Điểm Báo Pháp Quốc ngày 20-02-2014

Ukraina oằn mình trong cuộc chiến Đông-Tây

Người biểu tình lũ lượt mang túi đựng gạch đá đến xây dựng chiến lũy xung quanh Quảng trường Độc lập. Ảnh chụp ngày20/02/2014.
REUTERS/Vasily Fedosenko


Từ hôm thứ Ba 18/02/2014, tại Ukraina, đụng độ giữa cảnh sát và người biểu tình đã làm hàng chục người chết. Hồ sơ này chiếm ưu tiên trên các báo Pháp hôm nay với những hình ảnh minh họa đầy máu lửa.

La Croix đăng tựa lớn trên trang nhất : « Bạo lực và đàn áp lan rộng ở Ukraina ». Libération dành gần trọn trang nhất cho hồ sơ với dòng tựa : « Ukraina : Bạo lực ». Le Figaro cũng chạy tít lớn trang nhất : « Ukraina : cú sốc Đông-Tây ». Trên trang nhất, báo Le Monde đăng hình ảnh máu me bê bết với hàng tựa : « Đàn áp đẫm máu tại Ukraina».

Các tờ báo đều nhắc lại vụ xung đột giữa cảnh sát và người biểu tình xảy ra đêm thứ Ba vừa qua. Tình hình căng thẳng cho tới hiện tại. Cảnh sát thì phát động chiến dịch gọi là « chống khủng bố » để giải tán người biểu tình, còn người biểu tình thì kiên quyết bằng mọi giá bám trụ địa bàn.

Hậu quả xung đột đã làm thiệt mạng hàng chục người, trong đó có cả cảnh sát, và làm bị thương hàng trăm người. Quảng trường Độc Lập tại thủ đô Kiev luôn là nơi trọng điểm xung đột.

Bất ổn cũng lan nhanh sang các địa phương khác, làm rõ hơn bức tranh chia rẽ Đông-Tây của người Ukraina. Các tờ báo cho biết, ở một số tỉnh miền Tây Ukraina, tức thân với Châu Âu, người biểu tình đã tấn công chiếm đóng trụ sở các cơ quan hành chính và cảnh sát sau khi có tin vũ lực xảy ra ở Kiev.

Còn ở các địa phương miền Đông, tức thân với Nga, thì người biểu tình lại tấn công vào trụ sở các đảng phái đối lập.

Liên Hiệp Quốc đã kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra « độc lập và khẩn cấp » về những cái chết vừa qua. Từ Vatican, Đức Giáo hoàng Phanxicô kêu gọi « tất cả các bên chấm dứt bạo lực và tìm cách đạt thỏa thuận để lập lại hòa bình cho đất nước ».

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraina Viktor Ianoukovich có cùng quan điểm khi tố cáo đó là « âm mưu đảo chính » của phe đối lập.

Liên Hiệp Châu Âu thì bị các tờ báo chỉ trích là thiếu kiên quyết trong hồ sơ Ukraina. Tổng thống Pháp François Hollande và Thủ tướng Đức Angela Merkel đã đồng kêu gọi EU thông qua lệnh trừng phạt cá nhân bằng việc phong tỏa tài sản đối với những kẻ gây bạo lực. Thế nhưng, cả hai vị nguyên thủ của hai nước đầu tàu Châu Âu đều không chỉ đích danh Tổng thống Ianoukovich. Trong khi đó, phải đợi cuộc họp ngoại trưởng EU hôm nay mới biết được Châu Âu có trừng phạt Ukraina hay không.

Trong bài xã luận đăng trên trang nhất, La Croix cho rằng, Ukraina hiện tại là cuộc so kè giữa EU và Nga. Tuy nhiên, theo tờ báo thì « vũ khí hai bên không cân xứng ». Với hệ thống chính trị tập trung quá nhiều quyền lực vào tay tổng thống như Nga, thì Tổng thống Putin có thể có những quyết định nhanh chóng đối phó với những tình huống khẩn cấp.

Trong khi đó, đối với EU, phải tốn nhiều thời gian và thủ tục mới có được một quyết định chung, đó là chưa kể sự bất đồng quan điểm thường trực của các nước trong khối.

Để giải quyết tình hình, bài xã luận đăng trên trang nhất báo Le Monde kêu gọi các nước EU nên « có cùng một tiếng nói » và nên « tỏ ra cứng rắn ». Tờ báo cho rằng, EU nên tăng cường sức ép lên chính quyền Ukraina nhiều hơn nữa.

Chia xẻ quan điểm này, tờ báo cánh tả Libération đăng bài xã luận cho rằng, vụ đàn áp đẫm máu tối thứ Ba rồi là « một bước ngoặt » để các nước Châu Âu nhanh chóng tỏ ra đồng thuận nhằm thiết lập các biện pháp trừng phạt mà EU đã nhắc đi nhắc lại từ mấy tuần nay.

