Điểm Báo Pháp Quốc Ngày 02-7-2019

Trump – Kim, hai cao thủ về ngoại giao

Donald Trump và Kim Jung Un ở vùng phi quân sự, Bàn Môn Điếm, ngày 30/06/2019.
AFP/Brendan Smialowski

Sự kiện lần đầu tiên một đương kim tổng thống Mỹ đặt chân lên lãnh thổ Bắc Triều Tiên đẩy tất cả các hồ sơ lớn khác của thế giới vào hàng thứ yếu.

Từ kết quả thượng đỉnh G20 tại Osaka tại Nhật Bản đến cuộc gặp bên lề sự kiện ngoại giao này giữa Donald Trump và Tập Cận Bình để giải quyết tranh chấp thương mại Mỹ- Trung, từ thỏa thuận mậu dịch giữa Liên Hiệp Châu Âu với khối Mercosur đến bế tắc tại Bruxelles trong việc chỉ định lãnh đạo, tất cả các chủ đề này đều kém sức hấp dẫn.

Le Monde trên mạng cập nhật thông tin và nhận định : cuộc gặp Trump-Kim hôm 30/06/2019 là một "bước ngoặt" trong tiến trình đàm phán hạt nhân Mỹ- Bắc Triều Tiên, là "khúc dạo đầu để đôi bên nối lại đối thoại".

Báo chí chính thức tại Bình Nhưỡng ngày 01/07/2019 ca ngợi lãnh tụ hết lời, trong lúc tờ Le Figaro chú ý đến "nước cờ tinh vi" của Kim Jong Un khi bắt tay tổng thống Trump tại Bàn Môn Điếm và mời nguyên thủ Mỹ đi vài bước trên lãnh thổ của mình.

La Croix nói đến một "bước đi lịch sử của Donald Trump trên lãnh thổ Bắc Triều Tiên" vì hai lý do. Thứ nhất, nguyên thủ hai nước đã gặp lại nhau trong vùng phi quân sự, đường biên giới giữa hai nước Triều Tiên.
Đối với người dân hai miền Nam và Bắc trên bán đảo này, khu vực phi quân sự này là biểu tượng của chiến tranh, của sự chia cắt và của rất nhiều những đau khổ.

 Với cộng đồng quốc tế, đây là vết tích còn đọng lại của thời kỳ chiến tranh lạnh.
 Điểm quan trọng thứ nhì nằm ở chỗ Donald Trump là vị tổng thống Hoa Kỳ đương nhiệm đầu tiên đặt chân lên lãnh thổ Bắc Triều Tiên, trong lúc mà về mặt chính thức và về "kỹ thuật", Mỹ và Bắc Triều Tiên vẫn trong "tình trạng chiến tranh".

Donald Trump, một đạo diễn tài hoa

Thông tín viên báo Les Echos, Yann Rousseau nhận định : "Giải thưởng dành cho đạo diễn xuất sắc nhất được trao tặng cho Donald Trump".
Người ta trông thấy hình ảnh nguyên thủ Mỹ đứng một mình ở phía nam đường giới tuyến, nơi chia cắt hai nước Triều Tiên từ năm 1953, rồi Kim Jong Un từ phía bắc tiến về phía chủ nhân Nhà Trắng.

 Ông Trump nhắc đi nhắc lại đến hai lần "Ông muốn tôi bước sang à ?".
Kim đưa tay mời Trump bước về phía mình. Thế là đôi bên cùng đi vào lịch sử !

Phóng viên báo Le Figaro tại Washington và Seoul cùng ghi nhận : Donald Trump biến khu vực phi quân sự giữa hai nước Triều Tiên trở thành "sân khấu" để ông cho diễn một "vở kịch" mà kịch bản do ông đã soạn và trên thực tế cuộc gặp lần thứ ba với Kim Jong Un đã được chuẩn bị từ trước.
Chính nguyên thủ Mỹ đã tiết lộ điều này với báo The Hill từ hôm 24/06/2019.

Dù vậy, cuộc gặp Trump – Kim tại Bàn Môn Điếm lần này càng cho thấy, Donald Trump thích những "biểu tượng", thích những đòn ngoạn mục bắt cả thế giới phải chú ý.
Vẫn Le Figaro trích dẫn lời giáo sư Mason Richey, đại học Hankuk- Seoul, cho rằng cuộc gặp hôm 30/06/2019 là một "vở kịch không có nội dung".

Tệ hơn nữa, sự kiện vừa rồi cho thấy chính sách ngoại giao của "một ông Donald Trump " nặng phần trình diễn" mà không hay biết gì về những chi tiết bên trong hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên.

Ngay từ thượng đỉnh Singapore tháng 6/2018, đôi bên chỉ đưa ra một thỏa thuận về nguyên tắc, không đề ra những mục tiêu hay một lịch trình cụ thể.
Chính vì điểm này, Washington và Bình Nhưỡng đã không thể vượt lên trên những bất đồng tại thượng đỉnh Hà Nội hồi tháng 2/2019.
Bắc Triều Tiên đã ngưng thử nghiệm tên lửa tầm xa, nhưng vẫn tiến hành các cuộc thử nghiệm tên lửa đạn đạo.

Tình báo Mỹ CIA nghi ngờ Bình Nhưỡng tiếp tục chế tạo vũ khí hạt nhân.

Dù vậy những "tiến bộ bề ngoài" đó cũng đủ để Donald Trump hài lòng và cho phép ông "phô trương thành tích" với cử tri Mỹ vào lúc ra tranh cử thêm một nhiệm kỳ tổng thống thứ hai.

