Trước đây Liên Minh Ả Rập chỉ là một hội của các nhà độc tài

CAIRO, Ai Cập (TH) -Liên Minh Các Quốc Gia Ả Rập, Arab League, đi tới quyết định tạm thời đình chỉ quy chế thành viên của Syria hôm Thứ Bảy, tố cáo chính quyền Tổng Thống Bashar al-Assad vi phạm thỏa ước ngưng đàn áp bạo lực đối với người chống đối, đồng thời đe dọa cấm vận kinh tế lẫn chính trị nếu ông không chịu tuân thủ, theo tin của New York Times.
 

 Phiên nhóm khẩn cấp của Liên Minh Các Quốc Gia Ả Rập tại Cairo, Ai Cập hôm 12 tháng 11, 2011, về vấn đề Syria. (Hình: AP/Amr Nabil)

Các biện pháp này được áp dụng cho đến khi nào Damas thực hiện nghiêm chỉnh kế hoạch do liên đoàn đề nghị để chấm dứt bạo động kéo dài từ 7 tháng qua tại Syria.
 
Trước sự sôi sục của phong trào nổi dậy Mùa Xuân Ả Rập, các đại biểu của liên minh nói họ cố tránh không để xảy ra một cuộc chiến khác như ở Libya, theo đó họ chấp thuận một sự can thiệp của quốc tế, điều chưa từng có trước đây.
 
Việc ngưng vai trò hội viên sẽ chính thức bắt đầu trong bốn ngày, cho Tổng Thống Assad một cơ hội chót để tiến hành thỏa ước hòa bình mà chính quyền của ông vốn đã chấp thuận.

 Kế hoạch kêu gọi chính quyền Syria ngưng đàn áp bằng bạo lực đối với thường dân, triệt thoái lực lượng quân đội ra khỏi các thành phố, đồng thời phóng thích hàng chục ngàn tù nhân chính trị.
 
Cũng theo RFI, chính quyền Syria tuy đã chấp nhận kế hoạch, nhưng các vụ trấn áp vẫn tiếp diễn, hàng ngày vẫn có người thiệt mạng, nhất là tại thành phố Homs, với thêm 23 người thiệt mạng hôm Thứ Sáu.
 
Trong suốt phiên họp, đại sứ Syria, Youssef Ahmed, không ngừng kêu la rằng quyết định của liên minh là bất hợp lệ vì một quyết định như thế cần phải có sự nhất trí. Ông lập lại lời nhận định này trên đài truyền hình chính phủ, và tố cáo liên minh là “phụ thuộc vào ác ý của Mỹ lẫn Tây phương”.
 
Nabil el-Araby, tổng thư ký Liên Ðoàn Ả Rập là người đẩy mạnh biện pháp này qua cuộc bỏ phiếu, với 18 trong số 22 hội viên bỏ phiếu thuận, Yemen và Lebanon chống đối, Iraq khiếm diện và Syria không bỏ phiếu nào.
 
Thủ tướng kiêm ngoại trưởng Qatar, Hamad ben Jassem al-Thani thông báo quyết định của liên đoàn sau cuộc họp, và cho biết là Syria sẽ còn bị trừng phạt về kinh tế, chính trị.
 
Bên cạnh việc thông báo trừng phạt chế độ Damas, các ngoại trưởng của Liên Ðoàn Ả Rập còn kêu gọi phe đối lập Syria họp lại tại Cairo trong 3 ngày sắp tới để thảo luận về một kế hoạch cho một giai đoạn “chuyển tiếp” tại Syria.
 
Trong buổi điều trần trước Thượng Viện Mỹ vào hôm 09 tháng 11, trợ lý ngoại trưởng Mỹ đặc trách Cận Ðông cho biết các nước Ả Rập sẵn sàng cho tổng thống Syria sang tị nạn.

 Theo ông Jeffrey Feltman, hầu như tất cả các lãnh đạo và ngoại trưởng Ả Rập mà ông đã gặp, đều nhận định là không thể tránh khỏi việc chế độ Syria sụp đổ. Một số lãnh đạo đã đề nghị Tổng Thống al Assad sang tỵ nạn tại nước họ, theo RFI.
 
Ông Feltman không nêu tên những nước đã đề nghị như trên với Damas, trợ lý ngoại trưởng Mỹ tỏ ý hy vọng tổng thống Syria và những người thân cận sẽ “tự nguyện ra đi”.
 
Theo nhận xét của các nhà phân tích, chính quyền các quốc gia Ả Rập tìm cách đáp ứng đòi hỏi muốn có đổi thay dân chủ của quần chúng, họ tìm cách ứng xử với vấn đề mà không tạo nên một cuộc lật đổ chính quyền Syria bằng bạo lực hoặc có sự can thiệp của quốc tế.
 
Trước đây Liên Minh Ả Rập chỉ là một hội của các nhà độc tài, những thành viên như Ai Cập và Saudi Arabia ngăn cản mọi vận động thay đổi của liên minh. Nhưng những cuộc nổi dậy tuồng như khiến liên minh phải thay đổi lại chính sách của mình.
 
Liên Hiệp Quốc đưa ra con số người bị sát hại trong cuộc nổi dậy ở Syria từ hồi tháng 3 là 3,500, với hơn 100 thường dân bị giết từ khi Syria chấp thuận kế hoạch của Liên Minh Ả Rập vào hôm 2 tháng 11.
 
Các cuộc đàn áp gây chết người và những vụ chạm súng giữa quân đội và lính đào ngũ vẫn diễn ra hầu như mỗi ngày. Hôm Thứ Sáu, 7 người bị thiệt mạng tại thành phố Homs, trong đó có một bé gái và 4 quân nhân. Ngay từ hôm Thứ Năm, có 16 người khác bị chết trong các chiến dịch trấn áp ở Homs và Hama. Hàng trăm người bị quân đội bắt giữ.
 
Cũng hôm Thứ Sáu, có ít nhất 8 người chết và 25 người bị thương trong một cuộc biểu tình ở thủ đô Damas, khi quân đội Syria bắn vào đám đông để giải tán. Ðây là lần đầu tiên có một vụ đàn áp với số thương vong cao như vậy tại thủ đô Syria từ khi xẩy ra phong trào phản đối vào tháng 3, 2011.
 
Tổng Thống Barack Obama ca ngợi hành động của liên minh hôm Thứ Bảy và hứa sẽ tiếp tục gây áp lực đối với Syria.
 
Theo RFI, vào hôm 11 tháng 11, tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch, có trụ sở tại Mỹ công bố một bản báo cáo, lên án chính quyền Syria “phạm tội ác chống nhân loại”. Báo cáo cho rằng từ tám tháng nay, lực lượng an ninh Syria đã lạm dụng quyền lực một cách có hệ thống chống lại thường dân trong các vụ trấn áp biểu tình. (T.P.)