Công nhân Việt trong tù Ðài Loan

ÐÀI BẮC (NV) - Nằm trên một ngọn đồi ngoằn ngoèo, Taipei Detention Center, là nhà tù hiện đang giam giữ trên dưới một trăm “Lao Ðộng Di Dân” người Việt Nam bỏ trốn, sinh sống và làm việc tại Ðài Loan bất hợp pháp và chẳng may bị bắt.

Công nhân người Việt Nam bỏ trốn, ra ngoài sinh sống và làm việc tại Ðài Loan bất hợp pháp, bị bắt giam tại Taipei Detention Center.

Họ vui mừng tiếp xúc với phái đoàn của “Văn Phòng Trợ Giúp Lao Ðộng Di Dân và Cô Dâu Việt Nam,” để nhờ giúp đỡ. (Hình: Hà Giang/Người Việt)

Khi phái đoàn của “Văn Phòng Trợ Giúp Lao Ðộng Di Dân và Cô Dâu Việt Nam,”đến nơi thì đã hơn mười giờ sáng. Bên phía tù nam, trong một phòng giam tập thể, 52 thanh niên Việt Nam, tất cả đều dưới tuổi 30, trong y phục tù màu đỏ, ngồi bệt xuống đất. Họ đang ngồi đó để chờ người quản tù vào điểm danh.

Phía bên tù nữ, trong một phòng giam tập thể tương tự, 46 thiếu nữ Việt Nam, tuổi cũng còn rất trẻ, cũng trong y phục tù màu đỏ, cũng đang ngồi dưới đất chờ điểm danh.

Ðiểm danh xong, giờ thăm tù bắt đầu.

Phái đoàn của cha Hùng từ “Văn Phòng Trợ Giúp Lao Ðộng Di Dân và Cô Dâu Việt Nam” vào thăm các tù nam trước.

Vừa thấy bóng cha, các “tù nhân” trẻ ùa nhau đến đứng bám sát vào chấn song chia cách họ. Có em đưa cả cánh tay ra ngoài song sắt để vẫy chào và bắt tay phái đoàn.

“Cha khỏe không cha?”

”Cha có mang sách báo cho tụi con không cha?” Các em nhao nhao lên.

“Có bao nhiêu sách báo cha mang đến tuần trước hết rồi, các con xem nhanh thế?”

”Trời, chỉ có mấy cuốn báo, chúng con chia nhau đọc nghiến một cái thì hết. Có cuốn đọc đi đọc lại mãi.”

”Thôi để cha tìm cách xin thêm sách báo rồi gửi vào cho các con.” Cha Hùng cười hiền lành.

Rồi cha cao giọng: “Hôm nay cha mang vài người đến thăm các con.”

“Ðâu, đâu, họ người Việt Nam hở? Người Việt Nam hở?” Các em lại nhao nhao lên.

“Họ là các ký giả bên Mỹ qua, các con có chuyện gì cứ nói cho họ nghe.”

“Hôm nay có nhiều người mới đến không?”

“Dạ có cha, hôm qua họ mới mang thêm 5 người mới đến.”

“Những người mới cần văn phòng giúp đỡ thì điền vào tờ giấy này nhé.” Cha Hùng nói, và người phụ tá đưa ra một xấp đơn đưa qua các song sắt cho các em.

“Tuần này họ cho ăn uống ra sao các con?”

“Bình thường thôi cha.”

“Có ngon hơn bên ngoài không?” Cha Hùng hỏi đùa.

Các em cười ồ lên.

“Tuần này họ có cho các con ra ngoài sinh hoạt không?”

“Thì đó, đang sinh hoạt đó!” Một em pha trò.

Lại có những tiếng cười ồ lên. Tuổi trẻ có những lúc thật hồn nhiên, bất kể hoàn cảnh.

Một em khác, nghiêm túc hơn, lên tiếng giải thích: “Tụi em sinh hoạt ăn uống ở trong phòng nay hết, chị nhìn mấy cái giường chồng kìa.”

“Tụi em ở tù có khổ lắm không? Có bị hành hạ không?”

“Thật ra cũng không khổ lắm, không bị hành hạ, chỉ bị tù túng, ăn, sinh hoạt, ngủ, ở đều ở đây. Họ không làm cho mình khổ quá, chỉ làm làm cho mình tù túng, chán để bỏ về thôi.”

Hỏi han trò chuyện xong, giờ “làm việc bắt đầu.” Họ cứ như thế, cha Hùng và người phụ tá đứng ngoài, các “tù nhân” đứng bên trong song sắt.

Một số các thanh niên Việt Nam xuất khẩu lao động qua Ðài Loan bỏ trốn đang sống lẩn lút ở những chung cư hẻo lánh tại Ðào Viên. (Hình: Hà Giang/Người Việt)

Các em cần giúp đỡ đều tìm cách đứng gần phái đoàn của cha, vừa điền đơn vừa hỏi cách điền, vừa bỏ chỗ đứng chạy lại chỗ giường mình nằm lúi húi tìm giấy tờ, rồi lại đến gần cha để tiếp tục.

