Tin hành lang cho hay cánh Cộng Hòa rất âu lo khi thấy ông Trump tuyên bố vung vít mà vẫn tiếp tục dẫn đầu, lại càng lo hơn khi được tin nếu không thành công ở vòng sơ bộ, ông Trump có thể ra tranh cử với tư cách độc lập.
“Chúng tôi có nhiều chuyện phải lo ngay trước mặt, không nghĩ gì khác hơn là phải bằng mọi cách giới thiệu ứng cử viên mình ủng hộ với cử tri, những chuyện khác chúng tôi không vội nghĩ đến,” ông Vince Weber, một trong những nhà hoạt động tại tiểu bang Florida, đang làm việc sát cánh với ứng cử viên Jeb Bush nói. Kể cả chuyện ông Donald Trump có thể trở thành ứng cử viên đại diện cho đảng? “Ðiều đó hoàn toàn đúng. Chúng tôi chẳng hề bận tâm với những lời đồn đãi liên quan đến ông Trump.”
Ông Donald Trump vẫy chào ủng hộ viên tại một cuộc tập hợp ở South Carolina. (Hình: Sean Rayford/Getty Images)
Ông Weber không phải là người duy nhất tỏ vẻ... chẳng quan tâm đến ông Trump, kể cả trường hợp những cuộc thăm dò mới nhất đều cho thấy ông tỷ phú xuất thân từ New York tiếp tục đứng đầu bảng. Gọi điện thoại hay gửi email đến các văn phòng ủy ban tranh cử của những ứng cử viên Cộng Hòa đều có câu trả lời tương tự, đại để “chúng tôi rất bận, không có thì giờ nghĩ hay trả lời các câu hỏi liên quan đến ông Trump.” Văn phòng đại diện cho ứng cử viên John Kasich còn nói thẳng thừng “chuyện ông Trump chẳng ăn nhằm gì đến chúng tôi, muốn hỏi tại sao không hỏi thẳng bên ông Trump?”
Sự thật không hẳn như thế. Tin hành lang cho hay cánh Cộng Hòa rất âu lo khi thấy ông Trump tuyên bố vung vít mà vẫn tiếp tục dẫn đầu, lại càng lo hơn khi được tin nếu không thành công ở vòng sơ bộ, ông Trump có thể ra tranh cử với tư cách độc lập. Theo lời một viên chức đang làm việc với Văn Phòng Ðiều Hành Trung Ương của đảng Cộng Hòa ở Washington D.C., “nếu ông Trump đại diện cho đảng ra tranh cử, đảng Cộng Hòa chẳng có nhiều hy vọng thành công. Nếu ông Trump ra tranh cử với tư cách độc lập, chắc chắn chuyện chia phiếu sẽ xảy ra, thắng được đối thủ bên Dân Chủ là bà Hillary Clinton lại càng khó khăn hơn nữa...” Viên chức này xác nhận “chúng tôi hiểu rằng ông Trump càng sáng giá bao nhiêu, chuyện (Cộng Hòa) chiếm Tòa Bạch Ốc cũng như lấy thêm ghế cho Thượng và Hạ Viện càng trở thành khó khăn hơn bấy nhiêu.” Ðiều đó có nghĩa là theo cái nhìn của các chính trị gia và chiến lược gia Cộng Hòa, khó khăn cho đảng bắt đầu từ ông Trump.
Nhưng làm thế nào để giải quyết khó khăn đó? Tin đồn chính trị từ thủ đô cho hay tối Thứ Hai đầu tuần này, một số viên chức cao cấp của đảng Cộng Hòa đã gặp riêng nhau để bàn tính “những giải pháp cần làm” trong trường hợp ông Trump trở thành ứng cử viên đại diện cho đảng hoặc nếu ông Trump tách ra để tranh cử với tư cách độc lập. Ðồn đãi cho hay trong cuộc gặp gỡ “mật” diễn ra theo lời mời của ông Chủ Tịch Ðiều Hành Reince Priebus, có sự hiện diện của các chiến lược gia đại diện cho một vài ứng cử viên, đồng thời có cả ông Chủ Tịch Khối Ða Số Thượng Viện Mitch McConnell tham dự. Theo lời một người biết rất rõ câu chuyện kể lại, “sau bữa ăn kéo dài 3 giờ đồng hồ, chẳng ai biết phải làm gì, tất cả chỉ mong đến ngày đại hội đảng diễn ra ở Cleveland, Ohio, ông Trump không có đủ phiếu để trở thành ứng cử viên đại diện cho đảng.” Lúc đó, “đại diện của tất cả các ứng cử viên còn lại sẽ gặp nhau, quyết định dồn mọi ủng hộ cho một người hay một liên danh, và đó là cách duy nhất có thể đánh bại ông Trump.”
