Tài liệu cũ của Saigon Echo
từ 2008 - 2012
Play
 
Giám Đốc: Tiến Sĩ Trần An Bài
  • Font size:
  • Decrease
  • Reset
  • Increase

​Pháp : Du lịch khoa học, thế mạnh của vùng miền núi Pyrénées

  • In bài này
Thứ Bảy, 23 tháng Chín năm 2017 20:58
Tác Giả: Minh Anh

Odeillo nang luong

Lò sử dụng năng lượng mặt trời Odeillo nhìn từ xa

Phổ biến kiến thức khoa học thường thức nay không chỉ thông qua sách vở, báo đài, mà còn dựa vào ngành du lịch.

Tại Pháp, có nhiều vùng sử dụng thế mạnh khoa học mở cửa các trung tâm nghiên cứu một mặt để thu hút du khách tạo nguồn thu cho vùng, mặt khác để đánh động dư luận trên nhiều vấn đề mà khoa học đang phải đối mặt.

« Tour tham quan và khám phá những lò năng lượng mặt trời trên dãy núi Pyrénées » là lời chào hàng của một trang mạng quảng cáo du lịch.
Lời mời gọi đó không phải là một sự ngẫu nhiên. Quả thật, vùng cao nguyên Cerdagne trên dãy núi Pyrénées có nhiều thắng cảnh, đồi núi chập chùng, phong cảnh nên thơ.

Đây cũng là vùng có nhiều điểm tắm nước khoáng nóng. Mùa đông là điểm chơi trượt tuyết lý tưởng.
Nằm ở phía tây nam nước Pháp, dãy núi Pyrénées luôn tràn đầy ánh nắng bất kể bốn mùa xuân hạ thu đông.

Theo kết quả đo đạc, cao nguyên Cerdagne mỗi năm có đến hơn 300 ngày nắng, tương đương với khoảng hơn 3 000 giờ, thêm vào đó là điều kiện không khí trong lành khô ráo.
Cũng vì thế mà vùng núi Pyrénées là nơi tập trung nhiều trung tâm nghiên cứu và phát triển các ngành năng lượng sạch, nổi tiếng với các « lò mặt trời », biệt danh khoa học dành cho những chiếc gương mặt trời hình parabol.

Ngày nay, Hội đồng vùng Pyrénées quyết định dùng thế mạnh này như là một điểm nhấn mới, làm tăng thêm giá trị du lịch Cerdagne.
 Ít nhất có 5 « lò mặt trời » khá nổi tiếng nằm rải rác trên khắp vùng miền. Mỗi một lò có một dấu ấn riêng biệt.
Gương mặt trời « Padre Himalaya Sorede » tại thành phố Sorede, trên đèo del Buc, là một trong những chiếc lò mặt trời đầu tiên của Pyrénées.

Gương có hình lòng chảo, đường kính vài mét, được lắp nhiều tấm kính nhỏ và có tuổi đời đã hơn 100 năm.

Odeillo: Lò mặt trời lớn nhất thế giới

Gương do nhà vật lý người Bồ Đào Nha, nhà tu Manuel Antonio Gomes, hay còn được gọi Padre Himalaya (biệt danh do chiều cao của ông 1,93m) chế tạo ra vào năm 1900.

Cả thiết bị này được gắn trên một bệ đỡ kim loại và có thể di chuyển theo hướng mặt trời.
Nhiệt độ thu được từ nguồn năng lượng mặt trời này có thể lên đến 2 500oC.

Du khách cũng có thể đến xem bếp mặt trời ở trấn thành cổ Mont-Louis, địa điểm được xếp vào Di Sản Văn Hóa của UNESCO.
Chính tại nơi đây, giáo sư Félix Trombe, một nhà hóa học và vật lý đã tiến hành thử nghiệm bếp sử dụng năng lượng mặt trời hai lần phản chiếu đầu tiên vào năm 1947.

