Ngày 25 tháng 5

1085 – Vua Alfonso VI chiếm Toledo, Tây Ban Nha từ người Hồi Giáo.

1787 – Hội nghị hiến pháp khai mạc tại Philadelphia với quyền chủ trì của George Washington

1810 - Argentina tuyên bố độc lập khỏi Tây ban Nha.

1889 – Sinh nhật kỹ sư hàng không Igor Sikorsky, người Ukraine. Ông là người phát minh chiếc máy bay trực thăng đầu tiên.

1911 – Tổng Thống Mexico, Porfolio Diaz, từ nhiệm.

1925 - John Scopes bị cáo buộc về việc giảng dạy học thuyết Darwin trong trường.

1946 - Jordan giành được độc lập khỏi tay người Anh.

 – Bác sĩ Pháp Marcel Petiot bị kết án xử trảm, vì can tội giết người. Nhà chức trách tìm thấy trong căn hầm cửa đôi của nhà ông, 26 hài cốt của nạn nhân, hơi gas và vôi sống. Nạn nhân là những người sợ bị cơ quan Gestapo của Đức bắt (Thời Đệ nhị thế chiến) và bị ông dối gạt là sẽ giúp đưa họ trốn sang Argentina.

1953 – Tại Nevada, súng đại bác điện tử đầu tiên được bắn.

1961 – Tổng Thống Hoa Kỳ yêu cầu dân Hoa Kỳ làm việc với dự án đưa người lên mặt trăng trước khi thập niên này chấm dứt.

1963 – Tổ chức thống nhất Phi Châu được thành lập tại Addis Ababa, Ethiopia.

1968 - Một cuộc biểu tình chống Tướng de Gaulle, tại Paris (Pháp), trở thành cuộc nổi loạn bạo đông, gây tử vong cho một thanh niên 26 tuổi, 500 người bị thương và 178 người phải nằm bệnh viện.

1977 – Một ý kiến của một cựu chiến binh tại Việt Nam là ông Jan Scruggs đăng trên tờ "The Washington Post." Bài báo mời gọi một đài  kỷ niệm quốc gia nhằm nhắc nhở một quốc gia vong ân về điều mà họ đã làm cho những đứa con của họ đã phục vụ trong chiến tranh Việt Nam.

1985 - Bangladesh bị một cơn bão và sóng thủy triều làm thiệt mạng hơn 11.000 người.

 1986 – Gần 7 triệu người Mỹ tham gia vào chương trình "Hands Across America."

1997 – Tại  Sierra Leone một cuộc đảo chánh quân sự lật đổ Tổng Thống Ahmad Tejan Kabbah. Ông được thị trưởng Major Johnny Paul Koromah thay thế.

1997 – Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Strom Thurmond là nghị sĩ phục vụ lâu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ (41 năm và 10 tháng).

1997 – Ba Lan chấp nhận một hiến pháp xóa bỏ tất cả các dấu vết của cộng sản.

1999 – Một bản tường trình của Ủy ban tuyển chọn hạ viện Hoa Kỳ về an ninh quốc gia và các tổ chức thương mại/quân sự với cộng hòa nhân dân Trung Quốc kết luận rằng Trung Quốc đã đánh cắp thông tin phác thảo về vũ khí hạt nhân nóng cao cấp nhất của Hoa Kỳ và việc Trung quốc xâm nhập vào các phòng thí nghiệm vũ khí của Hoa Kỳ kéo dài ít nhất vài thập kỷ qua và hầu như hiện nay vẫn còn tiếp tục.

2009 – Bắc Hàn tuyên bố họ đã thực hiện một cuộc thử nghiệm hạt nhân thứ hai thành công tại phía Bắc tỉnh Hamgyong. Hội đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc lên án cuộc thử nghiệm này.

Việt Nam

                  
-         Công chúa Lê Ngọc Hân sinh ngày 25-5-1770 là con gái có tài sắc hơn cả trong số các con gái của vua Lê Hiển Tông.

Nhằm thắt chặt quan hệ giữa nhà Lê với quân Tây Sơn, nhà vua đã gả Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ vào nǎm 1786. Lễ thành hôn đã được tổ chức trọng thể ở kinh đô Thǎng Long. Sau đó, Ngọc Hân đã về Phú Xuân sống với vua Quang Trung, gắn bó đời mình với sự nghiệp của người anh hùng áo vải cờ đào, bằng một sự đồng cảm đặc biệt.

Sau khi vua quang Trung bǎng hà, nǎm 1792, hoàng hậu Ngọc Hân đã làm một bài thơ dài "Ai tư vãn", ca ngợi công đức của Nguyễn Huệ - Bà qua đời ngày 4-12-1799.

Ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội có một phố và một trường học mang tên Lê Ngọc Hân.

-         Bùi Huy Bích là danh sĩ đời Lê Mạt người làng Định Công, sang cư ngụ ở làng Thịnh Liệt, Thanh trì, Hà Nội.

Nǎm 1762 Đời Lê Hiển Tông ông đỗ Hương Cống. Nǎm 1769, 25 tuổi ông đỗ tiến sĩ được bổ làm Hiệu lý Viện Hàn lâm, rồi thǎng làm thị chế, kế được thụ chức Thiên sai tri hộ phiên, kiêm chức Đông các hiệu thư.

Nǎm 1777 ông làm Đốc đồng Nghệ An. Về sau kiêm chức Tả thị lanh bộ lại, Hành tham tụng. Ông làm quan chính trực, không cầu cạnh, từ lời nói đến việc làm là khuôn mẫu cho người đời. Bùi Huy Bích để lại các tác phẩm như "Bích câu tiền hậu", "Nghệ An tập thơ", "Thái Liên", "Tôn Am vấn cáo", "Hoàng việt thi tuyển", "Quốc triều chính đại lục", "Lịch triều thi sao"...

Sách lịch Đại Danh hiền Phổ còn chép rằng: "Ông bình vǎn thì sang sảng, phong độ uy nghi, lúc nào cũng ung dung nhàn nhã. Mỗi khi ông dự tế trong Quốc Tử Giám thì người ta đua nhau đến xem". Vua Gia Long có vời ông ra làm quan, nhưng ông từ chối.

Bùi Huy Bích mất ngày 25-5-1818.

• < Trang trước
• Trang sau >