Sự thay đổi này làm nhiều người thất vọng

AUSTIN, Texas (NV) - Một tượng đài nhằm vinh danh cựu binh từng chiến đấu cho tự do của miền Nam Việt Nam, dự trù khai trương tại thủ phủ Austin của tiểu bang Texas vào năm tới, vừa thay đổi “trọng tâm,” không bao gồm hình tượng người lính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH).

Ðó là Tượng Ðài Cựu Binh Chiến Tranh Việt Nam của Texas (Texas Capitol Vietnam Veterans Memorial-TCVVM).

 Mô hình Tượng Ðài Cựu Binh Chiến Tranh Việt Nam của Texas, với tượng người lính Mỹ gốc Châu Á ngồi bên phải. (Hình: buildthemonument.org)
 

Thay đổi “trọng tâm”

 Trả lời phỏng vấn nhật báo Người Việt qua email, ông Robert Floyd, chủ tịch ủy ban thực hiện TCVVM, cho biết:

 “Ủy ban bỏ phiếu với đa số tuyệt đối để thay đổi trọng tâm của tượng đài, từ trọng tâm cuộc chiến Việt Nam sang vinh danh những người lính Texas chiến đấu trong cuộc chiến cho tự do và quyền tự quyết của người dân VNCH - mà nhiều người trong số họ vẫn còn mang vết thương của cuộc chiến đó.”

“Sự đổi tên - thành Tượng Ðài Cựu Binh Chiến Tranh Việt Nam của Texas - phản ảnh sự thay đổi này,” ông Floyd, một cựu binh từng chiến đấu tại Việt Nam, viết tiếp.

Ông Robert Floyd cho biết ủy ban muốn vinh danh tất cả những người lính gốc Châu Á, cũng như người Mỹ gốc Châu Phi, Châu Á, Hispanic, thổ dân bản xứ, chứ không riêng người lính VNCH.

Ông viết: “Ủy ban quyết định rằng, nếu chỉ bao gồm người lính VNCH trong tượng đài, thì điều này không những không phản ảnh chính xác lịch sử của người dân Texas - những người từng rời tiểu bang để phục vụ trong cuộc chiến - mà người dân Texas gốc Châu Á cũng không được trình bày đúng mức trong một bức tượng phản ảnh sự đa dạng của Texas.”

Trong bài viết “The Vietnam controversy, again,” đăng trên báo The Austin American-Statesman hôm Thứ Bảy, phóng viên Ken Herman trích lời ông Floyd cho biết sự thay đổi diễn ra trong lúc dự án “tiến triển.”

“Hình ảnh người lính VNCH được đưa vào khi dự án 'thiên về đài tưởng niệm chiến tranh Việt Nam' và bị lấy ra khi trở thành tượng đài cho cựu chiến binh chiến tranh Việt Nam có nguồn gốc Texas,” ông Floyd được trích lời nói.

Sự thay đổi này làm nhiều người thất vọng, trong đó có dân biểu tiểu bang gốc Việt duy nhất của Texas, ông Hubert Võ.

Theo phóng viên Ken Herman, trong một lá thư gởi cho ông Robert Floyd mới đây, Dân Biểu Hubert Võ viết: “Tôi rất thất vọng vì không được bao gồm trong tiến trình (thay đổi) này, mặc dù vai trò của tôi là thành viên của ủy ban cố vấn. Sự thay đổi này làm biến đổi tượng đài rất lớn, làm mất một biểu tượng quan trọng về sự hy sinh của người Việt Nam... Tôi nghĩ sự thay đổi này là một sai lầm.”

Cũng trong lá thư, theo tác giả bài báo, Dân Biểu Hubert Võ yêu cầu “phục hồi hình tượng người lính VNCH.”

 Tòa nhà Quốc Hội ở Austin, nơi sẽ có Tượng Ðài Cựu Binh Chiến Tranh Việt Nam của Texas vào năm tới. (Hình: Mira Oberman/AFP/Getty Images)

Vị dân cử gốc Việt tại Texas cũng cho biết, trên trang web của mình, TCVVM mô tả có bức tượng người lính Biệt Ðộng Quân VNCH bị thương, biểu tượng của những vết thương và sự đau khổ mà người dân miền Nam Việt Nam phải hứng chịu trong cuộc chiến lâu nhất của nước Mỹ.

