Ông Lindsey Graham tố cáo Trung Quốc về nhiều hoạt động kinh tế bất chính.

Với 63 phiếu thuận và 35 phiếu chống, Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua dự luật để trừng phạt Trung Quốc vì vấn đề thao túng chỉ tệ.

Dự luật được thông qua hôm thứ 3 sau hai tuần lễ tranh luận gay gắt, trong đó nhiều nhà lập pháp Mỹ tố cáo Bắc Kinh áp dụng những chính sách làm cho hàng triệu người Mỹ mất công ăn việc làm.

Từ trụ sở quốc hội, thông tín viên VOA Michael Bowman gởi về bài tường thuật sau đây.

  
 Hình: AP / Trung Quốc bị cáo buộc cố tình hạ thấp giá trị đồng nguyên để dành cho các công ty Trung Quốc lợi thế bất công đối với các nhà sản xuất tại Hoa Kỳ

Trong nhiều năm nay, Thượng nghị sĩ Charles Schumer – thuộc đảng Dân chủ, đại diện tiểu bang New York, đã dẫn đầu những nỗ lực để buộc chính phủ Hoa Kỳ có hành động chống lại đồng tiền được định giá quá thấp của Trung Quốc.

Luật Cải cách Giám sát Tỉ giá Hối đoái sẽ thực hiện mục tiêu vừa kể qua việc xem sự thao túng chỉ tệ là một biện pháp trợ giá của nước ngoài, làm cho Hoa Kỳ phải áp dụng thuế suất nhập khẩu đối với hàng hóa của Trung Quốc.

Thượng nghị sĩ Schmer nói rằng đây là một việc rất hệ trọng.

Ông Schumer nói: "Nếu chúng ta tiếp tục bị mất của cải và công ăn việc làm vào tay Trung Quốc, kinh tế của đất nước chúng ta có lẽ sẽ không bao giờ hồi phục được. Đây là một việc rất nghiêm trọng."

Dự luật này cũng có được sự hậu thuẫn của thượng nghị sĩ Lindsey Graham, thuộc đảng Cộng hòa, đại diện tiểu bang North Carolina. Ông tố cáo Trung Quốc về nhiều hoạt động kinh tế bất chính.

Ông Graham nói: "Định chế mà tôi cần phải bảo vệ là lực lượng lao động Mỹ, là những người bị trấn lột sạch sẽ bởi một chế độ độc tài cộng sản, chuyên môn dối gạt. Họ không làm việc chăm chỉ hơn chúng ta. Họ không làm việc có hiệu quả hơn chúng ta. Họ đánh cắp tài sản trí thức của chúng ta. Họ thao túng chỉ tệ của họ. Họ trợ giá cho các công nghiệp của họ. Thật là quá đáng!"

Những người chống đối cho rằng dự luật này sai lầm và nguy hiểm. Ông Orrin Hatch, thượng nghị sĩ Cộng hòa, đại diện tiểu bang Utah, phát biểu như sau về dự luật này.

Ông Hatch nói: "Chúng ta đang nói với cộng đồng thế giới là Hoa Kỳ giờ đây lại một lần nữa quay lại với vỏ bọc của mình và muốn có những giải pháp bảo hộ mậu dịch cho những vấn đề toàn cầu. Cùng lúc đó, chúng ta cũng mang lại những yếu tố bất định cho sự hồi phục kinh tế của mình vì các nhà xuất khẩu và người lao động của chúng ta phải đối mặt với khả năng bị trả đũa từ một trong những đối tác thương mại hàng đầu của mình.

Các giới chức Trung Quốc đã cảnh báo về điều mà họ gọi là chính trị hóa các vấn đề thương mại và nêu lên sự kiện là đồng nguyên của họ đã tăng giá so với đồng đô la trong những năm gần đây. Những bài bình luận trên các cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc tố cáo các nhà lập pháp Mỹ lấy Trung Quốc làm vật tế thần cho những khiếm khuyết của nền kinh tế Hoa Kỳ."

Một số nhà phân tích cho rằng Tổ chức Thương mại Thế giới sẽ bác bỏ ý định của Mỹ đòi xem việc thao túng chỉ tệ là một biện pháp trợ giá của chính phủ.

Tháng trước, 50 hiệp hội thương mại đại diện cho nhiều công nghiệp xuất khẩu năng động nhất của Mỹ lập luận rằng nên bác dự luật này vì Hoa Kỳ sẽ bị Trung Quốc trả đũa.

Mối lo ngại đó nhận được sự tán đồng của thượng nghị sĩ Jim DeMint, thuộc đảng Cộng hòa đại diện tiểu bang South Carolina.

Ông DeMint nói: "Chúng ta không cần khởi động một cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc. Chúng ta cần chấm dứt cuộc chiến giai cấp đang làm cho công ăn việc làm không thể được tạo ra trên chính nước Mỹ.

Thượng nghị sĩ Schumer đã mạnh mẽ bác bỏ lập luận vừa kể.

Ông Schumer phát biểu như sau: "Đối với những người cho rằng dự luật này sẽ tạo ra một cuộc chiến tranh thương mại, tôi xin thưa rằng chúng ta đang ở trong một cuộc chiến tranh thương mại. Đối với những người nói rằng Trung Quốc sẽ trả đũa, tôi xin thưa rằng Trung Quốc sẽ bị thua thiệt nhiều hơn. Họ sẽ không trả đũa một cách kịch liệt vì điều đó sẽ làm cho kinh tế Trung Quốc bị thiệt hại nhiều hơn. Khi họ đối mặt với thực tế phũ phàng thì họ sẽ phải điều chỉnh và mua bán với chúng ta một cách công bằng hơn."

Tuần trước, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nói rằng Trung Quốc đã “chơi trò ma giáo” trong vấn đề chỉ tệ để làm lợi cho hoạt động xuất khẩu của họ và khiến cho những sản phẩm của Mỹ bán sang Trung Quốc bị thiệt thòi.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng cần phải cẩn thận vì dự luật của Mỹ có thể sẽ mang lại những hậu quả ngoài ý muốn.

Hạ viện Mỹ do phe Cộng hòa kiểm soát chưa cho biết họ có muốn tiến hành một cuộc biểu quyết về dự luật này hay không.

Chủ tịch Hạ viện John Boehner nói rằng dự luật này là một nỗ lực thiếu thỏa đáng nhằm ép buộc các nước thay đổi cách xử lý chỉ tệ của mình.