Dân California sẽ quyết định dự án nước trị giá $7.5 tỉ kỳ bầu cử này

SACRAMENTO, California - Bằng hành động được thúc đẩy bởi tình hình vụ hạn hán lịch sử, Quốc Hội California chiều Thứ Tư, 13 tháng 8, 2014, đã đạt tới sự đồng thuận hoàn toàn giữa hai đảng về dự án $7.5 tỷ dùng vào việc tăng cường hệ thống cung cấp nước cho toàn tiểu bang.

Dự luật AB 1471 được biểu quyết chấp thuận 37-0 ở Thượng Viện, 77-2 ở Hạ Viện, cho phép tiểu bang phát hành $7.5 tỷ công khố phiếu, và sẽ đem ra trưng cầu dân ý trong cuộc bầu cử tháng 11.

Clear Lake, hồ thiên nhiên được tăng thêm lượng nước dự trữ bằng một đập trên sông Cache Creek trong hệ thống Sacramento River. (Hình: Wikipedia)

Theo thể lệ là tất cả các tiết mục bầu cử sẽ in trên lá phiếu cử tri phải được quyết định xong trước 12 giờ đêm Thứ Tư, Thống Ðốc Jerry Brown đã ký ban hành dự luật ngay trong buổi tối.

 Ông nói rằng có lẽ trong cuộc đời chính trị chưa bao giờ thấy một sự nhất trí cao như vậy giữa những người Dân Chủ và Cộng Hòa.

 Theo ông, dự luật nảy là thắng lợi cho tương lai, thể hiện lòng đoàn kết của dân chúng California.

Ðây là tài khoản đầu tư lớn nhất từ nhiều thập niên cho hạ tầng cơ sở của hệ thống cấp thủy ở tiểu bang, nhằm xây dựng thêm các hồ dự trữ nước, thanh lọc ô nhiễm trong các mạch nước ngầm và phát triển những kỹ thuật tiết kiệm nước.

Kế hoạch này thay thế một dự luật công khố phiếu $11.1 tỷ mà Quốc Hội California đã thông qua năm 2009 nhưng không được thi hành vì bị coi là quá tốn kém để cử tri có thể đồng ý chấp thuận.

Nhưng nạn hạn hán kéo dài hiện nay khiến chính quyền, các nhà lập pháp và các tổ chức hiệp hội thấy cần dứt khoát đạt tới thỏa hiệp tìm biện pháp giải quyết tình trạng thiếu nước nông nghiệp, công nghiệp cũng như nước sử dụng cho sinh hoạt của dân chúng.

Tuy nhiên không phải dễ dàng để đi đến thỏa thuận. Có những lợi ích khác nhau giữa các địa phương, các tổ chức, các giới tiêu thụ nước ở vùng nông nghiệp và thành phố.

Trong quá khứ đã từng xảy ra “chiến tranh nước” (California Water Wars), tên gọi một loạt những tranh chấp kéo dài nhiều năm giữa thành phố Los Angeles và nông gia Owens Valley miền Ðông tiểu bang gần rặng núi Sierra Nevada, khi xây dựng đường kênh và ống dẫn nước ở đây về dùng cho thành phố.

 Với dân số hiện nay trên 38 triệu và nền nông nghiệp quan trọng nhất toàn quốc, tiểu bang California vẫn còn khó khăn trong việc phân phối đủ nước cần dùng cho các nông trại vùng Thung Lũng Trung Ương (Central Valley) và nhu cầu của dân chúng cùng các ngành công nghệ ở những thành phố đang tiếp tục phát triển nhanh.

Ba năm liền ít mưa và tuyết đã khiến nhiều nông dân bỏ đồng hoang, mức thất nghiệp lên quá 10% ở một số vùng canh nông, nhiều hồ chứa khô cạn trơ đáy bùn, chính quyền các khu vực thành thị phải ấn định mức sử dụng nước và phạt nặng sự tiêu thụ nước hoang phí.

Chủ tịch lâm thời Thượng Viện Darrell Steinberg, Dân Chủ-Sacramento, nói rằng trước đây nhiều người dân Californian vẫn coi nước là cái tự nhiên có, bây giờ đã đến lúc phải hiểu rõ đó là nhu cầu sinh tử của tiểu bang..

Tại Quốc Hội, phải mất nhiều tuần lễ tranh luận gay gắt và tích cực thương lượng mới có thể đi đến thỏa hiệp, vượt qua được trở ngại chính là sự bất đồng ý kiến về cần chi bao nhiêu tiền để lập những hồ dự trữ mới và những dự án tìm ra các nguồn khác cho việc cung ứng nước.

Thống Ðốc Brown muốn một dự luật công khố phiếu nhỏ hơn nhiều để dễ được sự đồng ý của cử tri và giảm nợ cho tiểu bang trong khi các nhà lập pháp đảng Dân Chủ tranh đấu để xây dựng thêm những hồ chứa nước và đồng thời tăng gia bảo vệ môi trường cho vùng châu thổ Sacramento-San Joaquin River.