Nhưng có lẽ sự kiện gây chấn động giới khoa học trong lĩnh vực năng lượng mặt trời chính là việc đưa vào phục vụ lò năng lượng mặt trời Odeillo.
 Và đây cũng là niềm tự hào của cả vùng Pyrénées nói riêng và nước Pháp nói chung.

Bởi vì đây là lò năng lượng mặt trời hai lần phản chiếu lớn nhất và có công suất mạnh nhất trên thế giới.
Lò năng lượng mặt trời này được khánh thành vào năm 1968 theo ý tưởng của nhà khoa học Felix Trombe.

Nằm lọt thỏm trên thung lũng Odeillo, trên cao 1 535m, Odeillo cao 54m và rộng 48m, nay thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Khoa Học Quốc Gia, chuyên nghiên cứu về các hiện tượng ở nhiệt độ cao do sức nóng mặt trời và phản ứng của các loại vật liệu trong cùng một điều kiện nhiệt độ.

Theo mô tả của Leo, hướng dẫn viên du lịch và cũng là sinh viên ngành Năng Lượng và Nghiên Cứu Vật Liệu, nhìn từ xa người xem có cảm giác như mặt tiền tòa nhà được lắp một tấm gương phẳng khổng lồ hình lõm.

« Bề mặt tòa nhà có hình parabol này được lắp từ 9 130 tấm gương cầu lõm.
Nhìn bằng mắt trần, ta có cảm giác đấy là những tấm gương phẳng.

 Thật ra, bệ đỡ nằm phía sau cho phép làm biến dạng những tấm gương đó và mỗi tấm gương đã được chỉnh một cách chính xác, để rồi cuối cùng có thể ghép thành một tấm gương parabol lớn hoàn hảo.

Các nhà khoa học phải mất đến hai năm để xử lý các chi tiết đó trong quá trình thiết kế lò mặt trời này ».
Đối diện với tòa nhà gương parabol, là một cánh đồng gương cơ động, có thể di chuyển theo tia nắng mặt trời với một độ chính xác cao.

Hệ thống lò mặt trời này cho phép thu giữ một công suất hơn một triệu Watt và có thể tạo ra một nguồn năng lượng ở một nhiệt độ rất cao, trên 3 000°C.

« Đó là những tấm kính định nhật. Nhờ vào một động cơ, những tấm gương này có thể di chuyển theo hướng mặt trời.
Ở đây có đến 60 tấm gương phẳng có diện tích 45m²/tấm.
Những tấm gương này có nhiệm vụ phản chiếu tia nắng mặt trời về phía gương parabol, sao cho chiếc parabol này có thể hội tụ nguồn năng lượng trước khi nhiệt độ tăng lên bằng mức nhiệt của lò ».

Odeillo nang luong 2Lò mặt trời Odeillo
@rfi

Đến tham quan Odeillo, không chỉ để xem một công trình kiến trúc khoa học đồ sộ mà còn được tham khảo các tài liệu, nghe giải thích về những dự án đang được tiến hành cũng như được tận mắt chứng kiến sức mạnh của sức nóng mặt trời.
« Đầu tiên hết là tham quan tự do. Ở đây, người xem, nhất là công chúng trẻ tuổi, có thể hình dung ra thế nào là năng lượng tái tạo qua các mẫu maket được trưng bày.

Ở đây còn có cả các tài liệu cơ bản, những nghiên cứu về năng lượng mặt trời đang được thực hiện ở trung tâm.
Đương nhiên chúng tôi cũng phải giải thích chi tiết các nguyên lý vật lý cơ bản về ánh sáng giúp người xem có thể hiểu rõ.

Tiếp đến, khách tham quan sẽ được mời xem phim tư liệu. Trước hết là phim dành cho những công chúng nhỏ tuổi, mang tính cách giáo dục.
Phim thứ hai dành cho người lớn, mang nhiều tính chất kỹ thuật chủ yếu giới thiệu những dự án nghiên cứu đang được tiến hành.

