Lễ hội ma quỷ Halloween: Nét văn hóa truyền thống Mỹ

Halloween tiếng Việt có thể dịch là “Ma Lộ Hình” hay “Hóa Lộ Quỷ” là lễ hội truyền thống của người Mỹ cũng như các quốc gia khối Liên Hiệp Anh, được tổ chức vào đêm 31 Tháng Mười, đêm trước ngày Lễ Các Thánh.

                                                                Sân một ngôi nhà trang trí Halloween.

Trong ngày lễ này trẻ con sẽ hóa trang trong những y phục quái lạ đến gõ cửa từng nhà để xin bánh kẹo. Bắt nguồn từ việc tưởng nhớ những người đã chết của Thiên Chúa Giáo cũng như ăn mừng sau khi thu hoạch mùa màng, người Mỹ tổ chức những buổi tiệc liên hoan hóa trang, khắc trái bí đỏ thành lồng đèn, kể chuyện ma, xem những phim rùng rợn và viếng những ngôi nhà ma. Tại các thành phố lớn như West Hollywood người ta hóa trang tập trung diễu hành trên phố, ca hát vui chơi.

Tên lễ hội “Halloween” xuất hiện lần đầu tiên ở Anh vào thế kỷ 16 là chữ tắt của “All Hallows Evening” có nghĩa là đêm trước Lễ Các Thánh (“All Saints Day” hoặc “All Hallows Day”). Nguồn gốc của lễ Halloween theo sử gia Nicholas Rogers cho rằng xuất phát từ thời đại La Mã với lễ tôn vinh nữ thần huyền thoại Pomona là nữ thần phụ trách về mùa màng, trái cây, hạt giống hoặc trong ngày lễ của người chết là lễ Parentalia.


Biểu tượng cho lễ Halloween thay đổi theo thời gian, bên Anh ngày xưa là củ cải khoét rỗng thành mặt ma quỷ. Tuy nhiên ở Hoa Kỳ người ta đã dùng quả bí ngô màu đỏ có rất nhiều vào mùa Thu để khắc thành mặt ma quỷ và bên trong thắp đèn sáng như một chiếc lồng đèn. Trẻ con trong đêm Halloween thường hóa trang thành những nhân vật ma quái, tay xách những lồng đèn bí ngô này đến từng nhà để chơi trò “Trick-or-treating” (Cho kẹo hay là bị ghẹo). Trò chơi này trở thành phong tục truyền thống của Hoa Kỳ và nhiều nước Tây Âu, Úc và Tân Tây Lan. Trẻ em hóa trang thành ma quỷ đi thành từng toán đến mỗi nhà gõ cửa và hỏi câu “Trick-or-treat,” nếu chủ nhà không cho kẹo, những đứa trẻ sẽ chọc phá, quấy rối, nghịch ngợm có thể làm hư hao nhà cửa, thiệt hại hoa màu cây trái tài sản. Tuy nói thế nhưng ngày nay nếu chủ nhân không cho kẹo, lũ trẻ con cũng không làm gì mà chỉ tiếp tục đi sang những căn nhà khác.

                                                                            Trẻ em chuẩn bị đi “Trick or Treat.”

Trang phục Halloween có tính cách ma quái lạ lùng thường mô phỏng theo hình dáng các nhân vật ma quỉ, phù thủy, xác ướp, bộ xương người, quái vật hay những nhân vật siêu nhiên. Trang phục Halloween ngày càng thêm phong phú nhiều mẫu mã với những nhân vật mới và thay đổi mỗi năm. Ngày nay việc hóa trang trong ngày Halloween không chỉ giới hạn về ma quái mà còn bao gồm những nhân vật trong tiểu thuyết, phim ảnh, truyền hình, những người nổi tiếng đương thời trong các lĩnh vực chính trị, văn hóa, nghệ thuật bất kể danh thơm hay tiếng xấu miễn nhiều người biết là được. Do đó ta có thể thấy người ta hóa trang thành Ðức Giáo Hoàng, Mẹ Theresa đi bên cạnh ca sĩ Brittney Spears, Madonna hay Monica Lewinsky.

