“Các bạn có muốn trong đời mình sẽ nhìn thấy nữ tổng thống đầu tiên của quốc gia không?”
Tháng Mười Một năm ngoái, bà Cựu Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton ghé tiểu bang Iowa để gặp gỡ những người ủng hộ trong buổi B-B-Q do Thượng Nghị Sĩ Dân Chủ Tom Harkin khoản đãi.
Trước đám đông hơn 3,000 người, bà cho biết, “Quả tôi đang nghĩ đến chuyện sẽ ra tranh cử nhưng chưa có gì để loan báo cho các bạn ngay lúc này.” Dù những người hiện diện lộ vẻ thất vọng, bà vẫn thật điềm tĩnh bảo, “Tôi hy vọng sẽ không làm các bạn thất vọng, nhưng quả tình, chưa có gì để loan báo cả.”
Trưa Chủ Nhật, 12 Tháng Tư 2015, cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton
loan báo với cử tri ý định ra tranh cử tổng thống Mỹ vào năm 2016.
Bước đầu tiên là bà trở lại Iowa gặp gỡ mọi người, trước khi đọc bài diễn văn
quan trọng nói về chính sách và đường lối hoạt động. (Hình: AP/Photo)
Tháng Ba vừa rồi, trong một cuộc hội thảo tổ chức ở New York, vẫn bà cựu ngoại trưởng Mỹ đặt câu hỏi với cử tọa: “Các bạn có muốn trong đời mình sẽ nhìn thấy nữ tổng thống đầu tiên của quốc gia không?” Nghe bà nêu câu hỏi này, mọi người cùng nhau reo hò, trước khi bà nói câu kế tiếp, “Ðiều đó có trở thành sự thật hay không là do chính các bạn.”
Hai tuần sau đó, tin tức cho biết bà quyết định thuê chỗ để mở văn phòng vận động tranh cử, báo hiệu đã sẵn sàng nhảy vào cuộc đua tranh ghế tổng thống 2016. Trưa Chủ Nhật, 12 Tháng Tư 2015, bà chính thức loan báo tin này với cử tri, bước đầu tiên là trở lại Iowa gặp gỡ mọi người trong những cuộc tiếp xúc bỏ túi, để lắng nghe những điều họ trình bày và chia sẻ những điều bà muốn làm cho quốc gia, trước khi đọc bài diễn văn quan trọng nói về chính sách và đường lối hoạt động.
Quyết định tranh cử tổng thống mà bà Clinton vừa loan báo không gây ngạc nhiên cho mọi người. Buổi sáng sau ngày Tổng Thống Barack Obama đắc cử nhiệm kỳ 2, tên tuổi của bà đã nhắc mọi người nhắc đến, bỗng dưng trở thành chính trị gia sáng giá nhất của chính trường quốc gia.
Tất cả những cuộc thăm dò được thực hiện trong những tuần lễ sau đó đều có kết quả giống nhau: Bà luôn luôn dẫn đầu danh sách những ứng cử viên Dân Chủ lẫn Cộng Hòa, những cuộc thăm dò đó còn cho biết giả sử cuộc bầu cử diễn ra ngay trong lúc này, ghế tổng thống chắc chắn sẽ lọt vào tay bà, lần đầu tiên nước Mỹ sẽ được điều khiển bởi một người phụ nữ. Những điều đó được lập đi lập lại tới mức một số không nhỏ cử tri Hoa Kỳ tin chuyện bà đắc cử là chuyện “đương nhiên sẽ xảy ra,” đi kèm với tin tức cho rằng bà đã có sẵn một hệ thống vận động ở khắp địa phương, và một dàn các nhà tài trợ sẵn sàng giúp bà số tiền chừng 1 tỷ dollars để tranh cử.
Nữ Dân Biểu thuộc Ðảng Dân Chủ Carolyn Maloney (giữa) cùng đông đảo
người ủng hộ bà Clinton tập trung tại một buổi gây quỹ hôm 11 Tháng Tư, 2015,
ở New York, một ngày trước khi bà Hillary Clinton chính thức công bố chiến dịch
tranh cử tổng thống 2016. (Hình: AP/Photo)
Cử tri có quyền nghĩ như vậy, nhưng nếu muốn thành công, bà Clinton không được quyền nghĩ như thế.
