn lời một số nhà nghiên cứu lịch sử ở Việt Nam.

Trước hết, Tiến sỹ sử học Nguyễn Nhã cho rằng việc thừa nhận Việt Nam Cộng Hòa có lợi cho công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Theo ông Nhã, về pháp lý quốc tế cũng như về mặt lịch sử, Việt Nam Cộng Hòa là một thực thể chính trị rất hiển nhiên không thể chối cãi. Đặc biệt, vị tiến sỹ này nhấn mạnh rằng: Việt Nam hiện nay thừa hưởng gia tài rất quý báu về văn hóa, giáo dục, kinh tế [của Việt Nam Cộng Hòa] với cơ chế mà gần như cả thế giới hiện nay đang thực hiện; và rằng, giới sử học ở miền Nam trước đây không bị ảnh hưởng về chính trị, hay quan điểm. Vì thế, bất cứ nước nào tôn trọng giới học thuật, khoa học, nghiên cứu, nước ấy sẽ phát triển và ngược lại rất khó phát triển.

Còn theo Phó giáo sư Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Hà (ông này nguyên là viện trưởng Viện Lịch sử Đảng) nói rằng: "Tôi đã ủng hộ việc từ bỏ cách gọi chính quyền Việt Nam Cộng Hòa, chính quyền Sài Gòn là ngụy quân, ngụy quyền từ lâu rồi. Cách gọi chính quyền này là "ngụy" rõ ràng mang tính biểu cảm, miệt thị, vẫn còn hơi hướng của đấu tranh quan điểm. Chính quyền Việt Nam Cộng Hòa có tham gia Liên Hiệp Quốc, tham gia các cuộc đàm phán Paris. Chúng ta phải thừa nhận có một thực thể chính quyền tồn tại như vậy. Thời kỳ Việt Nam Cộng Hòa, họ cũng rất có trách nhiệm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, biển đảo, trong đó có hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa. Có những người lính Việt Nam Cộng Hòa đã chết vì sự nghiệp bảo vệ chủ quyền đất nước, chúng ta phải viết chứ không thể né tránh."

Dường như đã vượt ra ngoài "vùng nhạy cảm" bấy lâu nay của Hà Nội, bộ sách nói trên còn chỉ đích danh Trung Quốc là quân xâm lược trong chiến tranh biên giới phía Bắc Việt Nam. Về vấn đề này, ông Hà nhận định: "Phải công khai tôn vinh những người hi sinh vì chống quân Trung Quốc. Những cán bộ, chiến sĩ của ta đã chiến đấu, hi sinh trong cuộc chiến tranh chống quân Trung Quốc xâm lược phải được tôn vinh như những người lính kháng Pháp, kháng Mỹ. Vì sao họ ngã xuống lại không được nhắc đến? Phải công bằng với hi sinh của họ. Điều này cần thay đổi."

Ngoài hai khía cạnh nổi bật nói trên, bộ sách "Lịch sử Việt Nam" lần này còn đánh giá một số vương triều phong kiến Việt Nam cách tích cực hơn. Chẳng hạn như, Triều Mạc dù chỉ tồn tại khoảng thời gian không dài nhưng đã giải quyết được một số khủng hoảng về kinh tế, xã hội cuối thời Lê, giúp phát triển văn hoá, giáo dục với nhiều khoa thi được mở, tìm được nhiều nhân tài cho đất nước.

Triều Nguyễn trước nay bị nhà cầm quyền cộng sản quy kết nhiều "tội" nhưng nay được ghi nhận công trạng rằng các Chúa Nguyễn đã có công tổ chức cho người Việt khai phá vùng đất Nam Bộ ngày nay. Trong đó, vua Gia Long lên ngôi đã hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước từ Lạng Sơn đến mũi Cà Mau, xác định chủ quyền của đất nước với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. 

Những dấu hiệu cởi mở tư tưởng của bộ sách nói trên cho thấy giới trí thức ở Việt Nam đang dần dần bước ra khỏi cái bóng những vùng "cấm kị" mà Hà Nội bao phủ lên họ mấy chục năm nay. Chưa thể khẳng định sự cởi mở này có được thực hiện đồng bộ từ chóp bu trung ương đảng cộng sản cho đến chính quyền địa phương hay không. Và nếu như từ nay công nhận Việt Nam Cộng Hòa thì có kèm theo việc cho phép lá Cờ Vàng công khai xuất hiện trở lại ở Việt Nam hay chăng. Có lẽ cần chờ thêm thời gian.

(Vỹ Tuyến tổng hợp)

• < Trang trước
• Trang sau >