Tờ báo cho rằng, thời cơ hiện tại là rất hiếm, bởi Tổng thống Nga Putin đang bận rộn với Olympic Sotchi và không muốn bị dính quá nhiều rắc rối trong một bối cảnh như vậy.

Tờ báo cánh hữu Le Figaro cũng có quan điểm tương tự khi đăng bài xã luận trên trang nhất với dòng tựa « Không Đông cũng không Tây ». Tờ báo cho rằng, đã đến lúc EU áp đặt các biện pháp trừng phạt bằng việc phong tỏa tài sản các cá nhân tại Ukraina, bởi vì phần lớn tài sản của họ được gửi ở các nước Tây Âu.

Từ đó, có thể làm suy yếu phe cánh của ông Ianoukovich. Tuy vậy, tờ báo cũng kêu gọi EU và Nga đàm phán để đạt được thỏa thuận về hồ sơ Ukraina, để cho « một nước Ukraina mới được thành hình », đó là một Ukaina «không theo phương Tây cũng chẳng nghiêng về phương Đông ».

Bàn về vai trò của Nga, nhật báo Le Monde đăng bài : « Nga hoạt động khắp các mặt trận khủng hoảng ở Ukraina ». Tờ báo chỉ ra một số điểm nghi ngờ cho thấy Maxcơva đang chống lưng cho Tổng thống Ukraina Ianoukovitch.

Tờ báo cũng cho biết, hiện Nga đang ra sức tuyên truyền ở các địa phương miền Đông thân Nga của Ukraina về « một Liên bang Ukraina », theo đó các địa phương sẽ có nhiều quyền tự quyết hơn. Và để từ đó, miền Đông Ukraina thân Nga sẽ gia nhập vào liên minh thuế quan do Nga chủ xướng, còn miền Tây Ukraina thân EU sẽ mở rộng quan hệ hợp tác với các nước Liên Hiệp Châu Âu.

Châu Âu : Công nghệ cao xuống dốc

Cũng liên quan đến Châu Âu, nhật báo kinh tế Les Echos có bài đáng chú ý với dòng tựa : « Lĩnh vực công nghệ cao của Châu Âu tiếp tục đà đi xuống ».

Tờ báo nhắc đến Thỏa thuận mua bán giữa Nokia và Microsoft dự kiến sẽ kết thúc trong quý 1 năm 2014 này. Tờ báo cho biết, theo một nghiên cứu vừa được công bố vào hôm nay, sau vụ mua bán Nokia, chỉ còn có 8 tập đoàn Châu Âu có mặt trong danh sách 100 tập đoàn công nghệ cao hàng đầu thế giới.

Nghiên cứu nói trên cho biết, tình hình xuống dốc của ngành công nghệ cao Châu Âu ngày càng nghiêm trọng. Xuống dốc ở đây chỉ liên quan đến lĩnh vực cầu, tức các tập đoàn công nghệ cao của Châu Âu không theo kịp thời đại để có những dòng sản phẩm thu hút người tiêu dùng.

Mức cầu tại Châu Âu hiện vẫn còn cao : Châu Âu hiện chiếm ¼ thị trường tiêu thụ sản phẩm công nghệ cao trên thế giới (gần 700 tỷ đô la).

Nghiên cứu cũng chỉ ra nguyên nhân của sự xuống dốc của Châu Âu trong lĩnh vực công nghệ cao là do thiếu đầu tư, là do sự lớn mạnh không ngừng của các tập đoàn Hoa Kỳ và Châu Á.

Một nguyên nhân quan trọng khác được báo cáo nhấn mạnh, đó là các tập đoàn công nghệ cao của Châu Âu thiếu tầm nhìn chiến lược dài hạn. Một chuyên gia nhận định : « Các tập đoàn Trung Quốc, Hàn Quốc và Hoa Kỳ luôn xây dựng những kế hoạch chiến lược cho 10 hoặc 15 năm tới, trong khi đó các tập đoàn Châu Âu lại không được như vậy ».

Bắc Triều Tiên bị so sánh với Đức Quốc xã

Nhìn sang Châu Á, nhật báo Le Monde đăng bài chạy dòng tựa đáng chú ý : « Liên Hiệp Quốc so sánh tội ác của Bắc Triều Tiên với Đức Quốc xã ».

Le Monde cho hay, vào hôm thứ Hai đầu tuần, Ủy ban điều tra về nhân quyền tại Bắc Triều Tiên thuộc Liên Hiệp Quốc đã công bố báo cáo với hàng trăm minh chứng kèm theo. Tờ báo nhấn mạnh, đây không phải là lần đầu tiên các minh chứng này được công bố, mà đó là lần đầu tiên nó được công bố ở một cấp độ quốc tế cao như vậy.

Báo cáo liệt kê một loạt các « tội ác chống lại nhân loại» mà chế độ Bình Nhưỡng vi phạm : tra tấn, bắt lao động khổ sai, hãm hiếp, đàn áp tôn giáo, phân biệt chủng tộc, gây đói khổ và giết người hàng loạt… Báo cáo cho rằng những tội ác đó sánh ngang bằng với tội ác của Đức Quốc xã.

