Ông Obama đã yêu cầu ai muốn chiến tranh hãy gác trống trận sang một bên

Tổng thống Barack Obama tại hội nghị AIPAC của người Do Thái ở Mỹ

Các phát biểu của Tổng thống Barack Obama hôm cuối tuần về Israel và Iran tại hội nghị thường niên của Ủy ban Chính sách Công Hoa Kỳ -Israel và với báo chí hiện vẫn thu hút sự quan tâm của dư luận.

Câu hỏi lớn nhất là có phải Hoa Kỳ 'bật đèn xanh' để Thủ tướng Benjamin Netanyahu tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran hay chỉ 'bật đèn đỏ' cảnh báo Tehran?

Trước cuộc gặp riêng giữa hai ông Obama và Netanyahu hôm nay 5/3, báo chí quốc tế đã có nhiều đánh giá về chuyện này, BBC Tiếng Việt xin trích giới thiệu:

Báo Haaretz ở Israel ngày 05/03:

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama không cần phải đợi đến cuộc gặp riêng với Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngày thứ Hai để làm rõ quan điểm của ông về chương trình nguyên tử của Iran.

 Phát biểu tại hội nghị của Ủy ban Chính sách Công Hoa Kỳ -Israel (AIPAC), ông đã yêu cầu ai muốn chiến tranh hãy gác trống trận sang một bên.

Sau khi xác tín cam kết của mình với hòa bình và an ninh của Israel, vị tổng thổng nói rõ rằng Hoa Kỳ sẽ chỉ xem xét dùng biện pháp quân sự để ngăn Iran khỏi có vũ khí hạt nhân sau khi nước Mỹ hoàn toàn được thuyết phục rằng cấm vận và các phương thức ngoại giao đã hoàn toàn hết tác dụng.

 Ông cũng hứa sẽ tiếp tục gây sức ép lên Iran và đào sâu vị thế cô lập của nước này.

Euronews ngày 5/3:

Dù ông Obama nêu rõ đảm bảo rằng Hoa Kỳ sẽ tỏ ra cứng rắn chống lại Iran trước cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc, hai đồng minh (Mỹ và Israel) vẫn còn rất xa nhau khi nói đến 'đèn đỏ' cho Tehran không được thông qua, và họ còn phải thỏa thuận về lịch trình khi nào chiến dịch quân sự có thể trở nên cần thiết.

BBC News hôm 04/03:

Mark Mardell, biên tập viên chuyên về Mỹ nói về diễn văn của ông Obama tại hội nghị AIPAC:

"Ủng hộ mạnh, chắc chắn cho Israel, lời lẽ mạnh, cứng rắn với Iran,"

Lãnh đạo Israel từng đe dọa sẽ tấn công Iran nếu cần

Nhưng ông Obama đã hướng tới nhiều diễn giả một lúc - các lãnh đạo Israel; những người trung lập lo ngại ông nói không đủ mạnh; phe Dân chủ đang lo rằng ông quá mềm; các đồng minh đang lo về ý định của Israel và riêng Iran nữa."

Ông Obama nói, "Tôi sẽ không ngần ngại dùng vũ lực khi cần để bảo vệ Hoa Kỳ và quyền lợi của nước Mỹ".

Ông được cử tọa đứng cả lên hoan hô và tôi thấy ai cũng hòa nhập vào đợt vỗ tay. Những người tôi hỏi chuyện sau đó cũng chia sẻ ý kiến đó.

Ai cũng thích những gì ông nói nhưng đa số đang băn khoăn lời nói có biến thành hành động hay không.

Và khi ông Obama gặp Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngày thứ Hai tại Tòa Bạch Ốc, chúng ta sẽ biết bài diễn văn của ông được chính phủ Israel đón nhận ra sao.

ABC News ngày 03/03:

Tổng thống Barack Obama đã đưa ra lời đe dọa công khai nhất từ trước tới nay rằng Hoa Kỳ sẽ tấn công Iran nếu đấy là điều cần thiết để ngăn nước này không phát triển bom nguyên tử.

 Cùng lúc, ông cảnh báo Israel rằng họ sẽ chỉ làm tình hình đã xấu lại còn xấu hơn nếu họ động thủ trước nhằm phá các cơ sở hạt nhân của Iran.

Lời cảnh báo song song với cuộc trả lời phỏng vấn hôm thứ Sáu diễn ra trước cuộc gặp tối quan trọng của ông Obama với Thủ tướng Netanyahu ngày thứ Hai và sau bài phát biểu hôm Chủ Nhật của ông trước cử tọa tại hội nghị AIPAC, nhóm vận động đầy quyền lực ủng hộ cho Israel ở Mỹ.

Các dự án nguyên tử của Iran bị nghi là có thể chuyển sang mục tiêu phi dân sự

Ông Obama nói cú tấn công của Israel nếu xảy ra sẽ chỉ gợi thêm cảm tình cho nước Cộng hòa Hồi giáo trong khu vực mà Israel đã chẳng có bao nhiêu đồng minh. Nhưng ông cũng nói rõ rằng Iran có thể bị Hoa Kỳ tấn công.

Trả lời phỏng vấn tạp chí The Atlantic, Tổng thống Hoa Kỳ nói:

"Tôi nghĩ cả hai chính phủ Iran và Israel cần nhận thấy rằng khi Hoa Kỳ nói chuyện để Iran hiểu rằng có vũ khí nguyên tử là điều không thể chấp nhận được, thì có nghĩa nước Mỹ chúng tôi nghĩ thế nào là nói thế đấy. Tôi không đùa.

Ông cũng nói cả Iran và Israel cùng hiểu rằng “yếu tố quân sự” là một phần trong toàn thể các giải pháp về Iran, bên cạnh lệnh trừng phạt và kênh ngoại giao, và nói thẳng rằng có thể xảy ra chuyện tấn công Iran, điều từ trước tới nay chỉ được nhắc đến tế nhị.