Một năm « nước Mỹ trước đã » của Donald Trump

Cách nay một năm, ngày 21/01/2017, tỷ phú Donald Trump tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ.

Nhiều người dự đoán Hoa Kỳ sẽ bước vào một thời kỳ bất định vì thái độ ngông nghênh và tuyên bố văng mạng của tân chủ nhân Nhà Trắng.

Thử kiểm điểm một năm thành quả của tổng thống thứ 45 và liệu có hy vọng sau một năm « thử việc », ông sẽ chuyên nghiệp hơn ?

Sự kiện doanh nhân Donald Trump lên cầm quyền cách nay một năm đã làm thay đổi vị thế của siêu cường trên nhiều hồ sơ quốc tế : các hiệp định thương mại, khí hậu, xung khắc với Bắc Triều Tiên và Iran, và gần đây nhất là ủng hộ Israel vô điều kiện.

Nhiều nhà bình luận đã dự báo chính sách đối ngoại của Mỹ sẽ thất bại nghiêm trọng.
Michelle Golberg của báo New York Times hồi cuối năm 2017 còn than thở : một năm của Trump là một năm ác mộng.

 Báo chí Mỹ còn « tổng kết » hơn 2000 lời tuyên bố sai sự thật hoặc phóng đại.
Giáo sư chính trị Pháp Olivier Zajec thì nhấn mạnh đến « thiên tài » đoàn kết mọi người…. « chống lại ông » qua thái độ thô bạo, thích khoe khoang, tự cho mình nắm chân lý và thông minh hơn người.
Theo một kết quả thăm dò, 53% người Mỹ cho rằng uy thế của Mỹ đã yếu đi với chính sách « nước Mỹ trước đã » của Donald Trump.

Tuy nhiên nhìn lại 12 tháng qua, không ít giới phân tích tỏ ra bớt nghiêm khắc.
David Gordon của USA Today cho rằng Trump « không tệ như mình tưởng ».

Tuần báo Mỹ The Economist và nguyệt san Le Monde Diplomatique của Pháp cũng cùng nhận định : trong chính sách ngoại giao, tổng thống Trump tuyên bố vung vít nhưng không làm một số chuyện điên rồ : Tuy rút khỏi hiệp định COP21 gây khó khăn cho nỗ lực toàn cầu chống biến đổi khí hậu, Mỹ không bỏ liên minh NATO.
 Các nước Đông Âu còn thích những lời tuyên bố cứng rắn của Donald Trump đối với mối đe dọa quân sự của Nga hơn là thái độ lơ là của Barack Obama.

 Tổng thống Trump tuy phê bình các tổng thống tiền nhiệm « phiêu lưu chiến tranh », nhưng chính ông đã tăng cường khả năng phòng thủ cho Afghanistan và giúp Irak và phe Syria thân Tây phương đánh bại Daech, tái chiếm lãnh thổ.

Với chuyến công du châu Á suốt 12 ngày trong tháng 11/2017, khó mà cáo buộc tổng thống siêu cường bỏ mặc thế giới.
Trên thực tế, tuy phong thái của Donald Trump đi ngược lại truyền thống trong quan hệ quốc tế, nhưng nước Mỹ của Donald Trump thì không.

Charles Krauthammer, một nhà bình luận thuộc xu hướng tân bảo thủ lưu ý : « Một thế giới rộng mở cho trao đổi thương mại và hợp tác phòng thủ chung là nhãn quan của tổng thống Truman, được tất cả các vị tổng thống từ đó đến bây giờ chia sẻ ».

Vấn đề là tổng thống Trump có nhiều tật xấu.
Vì sao ông bị chê là trẻ con, tự cao tự đại, hoang tưởng, những nhược điểm cản trở tổng thống thứ 45 của Mỹ có đủ sáng suốt và tinh tế trước những phức tạp trong quan hệ quốc tế.

The Economist tỏ ra bi quan và kêu gọi công luận phải « theo dõi » nhất cử nhất động của tổng thống bởi vì « ảnh hưởng của Mỹ suy giảm thì tình hình thế giới xấu đi ».Tổng kết năm thứ nhất, tổng thống Trump đã làm được những gì ? Liệu sau một năm « học nghề » làm tổng thống , năm sau ông Trump sẽ thạo việc hơn ?

Từ Washington, nhà báo Phạm Trần phân tích :

« Cái được nhất của ông ta là trong lãnh vực kinh tế : kinh tế lên, số người thất nghiệp giảm, chỉ còn hơn 4% chút ít.
Một thành tích nữa là gia tăng cường độ chống khủng bố nhất là tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo ở Syria và Irak, người ta cho là ông thành công.
Nhưng mà trong các lĩnh vực khác như bảo hiểm sức khỏe cho người dân và thứ hai là trong lãnh vực ngoại giao, đều không đạt tiêu chuẩn trong năm đầu tiên ».

• < Trang trước
• Trang sau >