Mỹ bất lực nhìn Nga và Iran mở rộng kiểm soát Trung Đông

Một khu phố của Idleb Syria nhìn từ trên không.
REUTERS/Ammar Abdullah

Lực lượng của tổng thống Bachar Al-Assad và của hai đồng minh Nga, Iran đang chuẩn bị mở cuộc tấn công để chiếm tỉnh Idleb, tiêu diệt ổ kháng cự lớn cuối cùng của quân nổi dậy tại Syria.

Trong những ngày qua, Nhà Trắng, cũng như đích thân tổng thống Donald Trump đã liên tục cảnh báo về một « thảm họa nhân đạo » ở Idleb, đe dọa Damas là Hoa Kỳ và các đồng minh sẽ đáp trả « nhanh chóng » và « thích đáng », nếu tổng thống Assad một lần nữa sử dụng vũ khí hóa học để tấn công.

Nhưng đằng sau những lời cảnh cáo đó, người ta vẫn không thấy có bóng dáng một chiến lược nào của tổng thống Trump về Syria, giống như người tiền nhiệm Barack Obama.

Hoa Kỳ đã từng hai lần mở các cuộc oanh kích vào Syria tháng 04/2017 và tháng 04/2018 để trừng phạt chế độ Damas, sau khi lực lượng của tổng thống Assad sử dụng vũ khí hóa học đối với thường dân Syria.

Thế nhưng, những cuộc oanh kích trừng phạt đó đã không làm thay đổi cục diện cuộc chiến. Tổng thống Assad và hai đồng minh Nga, Iran nay đang trên đường kiểm soát toàn bộ Syria.

Theo phân tích của nhật báo The Wall Street Journal ngày 04/09/2018, tổng thống Trump đã từng tuyên bố là một khi thành phố Raqqa được giải phóng khỏi tay lực lượng Nhà nước Hồi Giáo, ông sẽ triệt thoái quân Mỹ khỏi Syria.

Thế nhưng, sau đó tổng thống Hoa Kỳ mới thấy là việc triệt thoái sẽ gây ra những hậu quả trầm trọng về chiến lược đối với các lợi ích Mỹ trong khu vực.
Một trong những vấn đề là nếu quân Mỹ rút đi, Iran sẽ biến Syria thành một căn cứ nằm sát biên giới Israel.

 Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton đã từng yêu cầu Iran rời khỏi Syria, và nhờ Matxcơva gây áp lực lên Teheran theo hướng này.
Nhưng Iran và Nga đáp lại rằng họ đã nghe tổng thống Trump nhiều lần hứa triệt thoái khỏi Syria mà vẫn không làm, vậy thì đâu có lý do gì mà Iran phải rút đi.

Trong khi đó, đồng minh của Mỹ là Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Sáu tuần này sẽ họp thượng đỉnh với Nga và Iran ở Teheran để quyết định về các bước kế tiếp ở Syria, nhằm bảo đảm các lợi ích riêng của ba nước này.

Theo The Wall Street Journal, tổng thống Assad và các đồng minh Nga Iran sẽ không dừng ở Idleb, mà mục tiêu tấn công kế tiếp của họ sẽ là lực lượng người Kurdistan và Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), hai đối tác chính của lực lượng đặc nhiệm Mỹ tại khu vực sông Euphrate bên phía Syria.

Có nguy cơ là lực lượng người Kurdistan và Lực lượng Dân chủ Syria sẽ thương lượng ngưng bắn với chế độ Damas để khỏi chịu chung số phận với Idleb.
Trong trường hợp đó, lực lượng Mỹ sẽ bị cô lập ở Syria và như vậy sẽ buộc phải rút đi, dẫn đến việc Iran sẽ làm chủ được khu vực đó, bất chấp những tuyên bố của tổng thống Trump là bằng mọi giá phải ngăn chận tham vọng khu vực của Teheran.

Theo The Wall Street Journal, Hoa Kỳ phải trấn an lực lượng người Kurdistan và Lực lượng Dân chủ Syria là Mỹ sẽ bảo vệ họ nếu họ bị tấn công, đồng thời phải vạch ra một chiến lược dài hạn để kềm chế Iran.
Trước mắt, cũng giống như chính quyền Obama trước đây, chính quyền Trump nay chỉ có thể đưa ra những lời cảnh cáo, đe dọa, chứ không thể làm gì hơn.

 Nói cách khác, với cuộc tấn công vào Idleb sắp diễn ra, Hoa Kỳ đang bất lực nhìn Syria nói riêng và vùng Trung Đông nói chung dần dần lọt vào tầm kiểm soát của Iran và Nga.

• < Trang trước
• Trang sau >