Tạ ơn Trời, tạ ơn người

(Hình minh họa: Hiroko Masuike/Getty Images)

Bày tỏ lòng biết ơn là một hình thức có ở nhiều dân tộc, nhưng Thanksgiving của người Mỹ có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt khác hơn tất cả mọi quốc gia nào khác.

Tổng Thống George Washington tuyên bố Thanksgiving, 26 Tháng Mười Một, 1789, là quốc lễ. Tới năm 1862, Tổng Thống Abraham Lincoln chính thức công bố Thanksgiving là ngày quốc lễ cho toàn thể liên bang. Sau đó, Thanksgiving được ấn định vào ngày Thứ Năm thứ tư của Tháng Mười Một. (không phải là Thứ Năm cuối cùng nếu năm nào Tháng Mười Một có tới năm ngày Thứ Năm).

Không có sự đồng thuận của những nhà sử học về nguồn gốc Thanksgiving, nhưng theo truyền thống dân gian Mỹ, thì cái được coi như “Thanksgiving đầu tiên” xảy ra vào năm 1621 do những di dân Pilgrim tổ chức để mừng mùa gặt đầu tiên trên “Tân Thế Giới,” tức là lục địa Châu Mỹ.

Pilgrim, nghĩa phổ thông là người hành hương, ở đây được dùng như một danh từ riêng để gọi những tín đồ Thiên Chúa Giáo không chấp nhận cơ cấu tôn giáo Âu Châu và tìm đường trốn chạy đến miền đất mới.

Theo tương truyền, những người Pilgrim đầu tiên vượt Ðại Tây Dương trên chiếc tàu Mayflower đổ bộ lên vùng đất ngày nay thuộc tiểu bang Massachusetts năm 1620. Trải qua một mùa Ðông thời tiết khắc nghiệt và không thích hợp được với thủy thổ xa lạ, đến năm sau trong, số hơn 100 người đến đây chỉ còn phân nửa sống sót. Nhưng đến mùa Thu năm 1621, những người dân này, với sự trợ giúp của thổ dân da đỏ Wampanoag, đã thu hoạch được vụ mùa sung túc đầu tiên và tổ chức một ngày Lễ Tạ Ơn Thiên Chúa đã ban cho họ cuộc sống no đủ an bình nơi đất mới.

Qua thời gian, di dân đổ đến Bắc Mỹ ngày càng đông, xây dựng vùng đất này thành một khu vực trù phú, được coi là một thuộc địa quan trọng của Anh trong hơn 150 năm sau đó. Dần dần, Lễ Tạ Ơn là những cơ hội để tập họp dân chúng và các bài giảng trong dịp này có nội dung hướng về ý thức độc lập, tự do. Cuộc đấu tranh giành độc lập của 13 xứ thuộc địa phát khởi năm 1774 và kết thúc thành công gần 10 năm sau đó.

Theo dòng lịch sử, Thanksgiving mang thêm nhiều truyền thống tốt đẹp khác. Ðây là một cơ hội để đoàn tụ gia đình, và do đó, vào dịp lễ này, mọi phương tiện giao thông trở nên tấp nập bận rộn nhất khắp toàn quốc. Thanksgiving cũng là cơ hội để mọi người bày tỏ tình thông cảm với những dân nghèo khó. Bữa ăn thịnh soạn trong gia đình vào buổi tối ngày lễ với thực đơn cổ truyền, được nhiều hội đoàn, cơ quan, phát triển thành bữa ăn miễn phí tiếp đãi người vô gia cư.

Hồi tưởng lại những người Pilgrim đầu tiên được thổ dân cứu giúp, do đó, một trong những truyền thống của Lễ Tạ Ơn là giúp đỡ những kiều dân mới đến. Hàng năm, nước Mỹ đón nhận hàng triệu người trên thế giới đến nhập cư, nhiều hơn số cho phép nhập cư của tất cả các quốc gia trên thế giới cộng lại. Nếu những người nhập cư là những người tị nạn, những người này được trợ giúp một thời gian. Những luật lệ đó được ban hành dựa theo Lời Chúa trong Kinh Thánh và do sự thúc đẩy của những công dân hiểu rằng trên căn bản Mỹ là quốc gia của di dân.

Trên thực tế, ngày nay, nhiều người lãng quên những ý nghĩa tốt đẹp ấy. Thanksgiving bị thương mại hóa và phục vụ cho nhu cầu giải trí dễ dãi của quần chúng như là các trận đấu football đặc biệt tổ chức vào ngày này.

Dân Mỹ gốc Việt là những công dân tương đối còn mới, nhưng mỗi dịp Thanksgiving đều tỏ bày bằng cách này cách khác lòng tri ân đối với quốc gia này. Gần 400 năm sau người Pilgrim, bữa ăn no đủ không phải là cái khó tìm ở đất nước phát triển và thịnh vượng đứng đầu thế giới, cũng không chỉ là vì kiếm được một việc làm tốt để bảo đảm cuộc sống ổn định bình an cho cá nhân và gia đình. Tất nhiên, họ hiểu rõ nghĩa vụ đóng góp xây dựng và củng cố sự tồn tại vững bền cho thể chế tự do dân chủ vốn là mục tiêu cao cả nhất khiến họ tìm đến đây. Còn rất nhiều ý nghĩa khác mà người Việt nên nhận thức và suy nghĩ đúng cho mọi thái độ và hành động của mình.

Trong sự hòa nhập vào sinh hoạt đa dạng, đa văn hóa, của xã hội Mỹ, chúng ta cần mở rộng lòng bao dung và chia sẻ khó khăn với những người di dân đến sau chúng ta. Ðừng quên rằng những gì chúng ta được thụ hưởng bây giờ, vật chất cũng như tinh thần, là kết quả phấn đấu lâu dài của những di dân đã vượt qua nhiều trở ngại và gian nan phức tạp mới đạt tới. Có thể rằng ở một vài thời điểm hay giai đoạn nào đó, tình trạng phân cực gia tăng trong xã hội vì lòng hẹp hòi ích kỷ do quyền lợi riêng, hay tham vọng nhất thời của một thành phần trong xã hội, nhưng sự đồng tâm hiệp lực của các cộng đồng đa dạng, trải qua những thời kỳ lịch sử, chính là sức mạnh để đất nước này tiếp tục phát triển bền vững.

Bằng những lý tưởng cao cả không mỏi mòn từ thời kỳ lập quốc, nước Mỹ sẽ tiếp tục là quốc gia vĩ đại của những dân tộc sống ở đây, cũng như đối với mọi người trên toàn thế giới, luôn hướng về nó với lòng mong chờ sự tốt đẹp chung. Ðó là niềm tin của ngày Thanksgiving.

• < Trang trước
• Trang sau >