Cuối cùng là phần bình chú ở ngoài trời, đương nhiên trời phải có nắng không mây.
Đây cũng phần thú vị nhất của chương trình tham quan, đôi khi có thể kéo dài hơn một tiếng.

Trong phần này, chúng tôi giải thích rõ chuyện gì sẽ xảy ra. Chúng tôi sử dụng lò mặt trời cũ đầu tiên để đốt cháy một thanh củi chẳng hạn rồi giải thích hiện tượng.
Tiếp đến chúng tôi chuyển qua nói về tiến triển của lò mặt trời hiện nay.

 Tương tự, chúng tôi cũng làm một thí nghiệm đồng thời giải thích về những chương trình chúng tôi đang thực hiện. Ở đây chúng tôi cho nung đốt một miếng thép và giải thích chi tiết. »

THEMIS SOLAR INNOVATION

Để khép lại một tour vòng quanh các điểm nghiên cứu năng lượng mặt trời, du khách đến Cerdagne cũng nên một lần quá cảnh đến Trung Tâm THEMIS, nằm ở xã Targasonne. Nằm trơ trọi trên một dải đất trống trên cao 1 650m,

THEMIS từng là Trung Tâm Khai Thác Điện Nhiệt Động Học đầu tiên tại Pháp, được khánh thành vào năm 1979.
Thế rồi, do còn thiếu các điều kiện công nghệ thích hợp và những thay đổi về chiến lược năng lượng của chính phủ Pháp, trung tâm này đã ngưng hoạt động.

Trong khoảng thời gian 1987-2004, trung tâm lại trở thành cơ sở nghiên cứu lý tưởng cho các nhà vật lý thiên văn học.

Cho đến cuối năm 2003, hội đồng tỉnh Đông Pyrénées quyết định trả lại cho Themis công dụng ban đầu, và THEMIS được đổi thành Themis Solar Innovation, một dạng phòng thí nghiệm ngoài trời, cho phép thử nghiệm các công nghệ ứng dụng trong năng lượng tái tạo như công nghệ năng lượng mặt trời nhiệt động học.
 Ông Gautier Pepin, phụ trách dự án Themis Solar Innovation giải thích các nhiệm vụ chính của trung tâm.

« Themis được hỗ trợ 50% từ hội đồng tỉnh và 50% từ hội đồng vùng.
Trung tâm có 3 nhiệm vụ : Thứ nhất, cung cấp dịch vụ  cho nghiên cứu và phát triển năng lượng mặt trời.
Thứ hai, áp dụng các kết quả nghiên cứu ngay tại trung tâm. Và mục tiêu thứ ba, du lịch khoa học và giáo dục về vấn đề môi trường.

Du lịch khoa học là để tạo sự năng động kinh tế cho một vùng vốn dĩ có nhiều điểm du lịch khoa học như ở đây.
Giáo dục môi trường bởi vì đây là một mục tiêu mà tỉnh đề ra về khoa học môi trường, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng tái tạo ».

Mỗi nơi một vẻ, một câu chuyện lịch sử khác nhau. Nhưng tất cả đều có chung một mục đích là đánh động dư luận về những mối nguy hiểm của năng lượng hạt nhân.
Hy vọng một ngày nào đó, năng lượng tái tạo sẽ dần thay thế những nguồn năng lượng có nguy cơ tổn hại đến môi trường. Đây cũng chính là ước mơ của bao nhà khoa học.

Sau một vòng đi tham quan các lò năng lượng mặt trời chắc các bạn cũng cảm thấy nóng nực.
Vậy tại sao không ghé qua Llo hay Saint-Thomas ngâm mình trong bể nước khoáng nóng, nghe gió thổi rì rào bên tai, ngắm trời xanh như ngọc.

THEMIS SOLAR INNOVATION

Trung Tâm THEMIS SOLAR INNOVATION
@rfi

Related news items:

Tin mới

Các tin khác

Switch mode views: