Bạc Hy Lai : Ngày truất bỏ vị Hoàng tử đỏ

Cựu Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai
REUTERS

"Ngày truất bỏ vị Hoàng tử đỏ". Xung quanh hàng tựa này, báo chí Pháp hôm nay 12/04/2012, trở lại với việc cách chức ông Bạc Hy Lai, một trong những nhân vật quan trọng trong guồng máy lãnh đạo chính trị Trung Quốc.

 Đà vươn lên của Bí thư thành ủy Trùng Khánh, muốn nhắm tới chiếc ghế của Ban Thường vụ Bộ Chính trị, đã bị khựng lại.

Nhật báo Le Figaro gọi sự kiện này là một câu chuyện dài nhiều tập, với nhiều tình tiết hồi hộp gay cấn, phản ánh những cuộc tranh giành quyền lực, đấu đá trong nội bộ giữa các phe phái.

 Trong hành lang đảng Cộng sản Trung Quốc, không khí thường ít ồn ào, kín đáo, bỗng nhiên trong 48 tiếng đồng hồ vừa qua, lại xảy ra đột biến : Vợ của ông Bạc Hy Lai bị nghi ngờ có dính líu vào vụ sát hại một nhà tư vấn người Anh.

Một cách chính thức, ông Bạc Hy Lai bị đình chỉ toàn bộ các chức vụ trong Bộ Chính trị.

Tờ báo kinh tế Les Echos thì xem câu chuyện nhiều tập này như một bộ phim hình sự trinh thám, với bóng dáng của các băng đảng mafia.

Trùng Khánh được so sánh như thành phố Vladivostok ở miền viễn đông của Nga, một tiền đồn của chủ nghĩa tư bản thái quá, không có quy định nào khác ngoài luật rừng. Có gan mới làm giàu. Tại các thành phố này, các nhà tư bản liều lĩnh táo bạo nhất lại thường mang chiếc thẻ Đảng ở trong túi.

Nhật báo Le Monde hôm nay thì dành đến hai bài cho sự kiện Bạc Hy Lai.

 Trong bài thông tin, tờ báo đánh giá là nhìn từ bên ngoài, những diễn biến dồn dập lại càng làm cho bộ phim ly kỳ hơn nữa. Mọi chuyện diễn ra trong bối cảnh các cơ quan truyền thông Trung Quốc không được quyền điều tra, và như vậy chỉ có thể loan tải quan điểm chính thức của chính quyền.

Thông tin trên mạng Vi Bác hoàn toàn bị kiểm duyệt. Chỉ có một số cư dân trên mạng mới ‘‘bình luận’’ về sự kiện này. Trong trường hợp đó, chỉ có những thông tin thất thoát từ ‘‘hậu cung’’, tức là do những người từ trong cuộc tung ra, thì mới có thể được xem như là ‘‘đáng tin cậy’’.

Tranh giành phe phái, đấu đá hậu cung

Le Monde còn dành nguyên bài xã luận đăng trên trang nhất để giải thích vì sao các báo đài phương Tây đang chăm chú theo dõi bộ phim ‘‘thriller’’ dài nhiều tập.

 Mới hôm trước, ông Bạc Hy Lai là gương mặt sáng giá của thế hệ lãnh đạo tương lai. Chỉ vài hôm sau, vầng hào quang ‘‘đỏ chói’’ của ngôi sao đang lên lại vụt tắt trong Thiên hà quyền lực.

Theo tờ báo, chỉ còn vài tháng nữa là đến ngày khai mạc Đại hội đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18, thời điểm thay đổi 7 ghế trên số 9 ghế Ban Thường vụ Bộ Chính trị, còn được gọi là 9 vị Hoàng đế.

 Phải chăng vì thế mà đấu đá nội bộ lại càng dữ dội hơn ? Hai ông Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo cầm cương lèo lái đất nước từ 10 năm qua. Dưới triều đại của hai ‘‘ông Hoàng’’ này, Trung Quốc vươn mình trỗi dậy thành nền kinh tế đứng hàng thứ hai trên thế giới. Nhưng rốt cuộc thì trong quá trình chuẩn bị cho thế hệ thứ 5 lên lãnh đạo, việc chuyển giao quyền lực lại không êm thấm một chút nào.

Việc khai trừ ông Bạc Hy Lai làm cho người ta nhớ lại thời kỳ Cách mạng văn hóa và Bước đại nhảy vọt. Sau khi ông Mao Trạch Đông qua đời, cuộc tranh giành quyền lực đã bùng lên giữa một bên là phe phái của các nhân vật Chu Ân Lai, Ðặng Tiểu Bình, Diệp Kiếm Anh và một bên là nhóm Tứ nhân bang (Bè lũ bốn tên) do vợ của ông Mao Trạch Đông là bà Giang Thanh cầm đầu.

Thời nay, các nhân vật chính có thể thay đổi, nhưng kịch bản vẫn như cũ với sự đối đầu giữa hai phe : Một bên là những người xuất thân từ giới bình dân, nhờ ‘‘công trạng’’ mà thăng tiến trong bộ máy chính quyền.

Còn bên kia là phe ‘‘Hoàng tử đỏ’’, chủ yếu gồm những thành phần "con ông cháu cha". Tuy nhiên theo Le Monde, có một sự khác biệt khá lớn giữa thời xưa và thời nay.

Vào thời Mao Trạch Đông, các vụ thanh trừng nội bộ diễn ra trong một thế giới khép kín.

