Alternatiba tròn 5 tuổi : ''Một thế hệ vì khí hậu'' đang hình thành

Logo phong trào Alternatibahttps://alternatiba.eu/

 Cuộc đạp xe chống biến đổi khí hậu « Alternatiba » về đến Bayonne (nước Pháp) sau 4 tháng hành trình ;
một công ty Hàn Quốc tung dịch vụ kết bạn trên thế giới ảo, với quảng cáo không cần rời nhà vẫn có người yêu ;
Bảo tàng Orsay (Paris) khai trương triển lãm tác phẩm Picasso thời trẻ với các màn diễn xiếc ;
và đoàn người xin tị nạn từ Honduras – muốn xuyên qua Mêhicô tới Mỹ - khiến Donald Trump nổi đóa.

Trên đây là các chủ đề chính của Tạp chí Thế Giới Đó Đây tuần này.

Cách nay 5 năm, ngày 06/10/2013, 12.000 người đã tụ về Bayonne, một thủ phủ của tỉnh Pyrénées-Atlantiques, xứ Basque, miền tây nam nước Pháp, để khai mạc « làng » tranh đấu bất bạo động đầu tiên vì khí hậu của phong trào mang tên Alternatiba (1), ít ngày sau khi Cơ quan liên chính phủ về khí hậu của Liên Hiệp Quốc (GIEC) công bố bản báo cáo kêu gọi hành động khẩn nhằm ngăn chặn đà khí hậu bị hâm nóng, do khí thải gây hiệu ứng nhà kính con người gây ra.

    Đọc thêm : Hội nghị San Francisco : Tăng tốc hướng đến xã hội "không khí thải"

Cho đến nay, đã có hơn 150 làng Alternatiba trên khắp nước Pháp, ở châu Âu và một số nơi trên thế giới, hàng triệu người tham gia các hoạt động của phong trào.
Năm nay, đúng 5 năm sau ngày khởi sự, sau chặng đường 5.800 km, vòng quanh nước Pháp, và qua một số quốc gia láng giềng, với tổng cộng 200 chặng dừng chân, để gặp gỡ, giao lưu với công chúng, với giới hoạt động môi trường các địa phương, đoàn Alternatiba trở về ngôi làng khai sinh. 77.000 người tham gia vòng đạp xe Alternatiba.

Alternatiba tại Bayonne, ngày 6/10/2018
© RemiRivière

Sau đây là phóng sự của nhà báo RFI Christine Siebert có mặt tại chỗ :

« Không khí đang nóng lên, chàng thanh niên - đang chờ đợi đoàn xe tới nơi - nói như vậy.
Trong khi đó, theo báo cáo mới nhất của GIEC, cần tránh để nhiệt độ không vượt quá 1,5°C, nếu muốn để cho Trái đất còn là nơi có thể sống được.

Không muốn là « thế hệ cuối cùng »

Nhà nhân chủng học Mariama Diallo, từ Senegal đến đây, để bảo trợ cho cuộc vận động Alternatiba 2018 cho biết : tại Senegal, biến đổi khí hậu đã gây nhiều thiệt hại, cụ thể như với việc mực nước biển dâng cao.

 Theo bà, người dân nước này ngày càng ý thức phải hành động quyết liệt hơn.
Hiện tại ngày càng có nhiều người tranh đấu vì khí hậu, đó cũng là nhận xét của nhà hoạt động môi trường xứ Basque Txetx Etcheverry, một trong những người sáng lập phong trào Alternatiba năm 2013 :

‘‘Thực sự là có một thế hệ mới vì khí hậu đang hình thành. Chúng ta đang thấy điều này ở đây, với 1100 tình nguyện viên, làm việc cật lực để tổ chức sự kiện này.
Chúng tôi hưởng ứng bản báo cáo mới của GIEC (kêu gọi không để khí hậu tăng quá 1,5°C) vừa được phê chuẩn tại Seoul .

Theo tôi, thế hệ mới vì khí hậu ý thức được rất rõ là : Chúng ta có thể là thế hệ cuối cùng của nhân loại trên Trái đất, được hưởng một thứ khí hậu ổn định, có được suốt từ 10.000 năm nay.  Chúng tôi khẳng định là chúng tôi không muốn khép lại cái kỉ nguyên ấy. Mà, để cho bầu khí hậu này không mất đi, chúng ta cần phải lựa chọn. Phải lựa chọn ngay lập tức !’’.

Tất cả những nhà hoạt động đang trong khí thế hừng hực ấy vừa bước ra khỏi một cuộc thảo luận bàn tròn.
Nhiều người trẻ vây quanh nhà khí hậu học Christophe Cassou, người vừa có một cuộc diễn thuyết đầy thu hút. Christophe Cassou cho biết ông cảm thấy hài lòng, vì lâu nay các nhà khoa học có cảm giác họ nói chuyện với bức tường.

