Việc làm: Pháp vô địch về "quyền bình đẳng" nam nữ

Trang bìa báo cáo Ngân Hàng Thế Giới về Quyền bình đẳng nam nữ trong việc làm, năm 2019Anh chụp màn hình

 Pháp nằm trong 6 nước đứng đầu thế giới về quyền bình đẳng nam nữ trong việc làm ;
vụ « LOL » bạo hành phụ nữ trẻ trên mạng xã hội làm rung chuyển truyền thông Pháp ;
Trung Quốc họp Quốc Hội, nữ giới thưa thớt trên thượng đỉnh ; Vatican mở kho lưu trữ bí mật nhiệm kỳ giáo hoàng Piô XII, với hy vọng « soi rọi » nhiều nghi án ;
cố ca sĩ Michael Jackson đối mặt cáo buộc ấu dâm.
Trên đây là chủ đề chính Tạp chí Thế Giới Đó Đây tuần này.

Theo một báo cáo của Ngân Hàng Thế Giới, công bố hôm 27/02/2019, trên quy mô toàn cầu, phụ nữ mới chỉ được hưởng ba phần tư các quyền so với nam giới, trong lĩnh vực việc làm, hay thành lập doanh nghiệp, cũng như có cơ hội đưa ra các quyết định về kinh tế phù hợp nhất cho bản thân và gia đình.

Quyền chủ tịch Ngân Hàng Thế Giới Kristalina Georgieva cho biết hiện vẫn còn 2,7 tỉ phụ nữ hàng ngày đang phải đối mặt với các trở ngại về pháp lý, khiến họ bị thiệt thòi hơn nam giới.

"Giai đoạn nền tảng"

Phá dỡ các rào cản ngăn phụ nữ vươn lên và thúc đẩy các cải cách tư pháp hướng đến bình đẳng giới về mọi mặt, là một « nỗ lực dài hơi », đòi hỏi quyết tâm chính trị, các phối hợp giữa chính quyền, xã hội dân sự cùng các định chế quốc tế.

Việc bình đẳng về mặt các quyền được ghi nhận trong luật pháp không tự động dẫn đến bình đẳng trên thực tế, nhưng đây là một « giai đoạn nền tảng quan trọng », theo quyền chủ tịch Ngân Hàng Thế Giới.

Báo cáo - tổng kết 10 năm về các nỗ lực trong lĩnh vực này tại 187 quốc gia, mang tên « Phụ nữ, Doanh Nghiệp và Quyền 2019 : Một thập niên cải cách » - đã ghi điểm tối đa 100 cho sáu nước (Bỉ, Đan Mạch, Latvia, Luxembourg, Pháp và Thụỵ Điển).

Cách đây 10 năm, không có quốc gia nào đạt được số điểm tối đa này. Điểm 100 có nghĩa là, xét về các điều kiện pháp lý, người phụ nữ có cùng cơ hội thành công trong nghề nghiệp như nam giới.

Ngân Hàng Thế Giới chấm điểm dựa trên tám tiêu chuẩn : quyền tự do đi lại, cư trú ; quyền có được các điều kiện lao động như nam giới, bao gồm cả vấn đề bạo hành tình dục, quyền về lương bổng, hôn nhân, con cái ; quyền lập và vận hành doanh nghiệp ; về tài sản, thừa kế và cả về hưu trí.

Ngân Hàng Thế Giới ghi nhận tổng cộng 274 cải cách pháp luật tại 131 quốc gia, trong đó có việc có thêm gần 2 tỉ phụ nữ được bảo vệ trước nạn sách nhiễu và bạo hành tình dục tại nơi làm việc, do cải cách luật tại 35 nước.

Khu vực Châu Âu và Trung Á, với điểm số trung bình 84,70, đứng hàng đầu, không kể nhóm các quốc gia phát triển của OCDE.
Khu vực Mỹ - Latinh và vùng Vịnh Caribê xếp thứ hai với 79,09 điểm.
 Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương đứng thứ ba, với 70,73 điểm.
Bắc Phi và Trung Đông được ghi nhận là khu vực chậm tiến nhất, với điểm trung bình 47, 37.

Việt Nam ở hạng 74, với 81,88 điểm. Thứ hạng của một số quốc gia khác : Đài Loan (37), Lào (47), Hàn Quốc (57), Mỹ (65), Philippines (75), Nhật (83), Trung Quốc (100), Cam Bốt và Thái Lan (103).

Trong một phát biểu năm 2018, quyền chủ tịch Ngân Hàng Thế Giới lưu ý là bình đẳng không chỉ là chuyện công bằng, mà còn mang lại một nguồn lực kinh tế quan trọng.
Theo bà, nếu được bình đẳng hoàn toàn với nam giới trong việc làm, phụ nữ sẽ đóng góp thêm 160.000 tỉ đô la cho nền kinh tế thế giới.

