Anh Quốc : Mọi lối thoát đều bị chặn, khả năng không Brexit hiển hiện

Nghị Viện Anh Quốc lại bác bỏ lần thứ hai bản thỏa thuận Brexit do thủ tướng Theresa May đệ trình ngày 12/03/2019
Reuters TV via REUTERS

Lần thứ 2 Nghị Viện Anh, hôm qua, 12/03/2019, bỏ phiếu bác bỏ thỏa thuận về các điều kiện nước Anh rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu. Tương lai nước Anh lại chìm trong sương mù trong khi chỉ còn 16 ngày nữa đến thời điểm ấn định cho Brexit.

Các kịch bản « tai họa » cũ lại được khơi dậy, trong đó không loại trừ viễn cảnh « không Brexit ».

Sau hai năm dày công thương lượng với Bruxelles, thỏa thuận để nước Anh rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu một cách nhẹ nhàng tiếp tục rơi vào điểm chết ở Nghị Viện Anh. Cản trở duy nhất vẫn là xung quanh điều khoản được gọi là « backstop », vừa được thủ tướng Theresa May cố gắng thuyết phục Bruxelles điều chỉnh lại trước khi đưa qua Quốc Hội bỏ phiếu lần thứ 2 không thành.

Backstop là điều khoản liên quan đến đường biên giới hữu hình kiểm soát lưu thông và chuẩn mực hàng hóa và giữa Cộng Hòa Ailen, thành viên Liên Hiệp, và Bắc Ailen vùng lãnh thổ của Anh.

Theo thỏa thuận thì trong thời gian chuyển tiếp trước khi rời hẳn khỏi Liên Hiệp Châu Âu sau năm 2020, đường biên giới hữu hình trên không được thiết lập và như vậy nước Anh vẫn được hưởng một phần quyền lợi trong liên minh thuế quan châu Âu, có thời gian chuẩn bị cho chia tay êm đẹp, không gây sốc cho kinh tế xã hội cũng như chính trị của Vương Quốc.

Tuy nhiên các dân biểu Anh, gồm những người đòi « Brexit cứng », muốn nước Anh dứt khoát ra khỏi Liên Hiệp không có thỏa thuận backstop, kết hợp với phe chống Brexit đã tạo thành đa số ở Nghị Viện bác bỏ thỏa thuận của chính phủ Theresa May mà không cần biết đến hệ quả thế nào.

Được soạn thảo nhằm giúp Anh Quốc chia tay nhẹ nhàng với Liên Hiệp Châu Âu và được đích thân bà thủ tướng Theresa May vất vả đàm phán với Bruxelles nhiều tháng trời, thỏa thuận Brexit đã bị Nghị viện Anh bác bỏ lần đầu hôm 15 tháng Giêng.

Tương tự, lần này sau khi thỏa thuận bị bác bỏ, các kịch bản thảm họa lại được giới quan sát nhắc tới : Brexit không thỏa thuận, Lùi thời hạn Brexit mà hạn chót là ngày 29/3 tới và thậm chí không Brexit.

Liên quan đến khả năng đầu tiên, Brexit không thỏa thuận hay « Brexit cứng » được một bộ phận phe bảo thủ chủ trương, hôm nay, các nghị sĩ bỏ phiếu để thông qua hoặc bác bỏ việc nước Anh ra đi khỏi Liên Hiệp không thỏa thuận vào ngày 29/03 tới.

Nếu chấp nhận ra đi không thỏa thuận thì như vậy là sau 46 năm chung sống trong Liên Hiệp, Vương Quốc Anh sẽ dứt khỏi mọi ràng buộc với Liên Hiệp ngay trong hơn hai tuần tới, một kịch bản gây hoang mang trong dân chúng và có nguy cơ làm đảo lộn các hoạt động của Anh Quốc, đặc biệt về mặt kinh tế xã hội khi mà thời gian không còn đủ để chuẩn bị ?

Thậm chí, đường biên giới giữa Bắc Ailen (thuộc Anh) và Cộng Hòa Ailen được tái lập.
Trong trường hợp các nghị sĩ từ chối Brexit không thỏa thuận, ngay trong ngày mai, một cuộc bỏ phiếu nữa được dự trù cho giải pháp lùi thời hạn Brexit.

 Tuy nhiên thời hạn này cũng không thể lâu, kéo dài quá ngày bầu cử Nghị Viện châu Âu vào 26/5.
Mặt khác Liên Hiệp Châu Âu đã cảnh báo, muốn lùi thời hạn, nước Anh phải chứng minh được lý do chính đáng và phải được 27 thành viên của Liên Hiệp chấp thuận.

Theo một quan chức cao cấp của Liên Hiệp Châu Âu được AFP trích dẫn, nếu thời hạn lùi Brexit kéo dài vài tuần thì « cần phải có lý do thực sự chẳng hạn như để tổ chức bầu cử, trưng cầu dân ý hay thay đổi lập trường của Anh Quốc ».

Cánh cửa bước vào đàm phán lại với Bruxelles để sửa đổi thỏa thuận đã khép lại. Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Jean-Claude Juncker đã quả quyết tối thứ Hai vừa qua : « Không có cơ hội thứ 3 » cho thỏa thuận chia tay nữa.

Vậy thì lối thoát nào cho nước Anh những ngày tới ? Tổ chức lại một cuộc trưng cầu dân ý về Brexit ?
Hay giải tán bầu lại Quốc Hội ? Cả hai giải pháp qua thông qua lá phiếu của cử tri Anh đều ẩn chứa những bất trắc mà thủ tướng Theresa May không hề muốn.

Tuy vậy, trước khi Nghị Viện Anh bỏ phiếu bác bỏ thỏa thuận, thủ tướng Anh đã cảnh báo các nghị sĩ :
« Các vị cứ bác bỏ thỏa thuận và không một ai biết điều gì sẽ đến. Chúng ta sẽ có thể không rời Liên Hiệp trước nhiều tháng tới, chúng ta sẽ có thể ra đi không có được sự bảo vệ nào của thỏa thuận. Chúng ta sẽ có thể không bao giờ rời khỏi Liên Hiệp ».

 Ba khả năng, nhưng nước Anh đang bị chia rẽ sâu rộng lúc này chỉ có một lựa chọn cho tương lai.
Bà Theresa May cho đến lúc này cũng đã nỗ lực hết khả năng để cuộc chia tay của nước Anh với châu Âu sao cho trong ấm ngoài êm nhưng vẫn không thành.

• < Trang trước
• Trang sau >