Báo cáo kêu gọi đưa các nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên ra xét xử trước tòa án quốc tế.

Trung Quốc cũng bị vạ lây khi mà báo cáo cho rằng, Bắc Kinh đã tiếp tay với tội ác của Bình Nhưỡng khi cho trục xuất về Bắc Triều Tiên những người trốn chạy khỏi đất nước. Báo cáo cho rằng, Trung Quốc phạm tội « đồng lõa phạm tội ác chống nhân loại ».

Liên quan đến nạn đói khổ tại Bắc Triều Tiên, báo cáo tỏ ra lo lắng về nạn suy dinh dưỡng thường trực của trẻ em nước này. Báo cáo nhấn mạnh, từ cuối những năm 1980, hệ thống sản xuất và phân phối lương thực của chế độ không còn đủ sức đáp ứng nhu cầu lương thực của người dân.

Thái Lan : người biểu tình muốn gì ?

Nhìn sang điểm nóng Thái Lan, Libération đăng bài giải mã chạy dòng tựa : « Phe đối lập gióng chuông báo động chống gia tộc Thaksin ».

Tờ báo nhắc lại, từ cuối tháng 10/2013 đến nay, người biểu tình đã tràn ngập thủ đô Băngkok, phản đối chính phủ Yingluck Shinawatra. Vậy những người biểu tình muốn gì ?

Libération cho rằng, họ đòi cải tổ, thế nhưng những cải tổ mà họ đề nghị còn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, theo tờ báo, trên tổng thể, những cải tổ nhắm đến việc sửa đổi luật bầu cử sao cho gây được khó khăn cho con đường trở lại chính trường của gia tộc Thaksin.

Tờ báo nhắc lại, ông Thaksin đã lên nắm chính quyền từ năm 2001, đến năm 2006 thì bị quân đội đảo chính. Từ năm 2008, ông Thaksin đã phải sống lưu vong. Cuối năm 2008, một người em rể của ông Thaksin cũng đã làm quyền thủ tướng. Rồi đến năm 2011, đến lượt em gái ông, tức bà Yingluck, lên làm Thủ tướng.

Trở lại việc biểu tình tại Bangkok, Libération nhận định, thời gian qua, chính phủ bà Yingluck đã có phản ứng mềm dẻo gần như «yếu đuối ». Bà đã không kêu gọi đến sự can thiệp của quân đội.

Cảnh sát thì luôn cố gắng tránh xảy ra đụng độ với người biểu tình. Thế nhưng, tờ báo cho hay, sự mềm dẻo của cảnh sát không dễ dàng chút nào bởi có khi người biểu tình có cả vũ khí.

Một cuộc đảo chính quân sự có xảy ra không ?

Theo Libération : Không. Thế nhưng, tờ báo cho rằng, đảo chính tư pháp là có thể, bởi phe đối lập sẽ nhắm vào những vấn đề tồn tại trong hệ thống hỗ trợ giá lương thực mà chính phủ Yingluck dành cho nông dân Thái. Và thực tế là đã có nhiều nông dân biểu tình trước nơi làm việc dã chiến của bà Yingluck.

Tờ báo cũng đề cập đến thủ lĩnh người biểu tình, ông Suthep Thaugsuban. Hồi năm 2010, theo tờ báo, ông này khi ấy là phó thủ tướng, đã ra lệnh cho quân đội bắn vào những người biểu tình ủng hộ ông Thaksin.

Trung Quốc : cần nới rộng xe tăng

Còn tại Trung Quốc thì lính tráng đang đau đầu vì có khi không còn ngồi vừa trong loại xe tăng mà các thế hệ trước để lại. Đó là thông tin được đăng tải trên nhật báo Le Monde trong bài : « Tại Trung Quốc, xe tăng trở nên quá bé nhỏ ».

Số là theo một cuộc điều tra vừa được thực hiện tại Trung Quốc, thì trung bình quân nhân Trung Quốc ngày nay có chiều cao tăng thêm 2 cm và vòng bụng tăng 5 cm so với thế hệ cách đây 20 năm. Bởi thế, có nhiều quân nhân ngày nay gặp khó khăn khi chui vào chui ra các xe tăng được thiết kế cho thế hệ cách đây 30 năm.

Đối với súng ống cũng vậy, các loại súng được thiết kế cách đây hàng chục năm dường như trở nên hơi nhỏ bé đối với các quân nhân hiện tại, gây ảnh hưởng đến độ chính xác khi tác chiến. Trong thực trạng đó, đòi hỏi quân đội Trung Quốc phải đổi mới thiết bị quân dụng.

Libération nhắc lại, mấy thập niên qua, kinh tế Trung Quốc phát triển thần tốc, đời sống người dân được nâng cao, và thế là vóc dáng cơ thể cũng nở nang theo nền kinh tế.

• < Trang trước
• Trang sau >