Về hiệu quả từ những bước đi của Donald Trump trên lãnh thổ Bắc Triều Tiên, Yann Rousseau trên tờ Les Echos nhìn nhận : Donald Trump đã làm được điều mà tất cả những người tiền nhiệm đều đã "từ chối, vì không muốn tâng bốc gia đình họ Kim".
Sau một cuộc thảo luận 45 phút, nguyên thủ Hoa Kỳ tuyên bố với báo chí là đã mời ông "bạn" Kim Jong Un chính thức công du nước Mỹ.

Ông Kim không đáp lại lời mời của chủ nhân Nhà Trắng, bởi Kim đã "rất hài lòng với chiến dịch tuyên truyền lần này".
Mới 18 tháng trước, cũng Donald Trump dọa lật đổ Kim Jong Un, giờ đây, nhân vật số 1 tại Bình Nhưỡng đã ba lần bắt tay "nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới".
Vị thế của Kim Jong Un được củng cố hơn bao giờ hết.

Coi chừng ảo vọng

Tuy nhiên câu hỏi quan trọng nhất vẫn là tiến trình phi hạt nhân hóa Bắc Triều Tiên có tiến triển gì hay không sau "màn trình diễn", sau "sô truyền hình" vừa qua ?
Washington và Bình Nhưỡng đồng ý nối lại đàm phán, nhưng "đôi bên nói chuyện với nhau trên cơ sở nào" ?
Chính quyền Trump vẫn giữ nguyên lập trường về một tiến trình phi hạt nhân hóa Bắc Triều Tiên "hoàn toàn và không thể đảo ngược" hay chấp nhận đi từng bước ?

Philippe Pons của tờ Le Monde nêu lên tất cả các câu hỏi trên, nhưng chưa có lời giải đáp.

Les Echos trích lời một cựu quan chức của Nhà Trắng đặc trách về hồ sơ Bắc Triều Tiên, ông Joseph Yun, đánh giá :
"Không biết Donald Trump đang tính toán những gì, chỉ biết rằng trước mắt kho vũ khí nguyên tử và hỏa tiễn của Bình Nhưỡng vẫn không suy suyển".
Ngược lại phía Hoa Kỳ đã tỏ ra "mềm dẻo" hơn.

Về vai trò của Hàn Quốc, Philippe Pons trên tờ Le Monde ghi nhận : cuộc họp tay ba tại Bàn Môn Điếm vừa rồi, cho thấy Seoul chẳng những không bị gạt ra bên lề, mà dường như chính tổng thống Moon Jae In đã đưa ra sáng kiến để hai ông Trump –Kim bắt tay nhau ngay trên đường biên giới liên Triều.

Tiếp nguyên thủ Mỹ tại phủ tổng thống, ông Moon tuyên bố "bông hoa hòa bình chớm nở tại Triều Tiên".
Nhà báo Pháp hóm hỉnh kết luận : sẽ còn phải có thêm rất nhiều bông hoa nữa mới hy vọng vãn hồi hòa bình lâu dài cho bán đảo Triều Tiên.

G20 Osaka thoát hiểm

Trở lại với một sự kiện quan trọng khác về quan hệ quốc tế diễn ra cuối tuần qua tại Nhật Bản là thượng đỉnh G20, Le Monde chú ý đến điểm nhạy cảm nhất đối với Pháp đó là hồ sơ biến đổi khí hậu.

Tờ báo chạy tựa "Đối phó với Trump, G20 hạn chế được thiệt hại" và giải thích : cho đến phút chót Washington nỗ lực vận động các đối tác trong nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới từ bỏ thỏa thuận chống biến đổi khí hậu đã được thông qua tại Paris. Nhưng cuối cùng Liên Hiệp Châu Âu đã hợp lực với Canada và trong một chừng mực nào đó là với Trung Quốc để bảo vệ thỏa thuận khí hậu COP21.

Les Echos trên trang nhất chạy tựa lớn "G20 tránh được thất bại vào giờ chót".
Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ không nghiêng về phía Mỹ. Nhưng các bên không đưa ra những cam kết cụ thể hay ràng buộc.

Trên vế thương mại, dự án cải tổ Tổ Chức Thương Mại Thế Giới vẫn dậm chân tại chỗ kể từ thượng đỉnh lần trước tại Buenos Aires tháng 12/2018.
Về cuộc hội đàm rất được mong đợi giữa Donald Trump và Tập Cận Bình để khai thông bế tắc về mậu dịch, Les Echos nói đến một "hiệp định hưu chiến tạm thời và mong manh".

Mong manh bởi như tờ Le Figaro nhắc lại với độc giả : hơn sáu tháng trước đây, tại G20 tổ chức ở Buenos Aires, cũng Trump và Tập đã ký hiệp định đình chiến để rồi "cuộc chiến thương mại bùng lên trở lại"
Le Monde ghi nhận :
"Bắc Kinh và Washington đồng ý ngưng ban hành thêm các biện pháp áp thuế, nhưng xung khắc vẫn nguyên vẹn" .

 Điểm son ở đây là cuộc họp tại Osaka hôm Thứ Bảy vừa rồi cho phép Mỹ và Trung Quốc "nối lại đàm phán thương mại" vào lúc tăng trưởng toàn cầu có dấu hiệu hụt hơi.

• < Trang trước
• Trang sau >