Bài học lớn nhất mà bà Clinton cần phải nhớ “là những gì đang diễn ra ngày hôm nay chẳng khác gì những điều đã xảy ra hồi 2008 khi bà ra tranh cử tổng thống lần đầu tiên” là nhắc nhở của chiến lược gia Dân Chủ Anita Dunn, từng giữ vai trò cố vấn cho Ủy Ban Vận Ðộng Barack Obama. Bà Dunn nhắc lại sáu năm trước đây, “Chẳng phải riêng Hoa Kỳ mà cả thế giới đều nghĩ bà Clinton sẽ đắc cử tổng thống, không ai ngờ bà lại thất bại ngay ở các cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên, trước khi các chính trị gia uy thế trong đảng lần lượt bỏ rơi bà để ủng hộ ông Obama.”
Ðiều đó có nghĩa là dù đang ở vị thế ứng cử viên hàng đầu của Ðảng Dân Chủ, bà vẫn phải ganh đua để lấy từng phiếu một với các ứng cử viên khác, như ông Cựu Thống Ðốc Martin O'Malley của tiểu bang Maryland, thượng nghị sĩ nổi tiếng cấp tiến Bernie Sanders của Vermont, hay Cựu Thượng Nghị Sĩ James Webb của tiểu bang Virginia, người được cảm tình nồng nhiệt của tập thể cựu quân nhân và gia đình quân đội. Tất cả những nhân vật có tên vừa nêu đều đang rục rịch ra tranh cử, tin tưởng sẽ thành công cho dù họ phải đối chọi với ứng cứ viên nặng ký tên Hillary Clinton.
“Không chỉ phải đương đầu với Ðảng Dân Chủ, ngay từ khi chưa tuyên bố tranh cử bà Clinton đã phải đối phó với các ứng cử viên Cộng Hòa” là nhận xét của quan sát viên Michael Miller, từng làm việc cho Ủy Ban Vận Ðộng Ron Paul khi vị dân biểu của tiểu bang Texas tranh cử tổng thống hồi 2008.
“Ðiều không thể phủ nhận được là bà Clinton có rất nhiều kinh nghiệm,” ông Miller nói tiếp, “nhưng đi kèm với kinh nghiệm là những chuyện chẳng ra gì,” chẳng hạn như chuyện sử dụng email cá nhân lúc làm ngoại trưởng, “khiến cử tri thắc mắc không biết có thể tin vào bà ta hay không?”
Ông Miller cho rằng khi nói đến nhà Clinton, “Mọi người đều hiểu đó là một gia đình thế giá, giỏi giang” nhưng đồng thời “đó có là một gia đình bị nhiều ngờ vực.” Chỉ điều đó không thôi “đã đủ để cho bà ta (Clinton) vất vả, tôi không ngạc nhiên khi thấy từ đầu bên Cộng Hòa đã đánh rất mạnh vào điểm này, nêu câu hỏi với cử tri là quý vị có thể bỏ phiếu cho người mà quý vị nghi ngờ hay không?”
Trở ngại thứ ba của bà Clinton, theo chiến lược gia độc lập Martha Faifield, “là bị gắn liền với chính sách ngoại giao của Tổng Thống Obama,” chính sách bị các chính trị gia Cộng Hòa -trong đó có cả Cựu Thống Ðốc Jeb Bush của Florida- “chê trách là quá sai lầm.”
Trong những ngày tới, “Trách nhiệm của bà Clinton là phải trình bày cho mọi người hiểu rằng dù từng làm việc trong chính phủ Obama nhưng bà là con người độc lập, không lệ thuộc vào ông Obama.”
Muốn làm điều này, bà Fairfield để nghị, “Bà Clinton phải nhanh chóng đưa ra cho mọi người thấy sự khác biệt về chính sách ngoại giao của bà và của ông Obama, đừng ngần ngại nói cho mọi người nghe bà đã từng tranh cãi với ông Obama về chính sách và nếu được, phải cho cử tri thấy trong những lần tranh cãi đó phần lớn phần thắng nghiêng về phía bà.” Nhà quan sát Josh Einstein của Ðảng Dân Chủ góp lời, “bà Clinton phải cho cử tri thấy bà và ông Obama không phải là một.”
Nói tóm lại, dù từng đảm nhận vai trò đệ nhất phu nhân, từng làm thượng nghị sĩ, từng điều khiển ngành ngoại giao của quốc gia và đã từng tranh cử tổng thống, ứng cử viên Hillary Clinton biết con đường trước mặt dẫn về Tòa Bạch Ốc không phải là con đường bằng phẳng, mà là con đường đầy khó khăn. Dù đang là ứng cử viên sáng giá nhất nhưng bà hiểu rằng nếu muốn thành công, phải làm việc vất vả hơn những ứng cử viên Dân Chủ hay Cộng Hòa khác, để chống đỡ với các mũi dùi tấn công đến từ mọi phía.
