Tượng Các Thánh Tử Đạo Tại Phoenix

Trưa thứ bảy ngày 27 July 2013, lúc 11 giờ, một số vị có quan tâm đến việc ông Lý Văn Hợp gởi email tố cáo là nhà thờ Các Thánh Tử Đạo Phoenix tọa lạc tại góc đường W. Northern Rd và N. 29 Ave, thuộc thành phố Phoenix, do Linh Mục Nguyễn Thuận làm chánh xứ đến Hội Đồng Chấp Hành Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia tại AZ cùng lúc cũng có gởi đến nhiều nơi khác có dựng tượng Thánh Tử Đạo là hình Hồ Chí Minh nên nên chúng tôi đến để xem tượng này như thế nào.

Thoạt tiên là do Cô Nguyễn Trang Thùy Ngọc, thủ quỷ CĐ, và Ông Chủ tịch Cộng Đồng Đặng Thế Khương có nhờ tôi là một nhà báo đứng ra trung gian liên lạc với LM Nguyễn Thuận xin phép đến nhà thờ để tìm hiểu tượng thánh tử đạo là hình HCM như thế nào cho rỏ ràng. LM Nguyễn Thuận đồng ý cho chúng tôi đến vào ngày giờ nêu trên. Nhưng vào giờ chót Ông Đặng Thế Khương bận phải đi công tác ngoài tiểu ban nên Hội Đồng Chấp Hành Cộng Đồng không đến được xin hẹn lại một ngày khác. Tôi có gọi LM Thuận để chuyển đạt lời của Ông chủ tịch cộng đồng Đặng Thế Khương, và cho biết chúng tôi có một số vị muốn đến tìm hiểu về bức tượng, LM Thuận cũng đồng ý cho chúng tôi đến không có gì trở ngại.

Chúng tôi đến quan sát bức tượng lúc 11 giờ hơn, thì mới hay đây là một tượng đài gồm 7 vị thánh tử đạo xây dựng trang trọng nơi góc Đông-Đông Nam trong khuôn viên nhà thờ chứ không phải chỉ có một tượng giống hình HCM. Mọi người có mặt quan sát kỷ lưởng và chụp nhiều hình ảnh để làm tư liệu.

Chúng tôi bày tỏ ý kiến là muốn biết thêm về các Thánh Tử Đạo trên tượng đài, thấy trời đã trưa, dưới sức nóng gay gắt mùa hè của xứ sa mạc Arizona nên LM Thuận có mời chúng tôi vào văn phòng cho mát và trao đổi ý kiến thay vì đứng ngoài sân.

Tượng đài Các Thánh Tử Đạo Phoenix, AZ. Từ trái sang phải: Thánh nữ Anê Lê Thị Thành, Thánh Enrê Trần Văn Thông, Thánh Vinh Sơn Phạm Hiếu Liêm,Thánh Jeronimo Liêm Hermosilla ( người cầm đuốc),Thánh Giuse Nguyễn Duy Khang, Thánh Đaminh Phạm Trọng Khảm và Thánh Giuse Hoàng Lương Cảnh (người mang gông cùm).

Trước khi có các câu hỏi với LM Thuận, chúng tôi xác nhận rỏ chúng tôi là những người muốn tìm hiểu về tượng đài Các Thánh Tử Đạo với tư cách cá nhân không phải với tư cách của chức vụ mà chúng tôi đã và đang đãm trách gồm các Ông Nguyễn Tấn Hùng, Trần Câu, Lê Văn Lâm, Cô Lê Thị Sa và tôi đều là người không theo đạo Công Giáo, nên chúng tôi cũng xác nhận rỏ là chúng tôi đến mục đích duy nhất để tìm hiểu về tượng đài, các vấn đề khác thuộc nội bộ của nhà thờ chúng tôi tuyệt đối không đề cập đến. Ngoài ra còn có các vị là giáo dân như Cô Đoàn Trang (ái nữ của Ông Lý Văn Hợp) cùng phu quân, Anh Bạch Tạ và Anh Thọ Hồ. Anh Alan Nguyễn đưa con đi nhà thờ thấy chúng tôi đang bàn tán dưới tượng đài nên cũng được mời vào luôn.

Sau gần 1 tiếng đồng hồ trao đổi với LM Thuận, các câu hỏi quan trọng nêu ra được ghi nhận như sau:

1-Tại sao hình các thánh thường là cầm gậy hay thánh giá mà tượng thánh Jeronimo Liêm lại cầm đuốc như hình tượng HCM ? 2-Có phải tượng thánh Jeronimo Liêm giống hình HCM là do từ Việt Nam đưa sang (ý nói là do Cộng Sản), hay là Cha (LM Thuận) không biết nên vô tình về Việt Nam đặt đúc tượng rồi cho dựng tượng Thánh Tử Đạo là hình HCM ? 3-Cô Đoàn Trang có đưa ra một tấm hình một bên là hình HCM trên nền cờ đỏ sao vàng bị gạch chéo, một bên là hình giống hệt tượng HCM nói rằng đó là hình chụp tượng thánh Jeronimo Liêm do LM Thuận cho dựng lên tại nhà thờ Các Thánh Tử Đạo (như tấm hình nhiều nơi được nhận và có phổ biến rộng rải trước đây). Cô Đoàn Trang nói đây là bằng chứng LM Thuận cho dựng tượng thánh Jeronimo Liêm bị đánh tráo là hình HCM ?