Ông nói : ‘‘Các nhà địa vật lý học đã hoàn thành trách nhiệm của mình. Chúng tôi đã nhắc đi, nhắc lại điều này từ 40 năm nay.
 Đã 40 năm nay, không có gì thay đổi cả. Bây giờ, phải hành động thôi ! Và phải hành động nhanh chóng ’’.
Các nhà tranh đấu tại Bayonce chỉ mong muốn như vậy : Hành động ! Hành động nhanh chóng !

Đoàn xe đã đến. Họ được đón chào như những người hùng. ''Biến đổi hệ thống, chứ không biến đổi khí hậu !'' Đây là khẩu hiệu có mặt khắp nơi trong các cuộc vận động vì khí hậu ».

Không rời nhà vẫn có bạn tình : Dịch vụ mới tại Hàn Quốc

Hồi tuần trước, tập đoàn điện thoại hàng đầu Hàn Quốc SK Telecom tung ra một dịch vụ thực tế ảo mới, cho phép kết bạn trong thế giới ảo, nhằm chuẩn bị đón trước công nghệ kết nối 5G đường truyền tốc độ cao.
Trước mắt một không gian ảo chỉ đón được cùng một lúc 8 khách hàng. Thông tín viên Frédéric Ojardias tường trình từ Seoul :

« Để thưởng thức được dịch vụ Oksusu mới này, người sử dụng trước hết phải mang một chiếc mũ hiện thực ảo và kết nối với internet.
Tiếp theo đó, những người tham gia có thể gặp nhau trong một không gian ảo, để thảo luận và xem một màn trình diễn chẳng hạn.

Hiện tại, dịch vụ này cho phép tiếp nhận 8 người là tối đa tại một trong 5 không gian ảo, trong đó có một phòng chiếu phim, một phòng khách hay một phòng hòa nhạc. Trong không gian này, bạn có thể di chuyển.

Bạn có thể chọn hình thức cho avatar, hay ‘‘hóa thân’’, của mình ví dụ như về màu da, màu tóc, trang phục.
Nhờ ở phần mềm nhận diện mặt, các biến đổi trên gương mặt bạn trong hiện thực, sẽ được truyền sang gương mặt của avatar trong không gian ảo.

Hệ thống này cho phép bạn tìm được bạn bè, thậm chí có được những cuộc hẹn hò tình tứ, mà không cần phải ra khỏi nhà mình.
Ông Jeon Ji-soon, người phụ trách các dự án hiện thực ảo của công ty điện thoại SK Telecom, nơi đã sáng chế ra dịch vụ Oksusu này, hào hứng cho biết.

Còn ông Olivier Mouroux, người đồng sáng lập công ty kỹ thuật số Asiance ở Seoul, thì cho rằng dịch vụ này chỉ là bước khởi đầu cho vô số các ứng dụng đa dạng sau này.
Theo ông, ‘‘hiện nay, gian phòng ảo mới chỉ đón nhận 8 người tham gia. Như vậy, với tốc độ đường truyền ngày càng lớn hơn, ta có thể hy vọng sẽ có 100, 200, 1000 người trong tương lai.
Hiện nay, chúng ta đang ở vào thời kỳ tiền sử của kỷ nguyên hiện thực ảo. Điều thú vị là các ứng dụng là vô tận.

Ngày mai, ta có thể tưởng tượng, khi đang ở trong phòng khách, phòng tắm, ta có thể tham gia vào một cuộc phỏng vấn tuyển mộ chẳng hạn.
Thật tuyệt vời, vì ta sẽ không phải mất thời gian di chuyển để gặp mặt mọi người’’.

Ảnh minh họa : Kính hiện thực ảo.
RFI / Thomas Bourdeau

Dịch vụ Oksusu cũng thừa hưởng được công nghệ kết nối 5G, 100 lần nhanh hơn dịch vụ 4G hiện nay.

5G lần đầu tiên trên thế giới sẽ có mặt tại Hàn Quốc vào tháng 3 năm tới. Thế giới ảo Oasis, được tưởng tượng trong bộ phim Ready Player One của Steven Spielberg, sắp trở thành hiện thực ».

Hiện thực ảo mở ra nhiều viễn cảnh cho các ngành giải trí, trị liệu, dịch vụ..., nhưng cùng lúc đó những hiểm họa về sức khỏe hay đạo lý - đặc biệt là với những ai chìm đắm trong thế giới ảo trong thời gian dài - là vấn đề đang chờ đợi tiếp tục được làm rõ.
 Bất luận thế nào, nhu cầu được sống trong thế giới tưởng tượng ngày càng lớn, và điều này đang được các công nghệ mới thúc đẩy.