Vụ bạo hành làm rung chuyển truyền thông Pháp

Gần một năm rưỡi sau vụ bạo hành tình dục Weinstein tại Hoa Kỳ, làm dấy lên phong trào #Metoo, đến lượt nước Pháp với một vụ bạo hành tinh thần phụ nữ trẻ trên mạng xã hội Facebook, bị phát giác, đang làm rung chuyển giới truyền thông.

Theo Le Monde, bên bị cáo buộc là nhiều thành viên của một nhóm khép kín mang tên « Liên Đoàn LOL », gồm khoảng 30 người trong nghề truyền thông.
Sau tiết lộ đầu tiên được đăng tải trên Libération, ngày 08/02, rất nhiều nhân chứng đã lên tiếng, đa số là phụ nữ trẻ.

Nhiều nạn nhân mô tả là họ bị tấn công « gần như hàng ngày », với những lời lẽ thô bạo, tục tĩu, khiêu khích, khiêu dâm, gây thương tổn.
Những kẻ tấn công nhắm vào mọi biểu hiện của « đối tượng », từ ngoại hình, đến các thông điệp đưa lên mạng của họ….
 Đối tượng bị tấn công chủ yếu là các nhà hoạt động nữ quyền.

Các bạo hành kéo dài trong nhiều năm từ đầu những năm 2010, nhưng rất ít ai tố cáo. Vào thời điểm đó, bạo hành trên mạng chưa lọt vào tầm ngắm của tư pháp.

Các hành động bạo hành trên mạng thật muôn hình, muôn vẻ.
 Đơn cử một số ví dụ. Nữ phóng viên Iris Gaudin, mở tài khoản Twitter từ năm 2010, cho biết 9 năm sau, cô vẫn cảm thấy như một « ác mộng », khi hàng ngày phải nhận hàng « đàn » Tweet vô danh gọi cô là « con điếm », hay bới móc những phần nhạy cảm trong ngoại hình.

Blogger nữ quyền Daria Marx thì bị đánh cắp điện thoại đưa lên Leboncoin.fr (một trang bán hàng bình dân ở Pháp) cùng hình ảnh khiêu dâm ghép với gương mặt cô.

"Thói gia trưởng" bị chỉ trích, thấy như mình bị tấn công

Nhóm LOL là ai ?
 Các thành viên của nhóm « Liên Đoàn LOL » thường tự giới thiệu như một câu lạc bộ của các nhân vật xuất chúng.
Một nhà quan sát cho biết đây là địa điểm tập hợp được nhiều các nhân vật xuất sắc nhất của mạng Twitter vào thời điểm đó.

Người sáng lập nhóm Vincent Glad, ngay từ năm 2009 đã cho biết trong nhóm hình thành một đẳng cấp.
Ai được 500 follower, tức người theo, thì kể như sẽ được có mặt trong thành phần « quý tộc » của nhóm.

Nhóm « Liên Đoàn LOL » trên thực tế là những người thuộc thế hệ đi đầu trong việc sử dụng các mạng xã hội tại Pháp.
 Theo giáo sư toán Thomas Massias, cũng từng là nạn nhân của nhóm này, thì đa số những kẻ bạo hành « rất có học vấn, thông minh ». Đối với họ, đàn ông nào mà ủng hộ chủ nghĩa nữ quyền thì không còn đáng mặt nam nhi, chỉ là loại núp váy vợ.

Chỉ một, hai ngày sau khi vụ việc được phát giác, một số thành viên của nhóm đã công khai xin lỗi. Vincent Glad, người chủ xướng Liên Đoàn LOL (sinh năm 1985), thừa nhận đã không ý thức được là những hành động « chuyện giễu cợt bình thường » như vậy lại có thể trở thành « địa ngục » với người khác.

Phóng viên báo Libération Vincent Glad, người chủ xướng nhóm "Ligue du LOL". Ảnh chụp năm 2012.
Wikipedia

Theo cựu phóng viên Libération, vào thời kỳ đó, cái đích chế giễu dễ dàng là những người tranh đấu cho nữ quyền.
Vincent Glad hồi tưởng : Khi nghe những lời lẽ lên án « gia trưởng », « văn hóa cưỡng hiếp », « thái độ trịch thượng, hạ cố của đàn ông » (mansplaining)…, anh có cảm giác như chính mình bị tấn công.

Theo Reuters, hôm 4/3 nhật báo Libération cho biết sa thải hai nhà báo tham gia nhóm « Liên Đoàn LOL ».
Một tổng biên tập và một phó tổng biên tập tạp chí văn hóa có tiếng Inrocks cũng bị thôi việc.
Một số nhà quan sát cho rằng bốn nhà báo nói trên và hiện tượng nhóm Liên Đoàn LOL chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong làng báo.

