Manafort lúc nào cũng mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao như con cầu tự, nhưng không một ý thức về luân lý, đạo đức và thích làm bậy để giàu.
Paul Manafort khi còn làm chủ tịch “Mặt Trận Tranh Cử Trump 2016.” (Hình: Getty Images)
Thứ Sáu tuần trước, nguyên chủ tịch “Mặt Trận Tranh Cử Trump 2016,” Paul Manafort bị quan tòa Amy Berman Jackson xử tù ngay tức khắc vì ông này dùng mật mã nhờ hai đồng nghiệp cũ khai gian về làm “lóp-bi” bất hợp pháp ở Hoa Kỳ.
Việc này vi phạm tội nặng “lung lạc nhân chứng/witness tampering” và “cản trở thi hành công lý/obstruction of justice” cộng với gần hai tá tội nặng từ Tháng Mười, 2017 đủ cho ông hết đời trong tù.
Quan tòa, bà Berman Jackson, giải thích: “Ông phạm tội cản trở việc thực thi công lý… Ông phản bội tin tưởng [trước đây] của tòa” đã cho ông tại ngoại hầu tra, với $10 triệu tiền thế chân và quản thúc tại gia.
Manafort: Làm bậy, làm giàu?
Paul Manfort là con một thị trưởng nhỏ ở tiểu bang Connecticutt; thời 1960 học tại đại học tư Georgetown danh tiếng ở Washington.
Năm 1980, Manafort cùng bạn học Roger Stone thành lập tổ hợp luật sau này chuyên làm lóp-bi trong thời cực bảo thủ và đầy lem nhem Ronald Reagan.
Năm 1985, Manafort mở đầu con đường “làm bậy ăn tiền” với “tổng thống muôn năm” Ferdinand Marcos độc tài và tham nhũng ở Philippines. Sự nghiệp Manafort lên cao thời 1990 và sau đó với một loạt những “lãnh chúa, người hùng” tham nhũng, ác ôn vi phạm nhân quyền vùng Phi Châu: Nigeria, Kenya, Zaire, Equatorial Guinea, Saudi Arabia và Somalia.
Năm 1992, tổ hợp lóp-bi của Manafort “được” gọi là “Lóp-Bi Cho Các Đồ Tể” bởi Trung Tâm Công Chính.
Manafort lúc nào cũng mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao như con cầu tự, nhưng không một ý thức về luân lý, đạo đức và thích làm bậy để giàu.
Sau khi đế quốc Nga Xô-viết sụp đổ đầu thời 1990, Manafort tìm được thị trường lóp-bi lớn ở Nga và các nước chư hầu cũ. Manafort thành “chiến lược gia tối cao” vận động đưa Viktor Yanukovych thân Nga lên làm tổng thống Ukraine, một chư hầu cũ của Nga. Thật ra Manafort, cùng gián điệp Nga Konstantin Kilimnik, làm việc cho Tổng Thống Vladimir Putin để đưa Ukraine trở lại quĩ đạo Nga, đi ngược chính sách Mỹ nhằm đưa Ukraine vào cộng đồng Châu Âu đồng minh với Mỹ. Đồng thời Manafort cũng có giao kèo $20 triệu “đánh bóng” hình ảnh Nga và Putin ở Mỹ – tất cả đều thiếu đăng ký khi ứng viên Donald Trump chọn Manafort làm chủ tịch “Mặt Trận Tranh Cử Trump 2016.”
Sau gần nửa năm làm chủ tịch không ăn lương, Manafort phải ngưng vì những khám phá của FBI về liên hệ chính trị và tiền bạc với Putin, và có lẽ vì âm mưu đưa ông Trump vào quĩ đạo Putin như Yanukovych. Ông đã bị buộc gần hai tá tội, rõ ràng và nặng nhất là trốn thuế, gian lận ngân hàng, rửa tiền Nga và lóp-bi không đăng ký.
Manafort cũng mang công lao lớn: Lóp-bi giúp ông Trump lấy được đủ số phiếu cần thiết của các đại biểu tại đại hội đảng Cộng Hòa để đại diện đảng ra tranh cử tổng thống; sau đó là việc điều hợp hay đồng lõa giữa Putin và Tranh Cử Trump để triệt hạ ứng viên Hillary Clinton nhằm giúp ông Trump đắc cử.
Công Tố Viên Robert Mueller và FBI vẫn âm thầm nhưng ráo riết thu thập nhân chứng và tài liệu để xoáy vào đây và xem Manafort là nhân vật then chốt.
Giáo Sư luật Viện Đại Học California, ông Harold Litman nói: Nay trong tù chờ ngày ra tòa, Manafort chịu đựng “áp lực tối đa để phải hợp tác” tố cáo chuyện “đồng lõa Trump-Putin” (giống như cánh tay mặt của mình, Richard Gates đã làm) có thể đưa đến bãi nhiệm tổng thống.
Theo ông Litman, những bằng chứng phạm pháp đã quá đầy đủ và rõ ràng Manafort (xấp xỉ 70 tuổi) khi ra tòa hai tháng nữa chỉ có nước thua và “không bao giờ ra tù.” Luật sư riêng mới của ông Trump, Rudy Giuliani vội đưa ra mồi nhử “đừng hợp tác sẽ được [tổng thống] ân xá,” quên mất đây lại thêm bằng cớ “lung lạc nhân chứng” và “cản trở thi hành công lý.”