Qua câu chuyện, người ta được biết tất cả các em bị giam ở đây đều là những người “LaoÐộng Di Dân” bỏ trốn.

Mỗi em bỏ trốn vì một lý do, một hoàn cảnh, nhưng tựu trung là hoặc vì điều kiện làm việc khó khăn, lương trả thiếu. Cũng có em bị chủ, vì kinh tế khó khăn, tự động hủy hợp đồng, bắt các em về nước sớm.

Ða số các em không thể về, vì về thì không đủ tiền trả nợ.

Em Lý Văn Tuấn, 30 tuổi, Hưng Yên, cho phóng viên nhật báo Người Việt biết, em mới làm việc được mười bẩy tháng, chưa hết hợp đồng, nhưng hãng hết việc, nên công ty mội giới bảo em đi về.

“Em bảo về cũng được, em cũng nhớ nhà rồi, nhưng mà lúc đi em đóng hết 6,000 đô, mà chưa hết hợp đồng phải về thì lấy tiền đâu trả nợ?” Em Tuấn tâm sự.

Cũng theo lời kể của Tuấn, em trốn ở ngoài hơn một năm thì bị bắt và bị cảnh sát nhốt ở đây.

”Em ở đây hơn một năm rồi mà chưa có án gì hết, em đang hy vọng là văn phòng cha Hùng có thể giúp được.”

Cha Hùng có thể giúp em được gì ?

“Trước khi em bỏ trốn thì môi giới bảo là nếu mày không chịu về nước, mày bỏ trốn mà bị bắt thì tao không trả hộ chiếu, tao sẽ giam hộ chiếu 3, 4 tháng mới cho mày về.”

”Em đang nhờ cha Hùng giúp đòi tiền lương chủ còn thiếu, và lấy hộ em tiền tiết kiệm.”

“Có ai ở đây hơn 3 tháng rồi mà chưa có án không?” Cha Hùng hỏi.

“Có con, cha! Con ở trong này 5 tháng rồi mà chưa có án, cha!”

Chưa có án có nghĩa là hồ sơ chưa ai giải quyết cả, và “tù nhân” cứ việc “bình thản” tiếp tục ở tù.

Còn đã có án, như kiện thưa chủ đã xong, ngã ngũ có đòi hay không đòi được tiền, mà chưa ở tù hết án thì phải ở tiếp, còn nếu đã ở tù đủ hạn, thì phải về Việt Nam.

“Có ai còn vấn đề gì khác nữa xong?”

“Con xong án rồi, nhưng không có tiền mua vé máy bay về Việt Nam, cha!”

“Rồi, lát nữa nói chuyện riêng với cha sau.”

Em Trinh, 28 tuổi, quê ở Thái Bình cho phóng viên nhật báo Người Việt biết em đang làm việc thì bị máy đè lên chân, và trong thời gian điều trị, chủ dùng tiền lương của em để trả tiền nhà thương, sau đó, lại cho nghỉ việc sớm, nên em đành bỏ trốn.

Em cho biết em lẩn trốn và làm việc bất hợp pháp đã được hai năm, và cũng đã để dành được một ít tiền gửi về nhà.

“Bây giờ em xui bị bắt thì đành phải về thôi, nhưng về bây giờ cũng còn có thêm được một số tiền, còn nếu em không trốn thì chắc chắn không đủ tiền trả nợ.”

Giã từ các em tù nam, chúng tôi ghé qua thăm bên tù nữ.

Cũng nhưng khuôn mặt trẻ nhưng ưu tư, cũng những câu chuyện tương tự, nhưng với bên nữ thì lý do đào tẩu còn có thêm việc bị chủ sách nhiễu tình dục.

Tình trạng ngày càng có nhiều “Lao Ðộng Di Dân” đào tẩu là một vấn đề nan giải mà Bộ Di Trú và Bộ Lao Ðộng Ðài Loan chưa tìm ra được biện pháp đối phó một cách hữu hiệu, và không biết bao giờ mới có thể đối phó hữu hiệu nếu những lý do cốt lõi như tiền môi giới quá cao, luật lao động căn bản không bảo vệ được người lao động di dân.

Hết giờ thăm, phái đoàn cha Hùng rời Taipei Detention Center, mang theo một xấp hồ sơ mới của những trường hợp cần giúp đỡ.

Phái đoàn chưa bước ra hẳn khỏi cửa, thì bốn ông cảnh sát Ðài Loan bước vào nhà tù, áp tải thêm 9 người “Lao Ðộng Di Dân” Việt Nam mới sắp sửa bước vào vòng lao lý.

Lẩn trốn đâu đó ở Ðào Viên, còn có nhiều thanh niên lao động bỏ trốn chưa bị phát giác, như những người chúng tôi đã đến thăm khuya hôm qua.