Mở chiến dịch quân sự tại Irak, quyết định khó khăn của Obama

Barack Obama thông báo về đợt không kích miền bắc Irak - REUTERS


Sau một thời gian khá dài cân nhắc có nên can thiệp quân sự trực tiếp để giải quyết khủng hoảng Irak hay không, cuối cùng hôm qua, 8/8/2014, Tổng thống Mỹ đã ra lệnh cho không quân mở chiến dịch oanh kích ngăn chặn bước tiến của lực lượng phiến quân Hồi giáo về thành phố Erbil, thủ phủ vùng tự trị của người Kurd ở miền bắc Irak.

Mục tiêu của chiến dịch là bảo vệ lợi ích của Hoa Kỳ và cứu vớt cộng đồng thiểu số Yazidi và những người theo Thiên chúa giáo đang bị phiến quân của Nhà nước Hồi giáo đe doạ tàn sát.

Quyết định của ông Obama buộc phải mở lại trang sử can thiệp quân sự tại Irak mà chính ông đã muốn khép lại đang gây không ít hoài nghi về hiệu quả của chiến dịch không kích cũng như khả năng quân Mỹ trở lại chiến trường Irak.

Năm 2011, khi ra lệnh rút toàn bộ quân đội khỏi Irak, Tổng thống Barack Obama tự hào là người đặt dấu chấm hết cho cuộc chiến tranh hao người tốn của mà nước Mỹ bị sa lầy trong suốt gần 9 năm.

Để lý giải cho quyết định của mình Tổng thống Obama đã đưa ra viễn ảnh của một cuộc « diệt chủng » tại Irak và rằng quyết định mở chiến dịch quân sự tại Irak lần này là để cứu giúp hàng chục ngàn người Irak theo Thiên chúa giáo và người Yazidi đang bị phiến quân của Nhà nước Hồi giáo (EI) truy đuổi giệt hại.

Tổng thống Obama với cương vị tổng tư lệnh quân đội Mỹ, khẳng định sẽ không để « Hoa Kỳ bị lôi vào một cuộc chiến tranh mới tại Irak ».

Nhưng ngay sau ngày đầu tiến hành liên tiếp ba đợt không kích, không ai có thể nói trước được quy mô và thời hạn của chiến dịch can thiệp quân sự này sẽ như thế nào. Nhất là trong thông điệp hàng tuần đọc tối qua (08/08) Tổng thống Obama khẳng định chiến dịch quân sự sẽ còn kéo dài chừng nào còn thấy « cần thiết » tuy ông vẫn quả quyết sẽ không đưa quân tham chiến trên bộ.

Giáo sư sử thuộc đại học Princeton, ông Julian Zelizer nhận định là một khi Hoa Kỳ lao vào một chiến dịch như thế này, tình hình tại chỗ sẽ trở nên tồi tệ hơn dẫn đến sức ép ngày càng tăng khiến người Mỹ sẽ phải cuốn theo diễn tiến phức tạp của tình hình và Tổng thống Mỹ « không thể giữ lời hứa về một chiến dịch hạn chế ».

Trước thảm hoạ nhân đạo đang diễn ra tại miền bắc Irak, phe đối lập thuộc đảng Cộng hoà đã khen ngợi quyết định can thiệp quân sự có mục tiêu của Tổng thống Mỹ. Nhưng họ cũng gần như đồng thanh kêu gọi Tổng thống Mỹ phải đi xa hơn nữa.

Hai thượng nghị sĩ có tên tuổi của đảng Cộng hoà là John McCain và Lindsey Graham tỏ mong muốn ông Obama không dừng lại ở chiến dịch nhân đạo, một chính sách mà họ cho là «nửa vời ».

Nhiều tiếng nói chỉ trích cho rằng việc lực lượng Hồi giáo cực đoan phát triển mạnh mẽ trước sự bất lực của chính phủ Irak và nay đe doạ vùng tự trị của người Kurd là do chiến lược thoái quân của ông Obama ở Trung Đông.

Phát ngôn viên Nhà trắng khẳng định « Tổng thống không nghĩ đưa quân đội vào tham chiến với phiên quân Nhà nước Hồi giáo trong các thành phố làng mạc ở Irak sẽ là có lợi cho an ninh quốc gia của Hoa Kỳ ».

Còn nhớ, sau khi tham chiến hạn chế hay có thể nói là gián tiếp cùng với liên quân Anh và Pháp ở Lybia năm 2011 và huỷ bỏ vào phút chót quyết định tấn công các mục tiêu tại Syria cho dù khẳng định chế độ Bachar al Assad đã vượt qua « lằn ranh đỏ » sử dụng vũ khí hoá học, lần này tổng thống Barack Obama dường như đã bị quá nhiều sức ép, buộc phải động binh.

Tối hôm 07/08/2014 trước khi thông báo chiến dịch quân sự tại Irak. Tổng thống Mỹ đã cố gắng giải thích rằng : « Tôi biết là niều người trong quý vị lo ngại khi nghe nói đến hành động quân sự ở Irak, cho dù là những cuộc tấn công hạn chế như lần này ».

Để thuyết phục dư luận rằng nước Mỹ sẽ không lao vào một cuộc chiến tranh kéo dài, ông Obama chốt lại : « không có giải pháp quân sự của Mỹ cho khủng hoảng tại Irak ». Nhưng dưới con mắt của các nhà quan sát chính trị tại Mỹ thì tổng thống Obama rất vướng mắc trong quyết định can thiệp quân sư tại Irak.

Hình ảnh một vị Tổng thống Mỹ vừa lên nhậm chức đã được trao giải Nobel Hoà bình và sau đó đã thành công trong việc rút quân Mỹ ra khỏi vũng lầy chiến tranh ở Irak và Afghainstan sẽ không còn là lưu lại như một dấu ấn hai nhiệm kỳ lãnh đạo nước Mỹ của ông Barack Obama, nếu như một lần nữa, quân Mỹ lại phải trở lại chiến trường Irak.

• < Trang trước
• Trang sau >