Ðề án $7.5 tỷ được chấp thuận hôm Thứ Tư bao gồm $2.7 tỷ lập những hồ chứa nước mới trong đó có một hồ ở Colusa County và một hồ ở vùng núi Sierra Nevada Ðông Bắc Fresno.

 Ngân khoản này nhiều hơn đề nghị của thống đốc và những người Dân Chủ nhưng kém con số $3 tỷ trong đề án năm 2009.
Khai thông về vấn đề hồ chứa nước được các nhà lập pháp Cộng Hòa hoan nghênh vì đối với họ đó là ưu tiên hàng đầu.

Ðó cũng là đòi hỏi của những nhà lập pháp Dân Chủ đại diện cho các đơn vị ở khu vực nông nghiệp Central Valley muốn có thêm hồ dự trữ nước.

Nghị Sĩ Cộng Hòa Jim Nielsen đại diện một khu vực nông nghiệp rộng lớn miền Bắc California và là nơi dự trù sẽ được lập thêm hồ nước, nói: “Ðây là vấn đề của tương lai, không phải cho chúng ta, không phải vì cuộc bầu cử sắp tới mà vì con cháu chúng ta.”

Phía Dân Chủ cần sự ủng hộ của Cộng Hòa ở Thượng Viện nhưng không cần tại Hạ Viện nơi họ đã nắm tuyệt đại đa số. Tuy nhiên Thống Ðốc Brown cho rằng sự thỏa thuận lưỡng đảng là quan trọng để chứng tỏ với cử tri rằng dự án náy là hợp lý và cần thiết phải ủng hộ.

Chủ Tịch Hạ Viện, bà Toni Atkins, Dân Chủ-San Diego, cũng cho rằng các nhà lập pháp cần có sự đồng thuận hoàn toàn để cử tri tin tưởng vào kế hoạch.

Rất nhiều tổ chức, hiệp hội nông dân, công kỹ nghệ và môi trường, ủng hộ kế hoạch $7.5 tỷ, bao gồm phát hành $7.1 tỷ công khố phiếu và du di $400 triệu từ những công khố phiếu cũ dự trù cho các công tác khác nhưng bây giờ nước là ưu tiên.

Kế hoạch $7.5 tỷ cũng bao gồm dự án tái sinh nước đã sử dụng và thanh lọc nước ngầm bị ô nhiễm do hóa chất tự nhiên hay do hậu quả của hoạt động nông nghiệp và công kỹ nghệ.

Các khoản khác trong kế hoạch, không trực tiếp liên quan với việc cung cấp nước, là xử lý nước thải và điều ổn lũ lụt.

California có nhiều công trình thủy lợi địa phương và hai hệ thống toàn tiểu bang: California State Water Project (SWP) thuộc Sở Tài Nguyên Nước của tiểu bang, Central Valley Project (CVP) thuộc quyền quản trị liên bang.

 CVP chủ yếu phục vụ nước nông nghiệp. Tuy nhiên hai hệ thống này chia sẻ nhiều cơ sở và phương tiện cũng như tài nguyên.

SWP là hệ thống cấp thủy lớn nhất thế giới, với những hồ chứa, đường kênh, ống dẫn nước, trạm bơm, cung cấp nước sinh hoạt cho 23 triệu dân, đồng thời sản xuất mỗi năm khoảng 6,500 Gwh (tỷ watt-giờ) nhưng tự tiêu thụ hết gần 80% năng suất này.

 70% nước của SWP dùng cho dân chúng Bắc và Nam California, 30% cho nông nghiệp Central Valley. Ước lượng SWP cung cấp lợi tức khoảng $400 tỷ một năm cho nền kinh tế California.

Từ khởi đầu năm 1960, SWP đã xây dựng 21 đập và hơn 700 dặm đường dẫn nước, tuy nhiên mới chỉ là một phần nhỏ trong dự án đề nghị; do đó chỉ cung cấp được 2.4 triệu acre-feet (3.0 km3) nước mỗi năm so với dự án 4.23 triệu acre feet (5.22 km3).

Bên cạnh đó, sự lo ngại về ảnh hưởng đến môi trường cho vùng châu thổ Sacramento-San Joaquin River, kể cả vấn đề nước mặn tràn vào trong mùa khô cũng như ảnh hưởng tới nguồn thủy sản cá hồi và sinh vật hoang dã khác, đã hạn chế rất nhiều khả năng cung cấp nước của hệ thống.

Châu thổ Sacramento-San Joaquin River, vùng vịnh San Francisco và hồ chứa nước mới ở Colusa County là hai công trình tốn kém nhật trong dự án $7.5 tỷ.

Dự án hồ chứa nước ở Colusa County, Tây Bắc Sacramento, đã được trù định từ thập niên 1950, sẽ làm ngập một diện tích 14,000 acres, chưa phải là hồ chứa lớn nhất trong số hàng ngàn hồ thiên nhiên và nhân tạo ở California nhưng tương lai giúp thêm nguồn nước cung cấp cho những nơi cần tới.

• < Trang trước
• Trang sau >