Mỹ tiêu diệt một tướng Iran đầy quyền lực tại Irak

Tướng Qasem Soleimani. Ảnh chụp này 01/10/2019, ở Téhéran, Iran. AFP Photos/Khamenei.IR via Handout

Ba ngày sau vụ tấn công vào sứ quán Mỹ ở Bagdad, sáng sớm ngày 03/01/2020, viên tướng rất có thế lực, Qassem Soleimani, đặc sứ của Iran về các vấn đề Irak, đã thiệt mạng trong một vụ oanh kích của Mỹ gần Bagdad.

Trong số 8 người khác bị giết chết, còn có Abou Mehdi al-Mouhandis, nhân vật số hai của tổ chức Irak Hash al-Chabi, thân Iran.

Theo thông báo của Lầu Năm Góc, chính tổng thống Donald Trump đã ra lệnh hạ sát Soleimani.

Vụ oanh kích của Mỹ là nhằm đáp trả vụ tấn công vào sứ quán Hoa Kỳ ở Bagdad, cũng như các vụ bắn rocket vào các nhà ngoại giao và quân nhân Mỹ, xảy ra từ nhiều tuần qua.
Phía Iran đã xác nhận cái chết của tướng Soleimani.

Từ Teheran, thông tín viên Siavosh Ghazi tường trình :

« Trong một thông cáo, lực lượng Vệ binh Cách mạng báo tin là tướng Soleimani đã thiệt mạng trong một vụ oanh kích bằng trực thăng Mỹ gần sân bay Bagdad.
Theo bản thông cáo, nhiều nhân vật thân cận của tướng Soleimani cũng như các chỉ huy của tổ chức Irak Hash al-Chabi, mà Iran vẫn yểm trợ, cũng đã bị giết khi đoàn xe của họ bị trực thăng Mỹ oanh kích.

Trong những năm gần đây, tướng Soleimani đã đóng vai trò quan trọng trong vùng này. Chính ông là người đề ra chính sách của Iran yểm trợ cho chế độ của tổng thống Syria Bachar al-Assad.

Sau đó, cũng chính ông đã trực tiếp tham gia vào việc thành lập các lực lượng dân quân Irak để chiến đấu chống tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo Daech.
Trong những năm gần đây, người ta thấy nhiều bức ảnh chụp ông đang chỉ huy nhiều chiến dịch quân sự ở Syria và Irak.

Ông cũng đã đóng vai trò rất tích cực trong việc Iran yểm trợ tổ chức Hezbollah ở Liban.
Tướng Soleimani còn là một nhân vật rất thân cận với lãnh đạo tối cao Iran, giáo chủ Ali Khamenei.
Vị giáo chủ này hiện vẫn chưa có phản ứng gì, nhưng cách đây hai ngày, ông đã báo trước là Teheran sẽ đáp trả mạnh mẽ mọi cuộc tấn công của Mỹ vào các lợi ích của Iran. »

Phản ứng từ Iran và Irak

Chính quyền Iran đã có những phản ứng mạnh mẽ. Tổng thống Iran, Hassan Rohani, là một trong những người đầu tiên lên tiếng, khẳng định rằng « Iran và các quốc gia tự do khác trong khu vực » sẽ « báo thù Mỹ, kẻ đã phạm tội ác giết người khủng khiếp này ».

Về mặt ngoại giao, chính quyền Teheran đã triệu tập người đứng đầu đại sứ quán Thụy Sĩ, đại diện cho lợi ích của Mỹ tại Iran, để tố cáo một hành vi « khủng bố nhà nước của Mỹ ».
Ngoại trưởng Iran, Mohammad Javad Zarif, cũng lên án vụ không kích của Mỹ, gọi đấy là một hành động « cực kỳ nguy hiểm và là một sự leo thang ngu ngốc ».

Còn tại Irak, thủ tướng từ nhiệm, Adel Abdel Mahdi tố cáo chiến dịch không kích của Mỹ đã « vi phạm trắng trợn » một thỏa thuận an ninh song phương Irak-Hoa Kỳ.
Theo ông, hành động đó sẽ « châm ngòi cho một cuộc chiến tranh tàn khốc ở Irak ». Các nhóm dân quân thân Iran hay chống Mỹ cũng ra lệnh cho lực lượng của họ sẵn sàng ứng chiến.

Qais al-Khazali, người đứng đầu nhóm Asaib Ahl al-Haq, thành viên quan trọng nhất trong liên minh Hash al-Chabi tập hợp các nhóm bán quân sự thân Iran, đã ra chỉ thị viết tay cho « mọi chiến binh trong lực lượng kháng chiến » là phải sẵn sàng vì « một chiến thắng vĩ đại » đang gần kề.
Còn giáo sĩ Moqtada Sadr thì đã kích hoạt trở lại lực lượng Quân Đội Mahdi của ông, gần một thập kỷ sau khi đã giải thể lực lượng chống Mỹ khét tiếng này.

Tuy nhiên, theo hãng AFP, trên Quảng Trường Tahrir ở thủ đô Baghdad, tâm điểm của một phong trào phản kháng kéo dài từ ba tháng qua chống chính quyền Irak bị cho là thân Iran, nhiều người biểu tình đã hò reo hay nhảy múa đón mừng tin tướng Qassem Soleimani bị hạ sát.

• < Trang trước
• Trang sau >