Mỹ, Cuba nối lại quan hệ ngoại giao sau khi trao đổi tù binh

18.12.2014

Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro

Mỹ và Cuba cho biết hai nước đang tiến tới bình thường hóa quan hệ, chấm dứt hơn một nửa thế kỷ cô lập ngoại giao nảy sinh từ thời Chiến tranh Lạnh.

Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro, phát biểu cùng lúc ở Washington và Havana, cho biết họ đã trao đổi những tù binh người Mỹ và Cuba bị giam giữ nhiều năm qua và giờ sẽ mở đường để tăng cường quan hệ về kinh tế và du lịch giữa hai nước.

Alan Gross, nhân viên hợp đồng với Cơ quan Phát triển Quốc tế, được Cuba trả tự do hôm thứ Tư sau năm năm tù giam vì nhập khẩu công nghệ cấm vào Cuba. Ông Obama cho biết ông Gross và một người đàn ông được mô tả là "một trong những tình báo viên (người Mỹ) quan trọng nhất " đã được Cuba thả ra, đổi lại Mỹ cũng thả ba điệp viên người Cuba bị giam hơn một thập niên qua trong các nhà tù của Mỹ.

Ông Obama nói 50 năm qua, việc Mỹ cô lập đảo quốc cách bờ biển phía nam của Mỹ 145 km "đã không có tác dụng" và "đến lúc phải có cách tiếp cận mới."

Sự tan băng ngoại giao này diễn ra sau hơn một năm đàm phán bí mật giữa hai nước, với Canada và Đức Giáo hoàng Phanxicô đóng vai trò chủ chốt. Nhà lãnh đạo Giáo hội Công giáo Roma ngỏ lời "chúc mừng nồng nhiệt" đối với việc nối lại liên hệ ngoại giao giữa hai nước, trong khi Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon mô tả tin này là "rất tích cực."

Chủ tịch Castro nói ông Obama "đáng được người dân chúng tôi tôn trọng và ghi nhận." Hai nhà lãnh đạo đã điện đàm với nhau hơn 45 phút vào ngày thứ Ba, là sự liên lạc có thực chất đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo cao nhất của Mỹ và Cuba kể từ năm 1961.

Ông Gross ca ngợi ông Obama, các quan chức, và các nhóm từ thiện khác vì những nỗ lực của họ trong việc giúp ông được phóng thích.

Theo dự kiến, Mỹ và Cuba trong tuần tới sẽ đàm phán một thỏa thuận đưa tới việc mở đại sứ quán tại thủ đô của hai nước. Ông Obama cho biết quan hệ kinh doanh và du lịch sẽ được khởi động, nhưng ông sẽ phải thương thuyết với Quốc hội Mỹ về việc chấm dứt phong tỏa kinh tế của Mỹ đối với Cuba.

Sau loan báo của tổng thống, Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner nói, "Xét lại quan hệ với chế độ Castro là điều không nên, huống hồ là bình thường hóa, cho đến khi người dân Cuba được hưởng tự do - dù một giây sớm hơn cũng không." Ông nói thêm, "Không có ‘đường hướng gì mới’ ở đây, có chăng là một danh sách dài những nhượng bộ phi lý cho một chế độ độc tài đàn áp người dân của mình và mưu đồ với kẻ thù của chúng ta."

Ông Obama nói ông "không ảo tưởng" rằng những quyền cá nhân của người dân Cuba sẽ cải thiện ngay lập tức. Nhưng ông nói khi Mỹ không đồng ý với hành động của Cuba, Mỹ sẽ có thể lên tiếng thẳng thừng với Havana.

Tòa Bạch Ốc cho biết chính sách lâu nay của Mỹ tìm cách kiềm chế và cô lập Cuba thực sự "cô lập Mỹ khỏi những đối tác trong khu vực và quốc tế [và] hạn chế khả năng của chúng ta ảnh hưởng đến kết quả trên khắp Tây bán cầu."

Phát biểu của chính quyền Obama cho biết mặc dù chính sách của Mỹ đối với Cuba "bắt nguồn từ những ý định tốt, nhưng chính sách đó có ít tác dụng. Hôm nay, cũng như thời năm 1961, Cuba vẫn do gia đình Castro và Đảng Cộng sản cai trị."

• < Trang trước
• Trang sau >