 Vấn đề là hiện thực ảo sẽ giúp cho con người được sống thực hơn, hay sẽ làm mất đi quan hệ của con người với các hiện thức gốc, với cơ thể của mình, với các hiểm họa đang đe dọa vận mệnh nhân loại ?

Xiếc và Picasso

Nếu bạn ở Paris và muốn phiêu du trong thế giới màu sắc, thiết tưởng nên đến thăm triển lãm giai đoạn « Xanh – Hồng » của thiên tài Picasso, lần đầu được giới thiệu toàn bộ tại Pháp.

Kỳ nghỉ cuối tuần trước, Bảo tàng Orsay và Bảo tàng Quốc Gia Picasso Paris tổ chức một cuộc khai trương lạ thường, có chủ đề « Picasso và Xiếc » (Picasso Circus), phối hợp với Nhà hát Théâtre du Châtelet.

Tại sao là xiếc ? Nhà báo RFI Carmen Lunsmann đưa quý vị đến với buổi khai trương Picasso và Xiếc, qua trải nghiệm của nghệ sĩ violoncel Sonia Wieder-Atherton :
« Nghệ sĩ violoncel Pháp Sonia Wieder-Atherton – người luôn tìm kiếm các chân trời mới – có dịp nhìn trở lại mình từ trên cao, trong bầu không gian nghiêm nghị của tòa bảo tàng Orsay, vốn là khu nhà ga xưa, nơi chàng thanh niên Picasso lần đầu đặt chân đến Paris năm 1900.

Nghệ sĩ Sonia Wieder-Atherton nói :
“Tôi ở trên một bậc thềm rất cao, và bên cạnh tôi là những người treo lở lửng, hơn nữa lại treo bằng chính tóc mình.
 Hai nghệ sĩ ấy biểu diễn tiết mục capilotraction, một kỹ thuật xiếc rất cổ.

 Có những tương phản kỳ lạ, giữa sự bất động của tôi, giữa sự nhập thân của tôi vào trong cuộc trình diễn hết sức đòi hỏi phải tuân thủ nhịp điệu, đòi hỏi sự dấn thân của toàn bộ cơ thể, và hai thân thể treo lơ lửng trên kia, đung đưa như một chiếc cân.
Thật là kỳ diệu ! Sự đồng hiện như vậy gợi nên một cảm hứng vô cùng thi vị.


Nghệ sĩ và trái bóng : Một tác phẩm của Pablo Picasso trong giai đoạn Xanh - Hồng
RFI/Musée d'Orsay

Một khoảng khắc ân huệ, bài thơ nhào lộn kéo dài 20 phút, thách thức các định luật vật lý về trọng lực, được nghệ sĩ đu dây Pháp Stéphane Ricordel trình diễn trên nền các nhạc phẩm, vừa mang tính nhân loại, vừa hết sức riêng : từ Jean-Sébastien Bach đến Gaspard Cassado, một người bạn xứ Catalunya của Picasso.

 Một cuộc trình diễn phá vỡ ranh giới giữa các môn nghệ thuật, và như thể đưa chúng vào cuộc chơi mới. Hãy ngước lên, thả hồn mà thưởng thức ! ».
Những ai quen thuộc với Picasso giai đoạn này đều nhận thấy sự xuất hiện của diễn viên xiếc trong nhiều tác phẩm của danh họa.

 Trong những năm tháng đầu tiên tìm đường trên đất Pháp, đặc biệt trong « thời kỳ Xanh » ( thời kỳ mà nhà danh họa dùng nhiều màu sắc ảm đạm ), khi Picasso liên tục tìm kiếm các phương tiện mới mẻ để biểu đạt nỗi đau, sự cô đơn hay những cảnh khốn cùng, xiếc đã là bạn đồng hành, niềm mê đắm, chỗ dựa bên trong, nguồn cảm hứng vô tận của ông.

Dân Honduras vượt Mêhicô sang Mỹ : Trump nổi giận

Hàng nghìn người Honduras, trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em, đang đổ về nước Mỹ, chạy trốn đói nghèo và bạo lực.

Hôm qua, 19/10/2018, hơn 3.000 người đã bắt đầu vượt biên giới Guatemala vào đất Mêhicô, tuy nhiên họ bị lực lượng cảnh sát chống bạo động của Mêhicô ngăn lại tại cây cầu nối liền hai thành phố biên giới, Tecun Uman (Guatemala) và Ciudad Hidalgo (Mêhicô).
Từ đầu tuần đến nay, chính quyền Mỹ liên tục gây sức ép để Mêhicô đóng cửa biên giới phía nam.

