Tình trạng sức khỏe của ông Kim Jong Il luôn là bí mật quốc gia

KIm Jong Il  / REUTERS

Ông Kim Jong Il đã lãnh đạo Bắc Triều Tiên trong suốt 17 năm (1994-2011), nay để lại cho người con trai một đất nước trong tình trạng tuyệt vọng, không nuôi sống nổi 25 triệu dân.

 Qua đời ngày 17/12/2011 vì một cơn đau tim, ông Kim Jong Il đã duy trì quyền lực với chính sách tuyên truyền và tôn sùng cá nhân lãnh tụ, dựa vào quân đội. Ông cũng đã tống giam hàng chục ngàn người đối lập vào các trại tập trung, như trước đó cha của ông đã làm.
 
Đối với những người dự đoán chế độ Bình Nhưỡng sẽ sụp đổ sau khi viện trợ Liên Xô không còn nữa vào đầu thập niên 90, Kim Jong Il cho thấy rằng họ đã lầm.

Vào cuối những năm 90, một trận đói đã cướp đi sinh mạng của hàng trăm ngàn người dân, nhưng chế độ vẫn tồn tại, nhờ dành mọi ưu tiên cho quân đội. Kim Jong Il vẫn là « lãnh tụ kính yêu », và tiếp tục chương trình sản xuất vũ khí hạt nhân, được đánh dấu bằng hai vụ thử nguyên tử vào tháng 10/2006 và tháng 5/2009.
 
Theo hãng thông tấn chính thức Bắc Triều Tiên, Kim Jong Il đã « qua đời vì kiệt sức cả về thể chất và tinh thần, do những chuyến công tác liên tục nhằm xây dựng một đất nước thịnh vượng và hùng mạnh ».

 AFP cho biết, ông Kim Jong Il từng bị tai biến mạch máu não vào tháng 8/2008, ngoài ra còn có các vấn đề về thận, tiểu đường, huyết áp cao.
 
Các nhà phân tích nhận định từ vài năm qua, ông Kim Jong Il đã đi từ sai lầm này đến sai lầm khác. Chẳng hạn như vụ phóng ngư lôi đánh đắm một chiếc tàu Hàn Quốc tháng 3/2010 làm 46 thủy thủ thiệt mạng. Sự kiện này đã dẫn đến một số biện pháp trừng phạt mới.

Một số chuyên gia cho rằng đây là do hệ quả của vụ tai biến mạch máu não. Một số khác nêu ra khả năng ông muốn ở lại ngôi vị bằng mọi giá. Tham vọng này được thể hiện qua việc chỉ định con trai trẻ tuổi nhất là Kim Jong Un làm người kế tục.
 
Tình trạng sức khỏe của ông Kim Jong Il luôn là bí mật quốc gia, cũng như tiểu sử của ông, được tô vẽ bằng nhiều huyền thoại.

Theo như tuyên truyền, thì ông sinh ngày 16/02/1942, trên đỉnh núi Paektu cao nhất Bắc Triều Tiên, sau đó đã xuất hiện một vì sao và một cầu vồng đôi. Paektu là đỉnh núi thiêng, mà theo truyền thuyết thì đất nước Triều Tiên được sinh ra từ đó.
 
Trên thực tế, đa số các nhà sử học cho rằng Kim Jong Il sinh tại Nga, trong một trại huấn luyện cán binh cộng sản, nơi mà cha ông là Kim Il Sung (Kim Nhật Thành) đã lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Nhật cho đến năm 1945.

Tốt nghiệp khoa kinh tế chính trị, Kim Jong Il leo dần lên các nấc thang quyền lực của đảng Lao động Triều Tiên, phụ trách mảng tuyên truyền.

 Kim Jong Il bị lên án là đã tổ chức các vụ khủng bố đã sát hại 17 người Hàn Quốc tại Rangoon, Miến Điện năm 1983 ; tấn công vào chiếc máy bay của Korean Airline năm 1987 làm 115 người chết, trước khi diễn ra Thế vận hội Seoul.
 
Được chỉ định làm người kế vị, Kim Jong Il nắm trong tay mọi quyền hành sau khi Kim Il Sung chết vào năm 1994, nhưng ba năm sau đó ông mới chính thức lên cầm quyền.
 
Thường bị châm biếm ở nước ngoài, nhưng trong thương lượng về hồ sơ nguyên tử, lãnh tụ Bắc Triều Tiên tỏ ra khôn khéo, khi thì nhượng bộ, khi lại khiêu khích để mặc cả.

Các nhà quan sát tự hỏi, liệu Trung Quốc, đồng minh duy nhất của Bình Nhưỡng, có thể gây áp lực đối với nhân vật đã trở thành không thể kiểm soát nổi này hay không.