Còn bây giờ, các vụ đấu đá giữa hai phe cải cách và bảo thủ sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thế giới bên ngoài, khi mà Trung Quốc đã trở thành nền kinh tế đứng hàng thứ hai. Tùy theo phe nào lên nắm quyền, đường lối lãnh đạo có thể khác hẳn.

Chính cũng vì thế mà bài xã luận của Le Monde chạy tựa : "Phim Trung Quốc gay cấn làm rúng động thế giới".

Vệ tinh trá hình, Bắc Kinh bực mình

Cũng liên quan đến châu Á, báo Le Figaro quan tâm đến việc Bắc Triều Tiên chuẩn bị phóng tên lửa Ngân Hà 3 để đưa vào không gian một ‘‘vệ tinh quan sát’’.

Cả hai nước Nhật Bản và Hàn Quốc được đặt trong tình trạng báo động. Còn Hoa Kỳ thì chăm chú theo dõi mọi động thái tại căn cứ Tongchang-ri từ cả một tuần lễ nay. Theo Washington, vụ phóng vệ tinh này này thật ra là cái cớ để cho Bình Nhưỡng thử nghiệm tên lửa đạn đạo tầm xa.

"Phóng vệ tinh trá hình làm bực mình Bắc Kinh". Qua hàng tựa này, báo Le Figaro cho rằng vụ phóng tên lửa đẩy vệ tinh của Bắc Triều Tiên đang khiến cho Trung Quốc lâm vào thế khó xử.

Theo lời giáo sư Shi Yinhong, thuộc trường Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, vụ thử tên lửa Ngân Hà 3 vi phạm nghị quyết 1874 của Liên Hiệp Quốc.

Trung Quốc buộc phải chọn lựa : Một là giữ nguyên lập trường bao che cho Bình Nhưỡng, gọi là đồng minh, nhưng lại cứng đầu khó bảo. Hai là Bắc Kinh phải tìm cách làm dịu bớt liên minh Mỹ-Nhật-Hàn, sẵn sàng đáp trả các hành động khiêu khích từ phía Bắc Triều Tiên.

Chưa gì Nhật Bản và Hàn Quốc tuyên bố là phải có những biện pháp trừng phạt mới. Hoa Kỳ thì đòi Hội Đồng Bảo An phải nhóm họp ngay sau khi tên lửa được phóng lên. Ngay cả nước Nga cũng đã lên tiếng cảnh báo Bình Nhưỡng đừng vi phạm các nghị quyết Liên Hiệp Quốc, được thông qua vào năm 2006 rồi năm 2009.

Nhưng phía Bắc Triều Tiên vẫn phớt lờ và khi lên tiếng trả lời thì lại dùng giọng điệu lưỡi gỗ. Theo ông Ryu Kum-Chol, phó giám đốc Trung tâm Công nghệ Không gian Bắc Triều Tiên thì mỗi quốc gia trên hành tinh này có quyền sở hữu vệ tinh nhân tạo.

Vụ bắn thử của Bình Nhưỡng làm cho Bắc Kinh nhức đầu, vì Trung Quốc sẽ phải vắt óc để tìm cách ngăn chặn mọi nghị quyết trừng phạt Bắc Triều Tiên.

Nhưng xa hơn nữa, Bình Nhưỡng có ảnh hưởng không nhỏ đến tương quan lực lượng trong khu vực. Trung Quốc e ngại rằng Hoa Kỳ sẽ viện dẫn cái cớ này để dàn thêm quân trên bàn cờ, hiện diện đông đảo hùng hậu hơn ở vùng Đông Bắc Á. Tạo cơ hội cho hải quân Mỹ tăng quân trên địa bàn này chính là điều làm cho Bắc Kinh cảm thấy phải bực mình.

Huyền thoại Rolling Stones tròn 50 tuổi

Trong lãnh vực văn hóa, báo Libération cho biết là ban nhạc rock huyền thoại The Rolling Stones đang chuẩn bị vào phòng thu để ghi âm album mới.

 Thông qua các tin nhắn đăng trên mạng xã hội Facebook và Twitter, tay đàn guitar và cũng là một thành viên quan trọng của nhóm là Ron Wood cho biết là dự án ghi âm này diễn ra trong tháng Tư và theo dự kiến tập nhạc này sẽ được tung ra vào mùa hè nhân kỳ Thế Vận Hội Luân Đôn.

Nếu hoàn tất kịp thời, album này dánh dấu ngày trở lại của Rolling Stones sau 7 năm vắng bóng.

Sự kiện Rolling Stones tái xuất hiện dưới ánh đèn thời sự sân khấu lại càng có ý nghĩa, vì năm 2012 đánh dấu 50 năm ngày thành lập của ban nhạc.

Nhóm này đã ra đời vào tháng Tư năm 1962. Song song với kế hoạch ghi âm, còn có một dự án tầm cỡ khác. Đạo diễn Brett Morgen đang chuẩn bị một bộ phim tài liệu tập hợp nhiều đoạn phim và hình ảnh chưa từng được phổ biến, cộng thêm các phần phỏng vấn mới nhất của Mick Jagger và Keith Richards cũng như của những người đã từng sống vào thời "Những hòn đá lăn" mới khai sinh.

 Từ những bước khởi đầu cho đến mỗi chặng đường sự nghiệp : Những hòn đá lăn vẫn không mọc rêu, phong độ còn gân cốt dù tuổi đã hơn xế chiều.