« Nước đầu tiên » phạt tiền tội kỳ thị giới tính trên đường phố

Cùng với các cải cách bình đẳng giới về kinh tế, chống bạo hành trên các không gian công cộng và trên mạng cũng là ưu tiên của chính phủ Pháp.



Thay đổi trang phục của thành viên chính phủ cũng được coi là một dấu hiệu nữ quyền.
Trong ảnh, bộ trưởng Marlène Schiappa, phụ trách Bình đẳng nam nữ, trước cửa phủ tổng thống.
RFI/ Pierre René-Worms

Hôm 6/3, sơ kết nửa năm thực thi luật chống bạo hành giới, bộ trưởng phụ trách về Bình đẳng giới Marlène Schiappa cho biết đã có hơn 300 người phải nộp tiền phạt, vì tội nhục mạ mang tính kỳ thị giới trên đường phố.

Án phạt là 90 euro, nếu trả ngay, và có thể lên đến 3.000 euro, nếu tái phạm.
Theo bộ trưởng Marlène Schiappa, Pháp là « quốc gia đầu tiên trên thế giới » phạt tiền đối với tội nhục mạ mang tính kỳ thị giới trên đường phố.

Trung Quốc : Nữ giới thưa thớt ở thượng đỉnh

Vẫn trong lĩnh vực bình đẳng giới, thông tín viên Stéphane Lagarde đưa chúng ta đến Bắc Kinh, nơi đang diễn ra cuộc họp Quốc Hội thường niên Trung Quốc.
Nhà báo RFI ghi nhận thực trạng bất bình đẳng giới hiện rõ trong sinh hoạt chính trị cấp cao tại Trung Quốc.
« Quan tâm đến phụ nữ là chuyện đặc biệt. Ngay lập tức truyền thông chính thức tại Trung Quốc không bỏ lỡ cơ hội.

Tại Đại lễ đường Nhân dân nơi diễn ra phiên họp toàn thể của Quốc Hội Trung Quốc, tờ Nhân Dân Nhật Báo ra thứ Sáu này cho biết : ‘‘chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi lời chào và lời chúc mừng tốt đẹp nhất đến các nữ đại biểu Quốc Hội, nữ đại biểu Chính Hiệp và các nữ nhân viên của Quốc Hội và Chính Hiệp, cũng như đến phụ nữ thuộc tất cả các nhóm sắc tộc, ở khắp mọi nơi’’.


Dàn lãnh đạo Trung Quốc với com-lê, cà vạt. Trong ảnh, chủ tịch Quốc Hội Trung Quốc Vương Thần (Wang Chen) chào đoàn chủ tịch trong phiên họp toàn thể, đúng vào ngày Quốc tế phụ nữ mùng 8/3/2019.
REUTERS/Thomas Peter

Việc phụ nữ được đặc biệt quan tâm trong dịp này tương phản với số lượng nam giới trong trang phục com-lê, cà vạt tại Quốc Hội và Chính Hiệp Trung Quốc, tương phản với sự vắng mặt của nữ giới trên thượng đỉnh quyền lực của chế độ cộng sản.

Hiến pháp Trung Quốc bảo đảm cho phụ nữ ‘‘quyền bình đẳng với nam giới trong mọi lĩnh vực của đời sống’’.

Đã có nhiều tiến bộ đạt được về tuổi thọ và việc học hành của phụ nữ, với sự phát triển của đất nước.
Và đối với lĩnh vực thương mại điện tử (tăng trưởng 29% hồi năm ngoái), phụ nữ thường được coi là ‘‘những bà hoàng’’, người quyết định chính trong việc mua hàng qua điện thoại di động.

Tuy nhiên, tại nơi làm việc, phụ nữ Trung Quốc vẫn tiếp tục kiếm được ít hơn 1/5 lương so với nam giới, và phải dành nhiều thời gian cho việc gia đình hơn chồng.
Cũng có nhiều bất bình đẳng nam nữ trong công việc. Theo số liệu của một văn phòng tuyển dụng trên mạng, được tờ South China Morning Post ở Hồng Kông trích dẫn, thì trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tại Trung Quốc, chỉ có chưa đầy 20% là phụ nữ ».

Ông hoàng nhạc pop quá cố đối mặt cáo buộc ấu dâm

Trang trại nổi tiếng Neverland của ông hoàng nhạc pop Michael Jackson trước đây vừa được đưa ra bán với giá 31 triệu đô la, ít hơn một phần ba so với cái giá đưa ra bốn năm trước, nhưng vẫn khó tìm được người mua.
Lý do là một bộ phim tài liệu dài 4 giờ, được công chiếu tại Mỹ, trong đó Michael Jackson bị cáo buộc ấu dâm.