Linh Mục Nguyễn Thuận trả lời như sau: Trả lời câu thứ nhất: Ảnh tượng Giám mục dòng Đaminh cầm đuốc là tượng trưng cho tinh thần truyền giáo, hình tượng này được sử dụng từ lâu và rộng rải trong dòng Đaminh trong cũng như ngoài nước. Trả lời câu thứ hai: Đây là một tượng đài gồm 7 vị thánh tử đạo tượng trưng cho 7 thành phần theo thứ tự từ trái sang phải:

1)- Thánh nữ Anê Lê Thị Thành, vị thánh nữ duy nhất trong số 117 tử đạo được tôn phong. Thánh nữ Anê Lê Thị Thành đại diện cho giới nữ, là mẫu gương cho các bà mẹ Công Giáo Việt Nam.

2)- Thánh Anrê Trần Văn Trông, đại diện cho giới quân nhân, binh sĩ.

3)- Thánh Vinh Sơn Phạm Hiếu Liêm, Linh mục dòng Đaminh, là linh mục đầu tiên chịu tử đạo.

4)- Thánh Jeronimo Liêm (Hieronymus Hermosilla). Giám mục dòng Đaminh, đại diện cho các vị truyền giáo, người cầm đuốc. (Ghi thêm của tác giả bài viết: Đức Thánh Jeronimo Hermosilla sinh ngày 30 tháng chính năm 1800, Đức Cha tử vì đạo dưới triều vua Tự Đức ngày 01 tháng 11 năm 1861 tại Hải Dương. Ngày 20-5-1900, Đức Thánh cha Pio X suy tôn Đức Cha Jeronimo Liêm lên bậc Chân Phước. Ngày 19-6-1988, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II nâng ngài lên bậc Hiển Thánh).

5)- Thánh Giuse Nguyễn Duy Khang, thầy giảng.

6)- Thánh Đaminh Phạm Trọng Khảm, quan án.

7)- Thánh Giuse Hoàng Lương Cảnh, đại diện cho giáo dân, lương y, trùm họ chịu gông cùm tử vì đạo.

Tượng thánh Jeronimo Liêm là người cầm đuốc đứng giửa (đã gây thắc mắc) là người truyền giáo người Tây Ban Nha, tạc theo hình của một họa sĩ người Pháp từ lâu mà dòng Đaminh sử dụng phổ biến hình tượng này. Trước khi xây dựng tượng đài Các Thánh Tử Đạo chúng tôi đã tìm hiểu và nghiên cứu kỷ càng.

Về câu hỏi thứ 3, thì một vài vị góp ý nhận xét của mình sau khi đã quan sát kỷ lưởng tượng thánh Jeronimo quan sát tại chổ ngoài tượng đài có những điểm sai biệt giửa tấm hình của Cô Đoàn Trang đưa ra:

a)- Hình thánh Jeronimo Liêm tại tượng đài có râu quai nón (người Tây Ban Nha) và râu càm ngắn cũng như nhiều râu hơn. Hình HCM không có râu quai nón, râu càm dài và thưa hơn. Râu mép HCM dài và quặp xuống nên cũng khác.

b)- Tóc thánh Jeronimo Liêm dầy và cắt ngắn theo kiểu tây phương nên cũng khác với hình HCM.

c)- Nhìn ngang sóng mủi HCM hơi trủng phía dưới tam tinh, cánh mủi tròn, vành tai giảo. Thánh Jeronimo Liêm sóng mủi thẳng và cao, cánh mủi thon, vành tai suông dài.

Tượng Thánh Jeronimo Liêm chụp nghiêng

Nên chúng tôi đưa ra kết luận là tượng Thánh Jeronimo Liêm dựng nơi tượng đài khác với hình của Cô Đoàn Trang đang cầm trên tay. Tuy nhiên Cô Đoàn Trang phản đối ý kiến này cho rằng bức tượng đã do LM Thuận đã sửa đổi lại nên không giống như tấm hình Cô đưa ra (hình HCM). Linh mục Nguyễn Thuận xác nhận là bức tượng từ trước đến giờ không có ai sửa đổi gì hết. Ông Lê Văn Lâm cũng xác nhận lời LM Thuận là đúng. (Sau đó đến chiều tôi kiểm chứng với một vài người quen biết là giáo dân có, ngoại đạo cũng có gởi cho tôi một số tư liệu cho biết bức tượng này cho thấy chưa hề có sự sửa đổi).


Tượng Thánh Jeronimo Liêm chụp thẳng

Tượng đài Các Thánh Tử Đạo chụp hôm (27-7-2013) cho thấy tượng Thánh Jeronimo Liêm so với hình trước đây đều giống nhau .

Thấy có sự gay gắt trong việc trao đổi ý kiến của vị giáo dân với LM Thuận và đi ra ngoài giới hạn mà chúng tôi đã thỏa thuận trước là những việc liên quan đến vấn đề nội bộ của nhà thờ, do đó nên tôi đề nghị với LM Thuận dừng lại buổi tiếp xúc này. Quý vị giáo dân nào muốn trao đổi vấn đề có liên quan đến nội bộ nhà thờ xin hãy gặp LM Thuận vào dịp khác.