Hôm thứ Ba, 16/10, ông Donald Trump nổi giận tung lên mạng thông điệp đe dọa trừng phạt các nước Trung Mỹ có người tham gia đoàn tị nạn, và dọa đóng cửa biên giới Mỹ-Mêhicô.
Hồi tháng 3/2018, một đoàn di dân vượt Mêhicô sang Mỹ cũng từng khiến Donald Trump tức giận.

Thông tín viên Anne Corpet tường trình từ Washington :

« Hình ảnh hàng nghìn người di cư lên đường đến Mỹ, được truyền hình Mỹ phát đi, ngay lập tức khiến Donald Trump nổi giận.

Tổng thống Mỹ tung ra một loạt thông điệp Tweet để phản đối. ‘‘Nếu Honduras, Guatemala và Salvador cho phép những người này vượt qua biên giới với ý định xâm nhập bất hợp pháp vào lãnh thổ Mỹ, thì tất cả các khoản tài trợ dự kiến cho họ sẽ bị đình chỉ.
Trong phản ứng đầu tiên, tổng thống Mỹ đã cảnh báo như trên.

Nhưng tiếp theo đó, ông Donald Trump đã nói về vấn đề này dưới một góc độ mang tính chính trị nhiều hơn : ‘‘Khi chứng kiến cảnh hàng nghìn người di cư đang hướng về nước Mỹ, thật khó mà tin được là phe Dân Chủ lại từ chối bỏ phiếu các điều luật bảo vệ để bảo vệ đất nước chúng ta’’.
Tổng thống Mỹ bồi thêm : ‘‘Những điều luật khủng khiếp về di trú là một chủ đề tuyệt vời cho chương trình tranh cử của đảng Cộng Hòa’’.

Tuy nhiên, các thông điệp trên Twitter của tổng thống Trump đã bỏ qua một thực tế là, cho dù chiếm đa số tại Quốc Hội từ hai năm nay, phe Cộng Hòa đã không thể cho ra nổi các luật mới về di trú, và các biện pháp khắc nghiệt mà tổng thống Trump ra lệnh áp dụng tại vùng biên giới, đã không thể ngăn cản được làn sóng người di cư.

Đoàn người tị nạn Honduras vượt qua biên giới, sang Guatemala, ngày 15/10/2018.
REUTERS/Jorge Cabrera

Theo cảnh sát, riêng trong tháng 9 vừa qua, hơn 16.600 gia đình bị thẩm vấn. Đây là một con số kỉ lục, tăng gấp 50% so với cùng kỳ năm trước ».

Về phía chính phủ Mêhicô, hôm qua, ngoại trưởng Mêhicô Luis Videgaray cho biết, Mêhicô đã nhận được sự hậu thuẫn của Phủ Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc (HCR), nhằm « xử lý nhanh chóng, minh bạch và đáng tin cậy các yêu cầu của người tị nạn ».

Theo Liên Hiệp Quốc, hàng năm có hơn 500.000 người vượt qua biên giới phía nam Mêhicô, với hy vọng đến được Hoa Kỳ, miền đất hứa.
 Honduras, là quốc gia bất bình đẳng hàng đầu thế giới, với khoảng 70% dân sống dưới mức nghèo khổ.

 Năm 2017, nhà báo Salvador Nasralla - lãnh đạo liên minh cánh tả chống độc tài, tham nhũng, thất cử tổng thống, với chênh lệch chỉ hơn 1% phiếu bầu – đã cáo buộc phe tổng thống mãn nhiệm Juan Orlando Hernandez gian lận.

--------------------------------------------------------------

Ghi chú

1. Alternatiba có nghĩa là một « giải pháp khác », trong tiếng nói của thổ dân xứ Basque.
Mục tiêu của phong trào là phổ biến các hiểu biết, sáng kiến, thuộc đủ lĩnh vực, cần cho cuộc chiến vì sinh thái, vì khí hậu, từ nhà ở sinh thái, đến năng lượng tái tạo, giao thông sạch, nông nghiệp sạch, sử dụng đồng tiền địa phương… trong bầu không khí văn nghệ, hội hè, với việc tổ chức hàng trăm, hàng nghìn « làng »
Alternatiba – tức các không gian mở, nơi đông đảo công chúng có thể tham gia.

Mời xem thêm trang nhà của Alternatiba bằng năm thứ tiếng (Pháp, Anh, Đức, Tây Ban Nha và Quốc tế ngữ) : https://alternatiba.eu/en/

• < Trang trước
• Trang sau >