Thông tín viên Eric de Salve tường trình từ California :

« 2.700 hecta, 22 tòa nhà, một sân khấu, một sàn nhảy và một quá khứ trĩu nặng tiếp tục khiến khu Neverland rớt giá.
Trong những năm 1980, Michael Jackson đã bỏ 19 triệu đô la để mua khu đất nông nghiệp rộng mênh mông nằm tại huyện Santa Barbara, tiểu bang California.

Ông hoàng nhạc pop đã biến nơi đây thành một công viên giải trí tư nhân, lấy cảm hứng từ Thế giới diệu kỳ của Peter Pan.
Michael Jackson đã mời các sao, và kể cả nhiều em nhỏ tới đây.


Lối vào chính trang trại Neverland, Californie.
(Photo : Reuters)

Một năm trước khi chết, nợ nần đầm đìa, ông hoàng nhạc pop phải bán Neverland cho một quỹ đầu tư.
Công ty này đã đầu tư hàng triệu đô la để biến công viên giải trí thành đồng cỏ nơi nuôi súc vật, với hy vọng thu lời, cho dù địa điểm này mang tiếng xấu.

Nhiều lần khu Neverland bị cảnh sát khám xét. Từ đó người ta bắt đầu đưa ra các cáo buộc về tội ấu dâm chống lại Michael Jackson.
Năm 2015, sau khi được làm mới lại, khu Neverland đã gột bỏ hoàn toàn mọi dấu vết liên quan đến Michael Jackson, và được rao giá 100 triệu đô la, nhưng không tìm được người mua.

Bốn năm sau đó, người chủ một lần nữa lại đưa trang trại Neverland ra thị trường, với giá hạ đáng kể, xuống còn 31 triệu đô la.
Thế nhưng, nỗ lực bán đất được tiến hành đúng vào lúc một bê bối mới nổi lên.

Chủ nhật này, kênh truyền hình HBO dự kiến tung ra một bộ phim tài liệu mang tựa đề ‘‘Leaving Neverland’’ mà thân nhân của Michael Jackson đã cố can thiệp để cấm công bố, nhưng vô ích.

Trong bộ phim này, hai người trạc 30 tuổi kể lại họ là nạn nhân lạm dụng tình dục của Michael Jackson như thế nào, khi được ca sĩ mời đến chơi Neverland, vào lúc họ mới 7 và 10 tuổi ».

Quan hệ Vatican với Hitler : Mở kho tài liệu mật

Hôm 04/03, giáo hoàng Phanxicô thông báo năm 2020 các sử gia có thể làm việc tại các kho lưu trữ bí mật thời giáo hoàng Piô XII (1939-1958).
 Cho đến nay, quan hệ của vị giáo hoàng này với chế độ Đức Quốc Xã vẫn là điều gây tranh cãi.

Thông tín viên Eric Sénanque tường trình từ Roma :

« Đây là một diễn biến mà nhiều nhà sử học đã trông đợi : Họ sẽ có cơ hội đào bới trong các kho lưu trữ bí mật của nhiệm kỳ giáo hoàng Piô XII, kể từ ngày 2 tháng 3 năm 2020.

Như vậy là còn một năm chờ đợi, trong thời gian các chuyên viên lưu trữ hoàn tất công việc của mình.
Giai đoạn liên quan là từ năm 1939 đến năm 1958, tức toàn bộ nhiệm kỳ của giáo hoàng Eugenio Pacelli.

Quyết định giải mật mang tính lịch sử nói trên là kết quả của một tiến trình dài.
Năm 2006, giáo hoàng Benedicto XVI đã khởi sự việc kiểm kê các kho lưu trữ nhằm đưa ra cho công chúng sử dụng.
Hai giáo hoàng Phaolồ 6 và Gioan Phaolồ II thậm chí còn đôi lúc cho phép một số nhà nghiên cứu tra cứu tài liệu trong kho lưu trữ này.



Giáo hoàng Piô XII
Ảnh : Wikipedia

Giáo hoàng Piô XII mang tiếng xấu là đã im lặng trong thời gian người Do Thái bị truy hại trong thời gian Thế Chiến Thứ Hai, nhưng ông cũng là người đã che giấu hàng nghìn trẻ em Do Thái trong các tu viện ở Ý, cho đến tận Cung giáo hoàng Castel Gandolfo.

Giáo hoàng Phanxicô giải thích : ‘‘Giáo hội không sợ lịch sử’’.
 Ông cho biết rất « thanh thản và tin tưởng », đồng thời hiểu rõ là một nghiên cứu ‘‘nghiêm túc và khách quan’’ sẽ có thể đánh giá được lịch sử thời giáo hoàng Piô XII ‘‘một cách đúng đắn’’.

Nhiệm kỳ của giáo hoàng Piô XII kết thúc bốn năm trước khi Công đồng Vatican II khai mạc. Piô XII cũng là giáo hoàng được trích dẫn nhiều nhất tại Công đồng này ».

• < Trang trước
• Trang sau >