“Ðiều đó có thể xảy ra,” ông Mike Osborn, một quan sát viên bầu cử cộng tác với đài truyền hình MSNBC nói. “Hiện giờ ông Trump đang dẫn đầu, nhưng chắc chắn phải chia phiếu đại biểu với những ứng cử viên khác, do đó chuyện ông ta (Trump) không có đủ phiếu để đại diện cho đảng Cộng Hòa là điều có nhiều khả năng sẽ xảy ra.” Vẫn theo ông Osborn, “Ðại Hội Ðảng là nơi các chính trị gia bề thế của đảng luôn luôn tìm cách thể hiện thế lực của họ, đương nhiên cách thể hiện thế lực hay nhất là họ cùng nhau dựng được một liên danh để đạt hai mục tiêu: vừa loại bỏ được ông Trump, vừa có thực lực đúng nghĩa để đối đầu với bà Clinton của đảng Dân Chủ.”
Nhưng điều đó cũng chẳng phải để làm, là nhận xét của ông Michael Steele, cựu chủ tịch điều hành đảng Cộng Hòa. “Tôi có cảm tưởng thành phần lãnh đạo đảng đang ở trong vòng luẩn quẩn, không biết tìm cách nào để có thể thoát khỏi hiện tượng chính trị Donald Trump,” ông Steele nói. “Ai cũng biết đảng đang lo âu vì tin ông Trump không phải là người có thể trở thành tổng thống, nhưng mặt khác chính đảng cũng hiểu cử tri Hoa Kỳ chưa thấy người sáng giá hơn ông Trump.” Thành ra ngay lúc này, “đảng Cộng Hòa phải thật khôn khéo, đừng để ông Trump nghĩ rằng đảng đang đi tìm hay dựng một lực lượng chống lại ông ta, đừng để ông ta có lý do để nói với cử tri rằng đảng đẩy ông ta đến chỗ phải tranh cử với tư cách độc lập.”
Khéo léo đó là điều đảng Cộng Hòa đang công khai làm. Trong thông cáo phổ biến giữa tuần này, phát ngôn viên Allison Moore của Văn Phòng Ðiều Hành Trung Ương đảng Cộng Hòa viết rằng “là một người thành công trong lãnh vực thương mại, ông Trump hiểu để có thể chiến thắng được bà Hillary Clinton, chúng ta phải đoàn kết chung quanh người được đảng đề cử. Chính vì thế nên (hồi Tháng Chín năm nay) tất cả các ứng cử viên Cộng Hòa đều ký giấy cam kết không ra tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập, vì mọi người đều biết nếu chuyện đó xảy ra (thì) có nghĩa là chúng ta trao chìa khóa Tòa Bạch Ốc cho bà Clinton.”
Cũng như tất cả các ứng cử viên Cộng Hòa khác, ông Trump ký giấy cam kết nhưng đồng thời chính ông cũng mường tượng thấy “có một thế lực chính trị ngầm ngầm làm việc” để ông không có cơ hội được đảng để cử. Ðiều này mới được ông nói với nhật báo The Washington Post hồi tuần trước, cho hay nếu không có đủ phiếu đại biểu ủng hộ trước ngày đại hội đảng diễn ra, “tôi sẽ là người bị bất lợi. Bất lợi ở chỗ những người khác (ứng cử viên và các chính trị gia thế lực trong đảng) biết nhau trong khi tôi không biết họ là ai. Họ gần gũi với nhau. Họ biết nhau. Họ muốn người của họ chiến thắng,” tức lực lượng chính trị này sẽ kết hợp làm một để loại trừ ông. Vì thế ông Trump nói tiếp “để xem Tháng Hai năm tới tình hình bầu cử sơ bộ như thế nào, lúc đó tôi mới quyết định phải làm gì.”
Ðiều đó, một lần nữa, cho thấy ông Trump vẫn chưa bỏ ý định sẽ ra tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập. Ý định này trở thành mãnh liệt hơn sau khi một trong những cuộc thăm dò mới nhất cho thấy tới 68% cử tri đang ủng hộ ông nói ngay cả trường hợp ông Trump ra tranh cử độc lập họ vẫn bỏ phiếu ủng hộ ông. Ðiều đó cũng có nghĩa là thành phần lãnh đạo đảng Cộng Hòa tiếp tục nhức đầu, mất ngủ, vì không biết phải làm gì với ông tỷ phú không có tí kinh nghiệm chính trị nào nhưng đang nổi bật nhất trong cuộc đua tiến về Tòa Bạch Ốc.
