Ngày 15 tháng 10

1814 - Nhà thơ Nga Mikhail Lermontov sinh ngày 15-10-1814 trong một gia đình quý tộc, bị sát hại trong cuộc đấu súng năm 1814.

Ông có nhiều năng khiếu: Thơ ca, hội hoạ, âm nhạc và sáng tác văn học rất sớm.

Thơ, văn, kịch của Lermontov chứa đầy tinh thần bất bình, phản kháng, chống lại chế độ phong kiến chuyên quyền, độc đoán. Lermontov thiết tha với vận mệnh đất nước hướng về nhân dân với niềm tin vào tương lai.

Trong 13 năm hoạt động văn học, ông để lại tác phẩm có nhiều giá trị, đưa văn học Nga tiến lên một bước mới, xứng đáng là người kế tục xuất sắc thiên tài Puskin.

Độc giả Việt Nam đã quen biết Lermontov qua bài thơ "Cái chết của nhà thơ" và tiểu thuyết "Nhân vật của thời đại chúng ta".

Mikhail Lermontov

1815 - Napoleon Bonaparte bắt đầu cuộc lưu vong trên hòn đảo St. Helen ở Đại Tây Dương.

1844 – Triết gia người Đức Friedich Wilhelm Nietzsche chào đời.

1860 - Grace Bedell, 11 tuổi, viết một lá thư cho ứng viên tổng thống Abraham Lincoln. Bức thư nói rằng Lincoln sẽ đẹp trai hơn nếu ông để râu.

1880 – Nhà thờ chính tòa Cologne hoàn tất sau 633 năm khởi công.

1917 - Mata Hari bị đội hành quyết của Pháp xử bắn. Hari là một vũ công của Hà Lan làm gián điệp cho Đức.

1937 - "Có và không có" của tác giả Ernest Hemingway lần đầu tiên được xuất bản.

1945 - Pierre Laval, cựu thủ tướng của nước Pháp thuộc Vichy France, bị hành quyết về tội phản quốc.

1946 - Hermann Goering, một tội phạm chiến tranh của Đức quốc xã và là người sáng lập mật vụ Đức quốc xã, tự đầu độc vài giờ trước giờ bị hành quyết.

1962 – Cơn khủng hoảng hỏa tiễn của Cuba bắt đầu. Vào ngày này nhân viên tình báo Hoa Kỳ phân tích dữ kiện khám phá hiện trường hỏa tiễn tầm trung của Sô Viết tại Cuba. Vào ngày 22 tháng 10 Tổng thống Hoa Kỳ John F. Kennedy tuyên bố ông đã ra lệnh “cô lập” hải quân Cuba.

1964 – Các nguồn tin cho biết lãnh đạo Sô Viết Nikita Khrushchev bị tước quyền lực. Ông được Alexei N. Kosygin thay thế.

1966 - Tổng thống Hoa Kỳ Lyndon B. Johnson ký một dự luật thành lập bộ Vận Tải.

1966 – Chiến dịch Attleboro tiếp tục tại tỉnh Tây Ninh.

1969 – Ngày đình hoãn của Việt Nam; hàng triệu người trên toàn quốc phản đối chiến tranh.

1989 – Các quan chức Nam Phi thả tám tù nhân chính trị xuất sắc.

1990 - Mikhail Gorbachev nhận giải Nobel hòa bình.

1993 – Tổng thống Hoa Kỳ Clinton gửi tàu chiến nhằm tăng cường các biện pháp mậu dịch trên các nhà lãnh đạo quân sự Haiti.

1993 – Tổng thống Nam Phi F.W. de Klerk và tổng thống Nelson Mandela thuộc quốc hội quốc gia Phi Châu được trao giải Nobel hòa bình do nỗ lực của họ nhằm chấm dứt hệ thống phân biệt chủng tộc tại Nam Phi.

1998 – Trận bão Zeb làm thiệt mạng 24 người và khiến hơn 100.000 người không còn nhà để ở tại Philippines.


1998 – Liên hiệp quốc lên án lệnh cấm vận kinh tế của Hoa Kỳ đối với Cuba trong suốt 7 năm liền.

2007 – Đại hội quốc gia lần thứ 17 của đảng cộng sản Trung Quốc .

Việt Nam

-         Ngô Thì Sĩ, tự là Thế Lợi, hiệu Ngọ Phong, sinh ngày 15-10-1726, quê ở Thanh Oai, Thanh Trì, Hà Nội. Ông là bố Ngô Thì Nhậm và là bố vợ Phan Huy Ích.
Thuở trẻ, ông nổi tiếng thông minh hiếu học, nhà nghèo. Ông có bài văn trách con quỷ nghèo được khen ngợi và được truyền tụng nhiều đời. Năm 40 tuổi ông đỗ tiến sĩ.
Văn thơ của ông và các con ông thành một phái học gọi là Ngô Gia Văn phái rất nổi tiếng đương thời. Các tác phẩm chính của ông là: "Anh ngôn thi tập"; "Ngọ phong văn tập", "Nhị thanh động tập"; "Việc sử tiêu án"; "Hải Dương chí lược"; "Bảo chương hoành mộ"; "Quan lan thập vịnh".
Ông mất ngày 22-10-1780 tại Lạng Sơn.

- Bà Châu Thị Vĩnh Tế sinh năm 1766 và mất ngày 15-10-1826.

Bà là vợ ông Nguyễn Văn Thoại, một võ quan, một nhà doanh điền lớn. Ông đã thiết kế và tổ chức hàng vạn người đào con kênh lớn ở Nam Kỳ thế kỷ XIX. Riêng kênh Châu Đốc - Hà Tiên dài gần 100km. Nó vừa là sông, tiện cho giao thông vận tải, vừa làm sạch phèn, đưa nước ngọt vào tưới cho một diện tích lớn trồng cấy ở Hà Tiên - Rạch Giá. Vì bà có công tận tuỵ giúp đỡ ông trong việc xây dựng công trình thuỷ lợi này nên vua Minh Mạng cho lấy tên bà đặt cho kênh Châu Đốc - Hà Tiên là kênh Vĩnh Tế. Năm 1836, nhà vua cho đúc 9 cái đinh lớn đặt ở Huế làm quốc bảo, hình con kênh Vĩnh Tế được chạm vào Cao đỉnh.

Sau khi bà Châu Thị Vĩnh Tế và chồng qua đời, nhân dân đã lập miếu thờ ở chân núi Sam, cạnh đường Châu Đốc - Tịnh Biên (nay thuộc tỉnh An Giang) để ghi nhớ công lao của ông bà.

Khu sơn lăng Thoại Ngọc Hầu. Mộ Thoại Ngọc Hầu nằm giữa, bên trái
là mộ người vợ chánh Châu Thị tế, phía bên phải, hơi lùi một chút, là
mộ người vợ thứ Trương Thị Miệt.

• < Trang trước
• Trang sau >