Ả Rập Xê Út xác nhận cái chết của nhà báo Khashoggi

Một nhân viên an ninh trước lãnh sự quán Ả Rập Xê Út ở Istanbul ngày 20/10/2018.
Reuters

Sáng sớm ngày 20/10/2018, hãng thông tấn Ả Rập Xê Út, SPA, công bố thông cáo của tư pháp xác nhận cái chết nhà báo đối lập Jamal Khashoggi trong lãnh sự quán Ả Rập Xê Út ở Istanbul.

Theo giải thích chính thức của Riyad, ông này đã chết sau một vụ "ẩu đả" với nhân viên tòa lãnh sự. Hai nhân vật cao cấp trong cơ quan tình báo Ả Rập Xê Út bị cách chức.

Quốc vương Salman ra lệnh thành lập một ủy ban đặt dưới quyền thái tử Mohammed Ben Salman để điều tra về cái chết của nhà báo Khashoggi.

Như vậy là phải mất 18 ngày chính quyền Riyad mới xác nhận về cái chết của nhà báo này và thông báo chính thức được đưa ra sau một cuộc điện đàm thứ nhì ngày hôm qua 19/10/2018 giữa quốc vương Salman với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan.
Tuy nhiên, giải thích của của chính quyền Riyad về nguyên nhân cái chết mờ ám của Jamal Khashoggi khác hẳn với những thông tin mà chính quyền Ankara có được.

Thông tín viên đài RFI từ Istanbul, Anne Andlauer giải thích thêm :

"Trong lời giải thích chính thức, vương triều Ả Rập Xê Út nhắc đến những 'cuộc tranh luận' và 'một cuộc ẩu đả' những 'cú đấm' dẫn tới cái chết của ông Jamal Khashoggi.

Nói cách khác, đây là một tai nạn. Ngoài việc cái chết của Jamal Khashoggi chỉ được xác nhận hơn hai tuần sau khi Riyad luôn mạnh mẽ khẳng định là nhà báo này đã rời khỏi tòa lãnh sự Ả Rập Xê Út một cách an toàn, thông cáo của Riyad không cho biết thi hài của nhà báo Jamal Khashoggi đã được đưa về đâu sau vụ ẩu đả với nhân viên tòa lãnh sư.

Giải thích được phía Ả Rập Xê Út đưa ra khác xa với kịch bản mà các nhà điều tra Thổ Nhĩ Kỳ đang hướng tới.
Theo phía Thổ Nhĩ Kỳ thì Jamal Khashoggi đã bị ám sát, sau khi sa bẫy hôm mồng 2 tháng 10 vừa qua khi vào tòa lãnh sự Ả Rập Xê Út.

Trong những ngày qua, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã để lộ cho báo chí biết về thông tin liên quan đến một đoạn băng ghi âm chứng minh ông Khashoggi đã bị sát hại.  Cũng có tin cho rằng phía Ankara còn có cả hình ảnh thu được từ video cho thấy 15 quan chức Ả Rập Xê Út từ Riyad đã đến Thổ Nhĩ Kỳ đúng vào ngày Jamal Khashoggi mất tích và 15 người này đã rời khỏi Istanbul cùng ngày.

Hôm qua các nhà điều tra Thổ Nhĩ Kỳ khai quật khu rừng gần Istanbul để tìm xác Jamal Khashoggi".

Trump tin lời giải thích của Ả Rập Xê Út

Ngay sau khi Riyad giải thích hoàn cảnh dẫn đến cái chết của nhà báo đối lập Jamal Khashoggi trong lãnh sự quán Ả Rập Xê Út ở Istanbul, tối 19/10/2018, tổng thống Mỹ Donald Trump đánh giá lời giải thích là « đáng tin ».

Thông tín viên RFI Grégroire Pourtier tường trình từ New York :

« Tổng thống Donald Trump đánh giá chuyện xảy ra bên trong tòa lãnh sự Ả Rập Xê Út tại Istanbul là điều không chấp nhận được, dù ông nói rõ là vẫn đang chờ những thông tin chi tiết.
Nhưng khi được hỏi ông có thấy lời giải thích của chính quyền Ả Rập Xê Út đáng tin không, tổng thống trả lời « Có », mà không tỏ ra ngạc nhiên về kịch bản không đầy đủ và quá đơn giản đến vậy.

Thực tế, ông Donald Trump không che giấu điều này : Quan hệ ngoại giao với Ả Rập Xê Út là một trong những trụ cột trong chính sách của tổng thống Mỹ.
Ông đã dành chuyến công du nước ngoài đầu tiên, với tư cách là nguyên thủ Mỹ, đến Riyad và chắc hẳn ông đang mong vụ này chìm đi.

Ngay từ đầu vụ việc, tổng thống Mỹ ứng biến hàng ngày để kiểm soát điều mà Nhà Trắng khéo léo mô tả là một « sự cố bi thảm ».
Từ giờ, tổng thống Trump nói rằng ông không muốn trừng phạt Ả Rập Xê Út, vì điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến Hoa Kỳ.
Washington đã ký rất nhiều hợp đồng quân sự với Riyad với tổng trị giá hơn 100 tỉ đô la.

Nhưng chính các cơ quan tình báo Mỹ cũng tin chắc rằng Riyad chịu trách nhiệm nhiều hơn những gì họ nhìn nhận, và nhiều nghị sĩ Mỹ, thậm chí một số nhân vật thân cận của tổng thống Mỹ, cũng tin vào những thông tin lan truyền trong những ngày qua.
Vì vậy, vụ việc có lẽ chưa dừng ở đây. Và ngoài những hậu quả về ngoại giaoị, thậm chí là kinh tế, vụ việc này có thể sẽ làm xáo trộn chính trị nội bộ Mỹ ».

Ngoài Mỹ, Liên Hiệp Quốc cũng lên tiếng phản ứng về lời khẳng định của Ả Rập Xê Út rằng nhà báo Khashoggi đã chết.
Trong thông cáo ngày 19/10, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cho biết « vô cùng bối rối ».
Ông « nhấn mạnh đến việc cần tiến hành một cuộc điều tra nhanh chóng, kỹ lưỡng và minh bạch về bối cảnh dẫn đến cái chết » của nhà đối lập.

• < Trang trước
• Trang sau >