Hoa Kỳ đã chính thức bày tỏ quan ngại về việc Bắc Kinh quân sự hóa quần đảo Hoàng Sa

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton phát biểu tại cuộc đối thoại Hoa Kỳ - Nam Phi ở Pretoria, ngày 07/08/2012.
Reuters

Nhân chuyến công du 10 ngày tại vùng châu Á – Thái Bình Dương khởi sự từ ngày 30/08/2012, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton sẽ một lần nữa lên tiếng cảnh báo về nguy cơ sử dụng võ lực giữa Trung Quốc và các láng giềng.

Đây là điều được cho là có thể xẩy ra vào lúc tình hình đang ngày càng căng thẳng do vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông cũng như biển Hoa Đông.

Theo chương trình dự kiến được cả Washington lẫn Bắc Kinh loan báo, Ngoại trưởng Mỹ sẽ có mặt ở Bắc Kinh trong hai ngày 04-05/09.

Chặng dừng này được cho là sẽ rất quan trọng trong bối cảnh trong một vài tuần lễ nay, hai bên đã tranh cãi gay gắt với nhau trên vấn đề Biển Đông.

 Hoa Kỳ đã chính thức bày tỏ quan ngại về việc Bắc Kinh quân sự hóa quần đảo Hoàng Sa, trong lúc Trung Quốc thì tố cáo Washington xen vào điều mà Bắc Kinh gọi là công việc nội bộ của mình, khẳng định là các vùng tranh chấp đều thuộc chủ quyền của họ.

Báo chí Trung Quốc cũng đả kích Mỹ là đã bênh vực Nhật Bản trong cuộc tranh chấp chủ quyền trên vùng quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, đã làm cho quan hệ Bắc Kinh – Tokyo căng thẳng sau khi các thành phần cực đoan, dân tộc chủ nghĩa ở cả hai phía đổ bộ lên một hòn đảo trong vùng tranh chấp này.

Thông điệp của Mỹ : Trung Quốc không nên áp đặt chủ quyền bằng võ lực

Giới quan sát nhận định : các hồ sơ nói trên chắc chắn sẽ được Ngoại trưởng đề cập với phía Trung Quốc trong các cuộc tiếp xúc, với thông điệp là Bắc Kinh không nên dùng sức mạnh để áp đặt các đòi hỏi chủ quyền của minh. Ngay từ hôm qua, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ đã gợi lên điều đó.

Phát biểu với báo chí, bà Victoria Nuland xác định : “Chúng tôi không muốn thấy tranh chấp ở Biển Đông, hay ở bất kỳ nơi nào khác, bị giải quyết bằng sự hù dọa, bằng sức mạnh. Chúng tôi muốn thấy tranh chấp được giải quyết ở bàn đàm phán”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ còn kêu gọi Trung Quốc minh bạch hơn trong lãnh vực quân sự và xác nhận là nhân vòng công du lần này, bà Clinton sẽ tìm kiếm những bước tiến trong việc thiết lập một bộ quy tắc ứng xử để quản lý các tranh chấp ở Biẻn Đông, một khu vực là nơi qua lại của một nửa tàu chở hàng trên thế giới.

Về bộ quy tắc ứng xử này, bà Nuland cho biết là Hoa Kỳ xem đấy là cách tốt nhất để giải quyết tranh chấp, và bà Clinton sẽ nêu bật vấn đề đó trong nhiều chặng ngừng nhân vòng công du sắp tới.

Thúc đẩy bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông

Theo giới phân tích, vấn đề Biển Đông và bộ quy tắc ứng xử chắc chắn sẽ được Ngoại trưởng Mỹ gợi lên với Trung Quốc, Indonesia, Brunei, và rất có thể là với Đông Timor, quốc gia còn non trẻ ở vùng Đông Nam Á.

Ngoài ra, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cũng có thể tranh thủ các cuộc gặp song phương, bên lề hai Hội nghị Thượng đỉnh của Diễn đàn các Đảo quốc Thái Bình Dương PIF tại quần đảo Cook và Diễn đàn APEC tại Vladivostok (Nga), để tìm kiếm hậu thuẫn của các nước khác như Úc, New Zealand hay các thành viên ASEAN còn lại sẽ đến dự hội nghi APEC.

Ngoài hồ sơ Biển Đông, Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Mỹ, bà Nuland còn cho biết là ngoại trưởng Mỹ cũng sẽ tìm kiếm giải pháp hoà bình cho tranh chấp trên các quần đảo giữa Nhật Bản với Trung Quốc, và Nhật Bản với Hàn Quốc mà quan hệ trong các tuần lễ qua đã xấu hẳn đi.

Trong vòng công du châu Á lần thứ ba kể từ tháng 5 đến nay, bà Hillary Clinton sẽ là ngoại trưởng Mỹ đầu tiên tham dự Hội nghị Thượng đỉnh các đảo quốc Thái Bình Dương, một khu vực mà ảnh hưởng của Trung Quốc càng ngày càng lớn mạnh.

Bà cũng sẽ là quan chức cao cấp nhất của Hoa Kỳ ghé thăm Đông Timor, một nước đang xin làm thành viên khối Đông Nam Á ASEAN.