Những ngôi nhà tham gia lễ hội thường trang trí bày biện với khung cảnh rùng rợn ma quái hàng tháng trước ngày lễ hội. Sân trước nhà có thể biến thành bãi tha ma với nhiều ngôi mộ cổ, bia đá ngã nghiêng xiêu vẹo, những bóng ma áo trắng chập chờn. Ngôi nhà bình thường biến thành nhà ma hoang phế bụi bám, nhện giăng với khói sương ám khí bốc lên bay tỏa la đà trong không gian và những ánh đèn leo lét như ánh ma trơi kèm theo những âm thanh gió rít, chó tru, tiếng rên than vọng lại như từ cõi âm ty nào đó. Nhiều con đường người ta thi đua trang trí ngôi nhà mình để giành giải thưởng xem ngôi nhà nào rùng rợn đặc sắc nhất.

Ngày nay lễ hội Halloween được thương mại hóa rất nhiều, hàng tháng trời trước ngày lễ những bộ phim mới kinh dị, rùng rợn, ma quái được ra mắt trình chiếu tại các rạp hát. Trong quá khứ có những bộ phim nổi tiếng như Halloween (đã ra 6 tập), Dracula, Dawn of the Dead, Drag Me to Hell, The Exorcist, Friday the 13th, Frankenstein, A Nightmare on Elm St., v.v... Dù biết phim ảnh là những chuyện không có thực nhưng hàng năm các phim kinh dị này vẫn thu lợi hàng trăm triệu tiền Mỹ. Những y phục hóa trang với nhiều nhân vật nổi tiếng được tung ra bán trong các thương xá, cửa hàng hoặc trên mạng Internet toàn cầu. Kế đến là những món trang trí trước ngôi nhà như lồng đèn bí đỏ, những dây đèn màu lung linh huyền ảo, những con dơi, con nhện đen đúa to lớn, những ngôi cổ mộ với bia đá, những cỗ quan tài với bộ xương người nằm bên trong. Hàng năm những món trang trí quái đản mới lạ được tung ra trên thị trường vẫn đắt khách. Thị trường thương mại, dịch vụ mùa Halloween hàng năm mở đầu cho mùa bán hàng hóa dịp lễ cuối năm như Lễ Tạ Ơn, Giáng Sinh và Tết Dương Lịch. Doanh thu trong mùa Halloween là thước đo thị trường mua sắm cuối năm, mùa Hallowen khấm khá sẽ là dấu hiệu tốt cho mùa mua sắm cuối năm, là chỉ dấu của nền kinh tế đang phục hồi. Dân chúng tung tiền ra mua sắm tức là dư ăn dư để, bớt lo âu về nhà cửa, lương bổng, công ăn việc làm. Dịch vụ trong mùa Halloween còn bao gồm mua sắm bàn ghế, đồ trang trí nội thất, sửa chữa tân trang nhà cửa và làm đẹp bản thân, săn sóc da mặt, làm móng tay, làm tóc, mua sắm nữ trang, áo quần để tham dự những lễ hội hóa trang. Tóm lại Halloween không đơn thuần là lễ hội của con nít mà còn kéo theo mua sắm tiêu tiền của các bậc phụ huynh người lớn.

                                                Diễn hành Halloween ở một thành phố California.

“Nhập giang tùy khúc, nhập gia tùy tục” người Việt tại Hoa Kỳ nhất là con em cũng tham gia lễ hội Halloween một cách nhiệt tình không thua gì người Mỹ. Hàng năm cũng đều thay đổi cách hóa trang sao cho thời thượng, mới lạ mô phỏng những nhân vật đương thời hàng ngày được giới truyền thông theo dõi đề cập. Lẽ dĩ nhiên là những bộ trang phục này khá đắt tiền vì mới lạ. Những người muốn thay đổi y trang hàng năm nhưng không muốn chi ra số tiền lớn có thể vào những tiệm quần áo cũ của các hội từ thiện như Goodwill, Veteran, Salvation Army chọn những bộ hóa trang ưng ý. Một năm chỉ mặc một lần sau đó họ sẽ tặng lại cho hội từ thiện.

Ðể an toàn vui chơi trong đêm Halloween, các con em hóa trang đi xin kẹo thường được nhắc nhở những điều như sau:

-Ðêm Halloween trời sang Thu và nước Mỹ sau khi đổi trở lại giờ Mùa Ðông nên màn đêm buông xuống rất nhanh và người lái xe chưa quen bóng tối nên khó thấy người đi bộ băng ngang qua đường. Trẻ con đi xin kẹo nên đi thành từng nhóm có người lớn hướng dẫn, mặc những chiếc áo màu sáng hay phản chiếu để người lái xe nhận ra một cách dễ dàng.