Bạn thân, chiến lược gia và cố vấn lâu đời của ông Trump, Roger Stone nói trên cũng vừa bị lòi ra là đã hợp tác với một “người Nga” dàn xếp liên hệ với WikiLeaks ở Anh để tung những “rác rưởi” tin tặc Nga đã ăn cắp lên Internet nhằm hại ứng viên Clinton và giúp ông Trump.
Có tin “người Nga” thật sự là nhân viên FBI giả dạng cho Stone vào tròng; Stone hiện đang đợi cáo trạng từ ông Mueller và than thở rất khó liên lạc với Bạch Ốc vì những luật sư của ông Trump cấm đoán.
Luật sư riêng và lâu đời của ông Trump, Michael Cohen cũng đang khốn đốn vì những điều tra của Công Tố Viên New York về những tội đáng kể như khai gian, lóp-bi tiền triệu với người Nga và ở Mỹ không đăng ký.
Cohen cũng than thở bị ông Trump bỏ rơi, không nhận được trợ giúp tiền triệu trả luật sư và hứa hẹn ân xá như Manafort. Thứ Sáu trước Cohen ra mặt phản đối ông Trump và được tài tử Tom Arnold mời cộng tác đưa những video Cohen “có tất cả“ và “có thể buộc tội ông Trump” lên ti-vi.
Chiêng trống hát xiệc
Bốn tháng nữa là “mid-term elections,” bầu cử một số dân cử Quốc Hội vào giữa nhiệm kỳ tổng thống. Đây cũng là một “referendum/trưng cầu dân ý” về tổng thống sau hai năm tại chức; và ông Trump lo sợ mình sẽ mất đa số Cộng Hòa ở Quốc Hội ông hiện nắm trong tay. Sau “mid-terms,” nếu phe Dân Chủ nắm đa số, chắc chắn họ sẽ bắt đầu bãi nhiệm tổng thống. Vì “mid-terms” thường bất lợi cho đảng đang cầm quyền, ông Trump phải cho thấy thành quả hai năm làm tổng thống để cử tri chịu bỏ phiếu cho những ứng viên cùng đảng Cộng Hòa.
Phe Cộng Hòa khoe thành tích của ông về cắt thuế tối đa cho nhà giàu và “bỏ ràng buộc luật lệ/de-regulation” cho giới đại kỹ nghệ, thương mại, tài chính tha hồ làm giàu và giữ lợi nhuận tối đa; đây gom lại sẽ “trickle down/nhỏ giọt” phúc lợi xuống các giới ở dưới.
Lý thuyết “trickle down” từng bị chứng minh là sai, điển hình là với chính quyền Trump: Đại công ty AT&T sau lóp-bi bằng tiền chỉ phải đóng thuế 8%, nhưng nhân viên không được tăng lương; rồi AT&T quay ra sa thải 12 nghìn người. Công ty toàn cầu Exxon-Mobil được giảm thuế $6 tỷ, nhưng giá xăng, nhớt lại đi lên.
So với thời ông Obama: Sau những luật lệ cải tổ y tế và tài chính chặt chẽ, bảo hiểm y tế mở rộng tới hàng chục triệu người, gia tăng lương công nhân viên, và mọi người tiêu thụ dịch vụ tài chính được bảo vệ. Hai năm chót nhiệm kỳ Obama, kinh tế lên cao và tỷ số thất nghiệp xuống dưới 5%, tạo căn bản cho ông Trump tiếp tục phát triển. Nhưng cắt thuế tối đa cho 1% người giầu nhất như gia đình ông, sẽ không câu phiếu 99% dưới thấp được, nhất là khi đám cử tri “trung kiên/base” bình dân, ít học của ông chẳng được lợi nhuận nào.
Thứ Ba, Phòng Quản Trị Ngân Sách Quốc Hội (CBO) xác nhận luật giảm thuế mới sẽ “đưa đến mức độ thâm thủng ngân sách quốc gia chưa từng thấy, và có thể đưa tới khủng hoảng tài chính.”
Theo Giám Đốc Keith Hall, những năm tới Hoa Kỳ có thể vay nợ tới mức 152% Tổng Sản Lượng Mỹ (GDP) – hiện nay mức nợ là 78% GDP. Cùng ngày Tối Cao Pháp Viện, với tỷ số 5 Cộng Hòa/4 Dân Chủ, cho ông Trump chiến thắng đầu tiên với luật ngăn cấm du khách và di cư từ nhiều nước Hồi Giáo đến Mỹ – tỷ số cho thấy đa số thấp ủng hộ sẽ gây tranh chấp, kiện cáo nhiều.
Về mặt ngoại giao, những lời nói, “tuýt,” và hành động của tổng thống gia tăng thuế nhập cảng cao tạo chiến tranh thương mại với cả thù lẫn bạn, thất nghiệp và “suy thoái kinh tế/recession.” Ông Trump lại gây tranh chấp, thù hận với đồng minh chính Châu Âu và Bắc Mỹ, bỏ rơi đồng minh Á Châu đồng thời lại quỵ lụy, ve vãn một cách khó hiểu đối thủ lâu đời như Nga và Bắc Hàn. Cộng chung với những lo sợ dọa từ điều tra của Công Tố Viên Mueller, ông Trump phản ứng bằng lời nói và “tuýt” những láo khoét, xấc xược, và làm nhiều hành động hung hăng nhằm đánh lạc hướng dư luận hệt như thời còn tranh cử.