Ông Obama đến “kinh đô” của tệ nạn nhà bị mất giá trên nước Mỹ là Las Vegas để loan báo chương trình

Hồi đầu tuần, Tổng Thống Obama loan báo chính phủ liên bang sẽ nới rộng chương trình tái tài trợ món nợ trên căn nhà của các người chủ nhà có giá trị nhà thấp hơn số tiền đang nợ.

 Những người chủ nhà này đang ở thế kẹt vì không thể tái tài trợ món nợ vào lúc lãi suất tài trợ địa ốc xuống vô cùng thấp
 
Ông Obama đến “kinh đô” của tệ nạn nhà bị mất giá trên nước Mỹ là Las Vegas để loan báo chương trình. Ông nói rằng ông sẽ làm hết tất cả những gì có thể làm được trong cương vị của một tổng thống để cứu thị trường địa ốc.
 
Chương trình tái tài trợ nhà “Home Affordable Refinance Program” gọi tắt là HARP từng bị chỉ trích là không giúp được bao nhiêu người cần giúp, được phát động không bao lâu sau khi ông Obama bước chân vào Tòa Bạch Ốc, cùng với một số chương trình tốn kém khác.
 
Với chương trình cải tiến dự trù sẽ được loan báo đầy đủ chi tiết vào giữa tháng 11 tới đây, những gì mới được hé lộ phần nào cho thấy người xin tái tài trợ sẽ phải trả ít loại lệ phí hơn, bao trùm rộng rãi hơn và không bị giới hạn bởi trị giá nhà xuống thấp bao nhiêu phần trăm so với số tiền chủ nhà đang nợ.
 
Nếu tham gia chương trình, các người chủ nhà có trị giá nhà thấp hơn món nợ sẽ lợi dụng được mức lãi suất hiện đang vô cùng thấp, khoảng 4%, mà nhờ vậy họ sẽ đỡ được một số tiền đáng kể hàng tháng.
 
Theo ý kiến của kinh tế gia Mark Zandi của công ty tham vấn thị trường Moody's Analytics, kế hoạch mới của chính phủ “tuy vẫn còn nhỏ nhưng có nhiều ý nghĩa, đặc biệt cần thiết đối với những khu vực có giá nhà tụt xuống rất thấp” như một số khu vực ở Nevada, California, Arizona và Florida.
 
Không phải tất cả tổng số khoảng 13 triệu đến 15 triệu căn nhà có trị giá nhà thấp hơn món nợ đều có thể xin tái tài trợ. Ước lượng chỉ có khoảng 1 triệu chủ nhà là hội đủ tiêu chuẩn để xin tái tài trợ theo chương trình của chính phủ liên bang.
 
Ðể có thể tham dự chương trình này:
 
- Chủ nhà phải là một trong những người đang có món tiền nợ của căn nhà bảo đảm hay mua bởi các định chế tài trợ chính phủ như Fannie Mae, Freddie Mac. Món nợ này phải vay trước ngày 31 tháng 5, 2009. Sau ngày này thì không được.
 
- Chủ nhà phải trả nợ đều hòa và đúng hạn kỳ 6 tháng cuối cùng, tính đến ngày nộp đơn và không được trả trễ hạn nhiều hơn một lần trong 12 tháng.
 
- Bản tiểu sử tín dụng và lợi tức có thể không phải là yếu tố tiên quyết để cứu xét, nhưng chắc chắn nhà tài trợ sẽ kiểm chứng về tình trạng việc làm của người xin tái tài trợ. (Trường hợp người xin vay lại xin đổi chương trình tài tài trợ, sang một chương trình trả nợ ngắn hạn hơn, thí dụ từ 30 năm sang 15 năm, làm số tiền trả nợ hàng tháng nhiều hơn trước từ 20% trở lên, lợi tức hàng tháng sẽ được cứu xét kỹ hơn).
 
Theo các tin tức từ Hoa Thịnh Ðốn, một số điều kiện mới có thể làm cho các nhà đầu tư tài chính dễ chấp nhận hơn. Nhà tài trợ sẽ không bị buộc phải “nuốt” lại món nợ nếu con nợ ỳ ra không trả nợ chỉ một thời gian ngắn sau khi được vay tiền.

 Một trở ngại khác là có thể chủ nhà còn ôm thêm món nợ nhì trên căn nhà mà chủ nợ này có thể cản trợ vụ tái tài trợ. Tuy nhiên, chính phủ cho hay đã đạt được thỏa thuận với những ngân hàng lớn là cho phép tái tài trợ món nợ nhất mà không đụng chạm gì đến món nợ nhì.
 
 Không đòi hỏi món nợ đối chiếu với trị giá nhà
 
 Thông thường, nhà tài trợ chỉ chấp thuận cho tái tài trợ món nợ của căn nhà khi chủ nhà có ít nhất phần trị giá tài sản thuộc về mình (equity) ít nhất 20%.

Khi đưa ra chương trình HARP, chính phủ chấp thuận cho tái tài trợ các món nợ tới 125% của trị giá nhà trên thị trường. Vì thị trường địa ốc vẫn có những dấu hiệu còn tuột dốc thêm nữa, với chương trình mới, chính phủ cho phép món nợ không giới hạn so với tỉ lệ trị giá nhà (loan-to-value ratio).
 
Thí dụ, theo chương trình HARP hiện có, chính phủ chỉ cho tái tài trợ tối đa món nợ đang có là $500,000 trong khi trị giá căn nhà còn $400,000. Dưới trị giá này thì chủ nhà không được giúp. Bây giờ, không có giới hạn nào cả, trị giá nhà bên dưới 400,000 vẫn xin tái tài trợ được cho món nợ $500,000.
 
Vì có rất nhiều món nợ mua nhà không qua tay Fannie Mae và Freddie Mac, những người này cũng đang khốn đốn vì giá nhà tuột dốc , không biết trông cậy vào đâu.
 
Theo tin tức cho biết, chương trình HARP cải tiến sẽ kéo dài cho đến năm 2013.