-Ðể tránh ngộ độc nên chỉ ăn những chiếc kẹo hiệu quen thuộc và được đóng gói cẩn thận.

-Tránh vào những khu xóm thiếu an ninh và không đi vào những căn nhà có chó dữ.

Những ngôi nhà ma nổi tiếng ở Nam California

Theo trang mạng Wikipedia những địa điểm sau đây thuộc Orange County được nhân gian truyền tụng là có ma xuất hiện nhiều lần được nhiều người ghi nhận:

Ngôi nhà thờ đổ nát San Juan Capistrano.

-El Adobe de Capistrano Restaurant ở thành phố San Juan Capistrano, bao gồm ngôi nhà của Miguel Yorba được xây năm 1797 và tòa án cũng như nhà giam địa phương được xây năm 1812. Nổi tiếng có ma trong căn nhà giam trước kia nay trở thành nơi chứa rượu của nhà hàng. Thêm vào đó được báo cáo là có bóng ma thày dòng khổ hạnh không đầu đứng trước nhà hàng. Thành phố nhỏ bé ở phía Nam Quận Cam này là có ma nhiều nhất trong quận và một trong những nơi được liệt kê ma nhiều nhất ở California.

-Mission San Juan Capistrano, ngôi nhà dòng truyền giáo từ thời người Tây Ban Nha sang Mỹ Châu truyền giáo được thành lập năm 1776, nay là địa điểm du lịch nổi tiếng với ngôi nhà thờ đổ nát vì trận động đất năm 1812 làm thiệt mạng 42 giáo dân người da đỏ đang dự thánh lễ. Xác của họ được an táng tại nhà dòng. Những bóng ma thường xuất hiện ở đây gồm một bé gái người da đỏ, một anh lính Tây Ban Nha không đầu và một người kéo chuông nhà thờ.

Ở quận Los Angeles có những ngôi nhà hay địa điểm được báo cáo ma thường xuất hiện như:

-Barney's Beanery là quán rượu và nhà hàng ở West Hollywood, nhiều nhân viên và quản lý cho biết thấy nhiều bóng ma xuất hiện ban đêm.

-California State University, Los Angeles: Khu 2 ký túc xá sinh viên nơi từng có một nữ sinh viên khám phá bạn trai mình lừa dối mình, cặp bồ với cô bạn cùng phòng, cô ta giết cả hai và treo cổ tự sát. Năm 1999 người ta thấy các con ma này đi lại trong ký túc xá nơi họ chết và biến mất vào phòng chứa đồ. Có dư luận các bóng ma vẫn còn lảng vảng trong khu học xá, nữ sinh viên Carisa thỉnh thoảng đi lại trong đêm và quát tháo khi gặp người. Nhiều sinh viên thức giấc giữa đêm vì bị đau nhức tứ chi, họ cho rằng chính Carisa và bạn trai là James gây ra chứng đau nhức đó.

-Comedy Store trên đường Sunset, West Hollywood là một sân khấu tấu hài được báo cáo có nhiều ma sửa soạn căn phòng để trình diễn như sắp đặt nhiều hàng ghế trong vòng vài giây mặc dù không có ai trong phòng đó. Hai danh hài Blake Clark và Joey Gaynor đã từng chứng kiến.

-Trường học Corman School ở phía Ðông Bắc Los Angeles nơi trước kia là nghĩa địa.

-Pico House ở Los Angeles, bóng ma là những nạn nhân trong vụ án thảm sát người Hoa.

Con tàu Queen Mary tại hải cảng Long Beach.

-Vùng Hollywood và phụ cận với nhiều địa điểm mà người ta tin rằng những hồn ma là những minh tinh, tài tử điện ảnh đã qua đời như nữ minh tinh Peg Entwistle đã tự tử bằng cách nhảy từ bảng Hollywood Sign. Người ta thấy cô ta xuất hiện ở gần bảng chữ này.

-Bệnh viện Linda Vista Community Hospital ở Los Angeles với những hồn ma là những bệnh nhân đã chết.

-Chiếc tàu Queen Mary đậu ở hải cảng Long Beach, nhiều người ban đêm thuê phòng ngủ trên tàu, nửa đêm thức giấc ra ngoài, thấy nhiều bóng ma lảng vảng khắp nơi trên con tàu. Trong dịp lễ hội Halloween nơi đây tổ chức những đêm săn tìm ma rất được đông khách tham dự.

• < Trang trước
• Trang sau >