“Người lính này đang nhận máu, do một người lính Mỹ gốc Châu Phi tiếp cho, là biểu tượng cho sự giúp đỡ đối với người lính Biệt Ðộng Quân và cho thấy máu của người Mỹ chảy để giúp các lực lượng Việt Nam và người dân của họ,” Dân Biểu Hubert Võ được trích viết như vậy trong thư.

Nhật báo Người Việt gọi điện thoại cho ông Hubert Võ nhiều lần, nhưng chưa nhận được hồi âm.

 “Có thể thuyết phục”

 Bà Nancy Bùi, một cư dân sống ở Austin và là hội trưởng Hội Bảo Tồn Lịch Sử và Văn Hóa Người Mỹ Gốc Việt, từng tham dự các buổi họp liên quan đến dự án TCVVM, cũng thất vọng về sự thay đổi này.

Bà nói: “Tôi hết sức thất vọng khi nghe tin này. Ban đầu ủy ban nghĩ là cần phải có tượng người lính VNCH để minh chứng cho cuộc chiến. Cộng đồng người Mỹ gốc Việt tại Texas đã ủng hộ dự án này và đã đóng góp nhiều công của cho việc gây quỹ.”

“Tuy nhiên, gần đây, khi có một người Mỹ bỏ ra $2 triệu thì họ lại có ý định bỏ tượng người lính VNCH đi. Ðiều này khiến nhiều người rất thất vọng và bất mãn,” bà Nancy Bùi nói tiếp.

Khi được hỏi có phải vì có đủ tiền rồi thì không cần để hình ảnh người lính VNCH vào nữa, mà để người lính Mỹ gốc Châu Á vào, và có thể có một áp lực nào đó để không cho người lính miền Nam Việt Nam xuất hiện, ông Robert Floyd chỉ trả lời “KHÔNG,” và không giải thích gì thêm.

Tuy nhiên, ông Châu Kim Khánh, chủ tịch Cộng Ðồng Người Việt Quốc Gia ở Austin và cũng là một trong những người tham gia dự án từ lúc đầu, hy vọng “có thể thuyết phục ủy ban thay đổi,” nếu tất cả mọi người cùng vận động.

Ðiêu khắc gia Duke Sundt và mô hình tượng đài tương lai. (Hình: buildthemonument.org)
 

Ông nói: “Ngay từ lúc đầu và cho đến nay, chúng tôi luôn ủng hộ có hình ảnh người lính VNCH. Ðể thực hiện điều này, tất cả chúng ta cần phải vận động khắp nơi. Ủy ban có thay đổi hay không, chúng ta chưa biết. Tất cả tùy thuộc vào cộng đồng người Việt chúng ta.”

“Thực ra, khi sự kiện được đưa lên báo rồi thì cũng khó, nhưng mình vẫn phải làm cho đầy đủ,” ông Khánh khẳng định.

 “Chúng tôi sẽ liên lạc với ủy ban để xem tình hình như thế nào. Sau đó, sẽ họp cộng đồng để lấy ý kiến. Còn nước còn tát, nhưng phải biết rõ ràng trước khi họp cộng đồng. Hy vọng chúng ta sẽ thay đổi được họ.”

Theo trang web của Ủy Ban Tượng Ðài, TCVVM, do điêu khắc gia Duke Sundt thực hiện, sẽ có tượng năm người lính, trong đó có một người lính Mỹ gốc Châu Á. Tượng đài có chiều cao tổng cộng 14 feet, hoàn toàn bằng đồng, sẽ được đặt ở phía Ðông Bắc trong miếng đất của tòa nhà Quốc Hội Texas ở Austin vào mùa Thu 2013.

Tượng đài cũng sẽ có 3,415 thẻ bài mang tên những người con của Texas hy sinh trong cuộc chiến Việt Nam.

Dự án bắt đầu năm 2005, lúc đó mang tên “Vietnam War Monument,” khi Quốc Hội Texas thông qua Nghị Quyết 36, cho phép gây quỹ thực hiện.

Ủy Ban TCVVM bao gồm 12 người, tất cả đều là cựu binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam, do thống đốc tiểu bang Texas bổ nhiệm. Ngoài ra, ủy ban còn có một thành viên danh dự. Ðó là cố đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ, bà Claudia Alta “Lady Bird” Taylor Johnson.