“khai thác bauxite là chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước”.

Quặng bauxite VN ước tính có trữ lượng trong khoảng 5,6- 8,3 tỷ tấn.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nói không có chủ trương cho Trung Quốc vào khai thác bauxite và đặc biệt chú ý về vấn đề quốc phòng và an ninh.

Ông Sang được báo Pháp luật Tp HCM trích dẫn nói với cử tri tại Tp HCM rằng “Chúng ta không có chủ trương cho Trung Quốc vào khai thác bauxite.

“Lao động của họ có mặt là do phía Trung Quốc trúng thầu cung cấp thiết bị lắp đặt nhà máy nên khi xong việc thì họ phải về nước.

“Việc khai thác bauxite sẽ do Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam đảm trách,” ông Sang được trích dẫn.

Một công ty con thuộc Tập đoàn Alumin Nhà nước Trung Quốc hiện là nhà thầu xây dựng, mua sắm, cung cấp trang thiết bị kỹ thuật cho hai dự án bauxite ở Tây Nguyên theo một thỏa thuận ký với Tập đoàn Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV) từ năm 2006.

Ngoài tờ Pháp luật Tp HCM, một số báo khác tại Việt Nam cũng trích dẫn nhận xét của tân chủ tịch nước nhưng dường như làm giảm nhẹ “yếu tố Trung Quốc” khi chạy hàng tít ‘Không có chủ trương để nước ngoài khai thác bô xít’.

VNxpress đưa tin tân chủ tịch nước nói "Dự án phải đảm bảo được 3 yếu tố công nghệ hiện đại, môi trường môi sinh và hiệu quả kinh tế".

"Bên cạnh đó, vấn đề quốc phòng an ninh sẽ được đặc biệt chú ý khi đưa vào khai thác", ông Sang nói.

'Chưa cần trục xuất'

Quặng bauxite tại Việt Nam được ước tính có trữ lượng trong khoảng 5,6- 8,3 tỷ tấn, đứng hàng lớn thứ ba thế giới, chỉ sau Guinea và Australia.

Bình luận của tân Chủ tịch nước Trương Tấn Sang được đưa ra trong bối cảnh đã và đang có quan ngại của cử tri về thực trạng lao động lậu từ Trung Quốc vào Việt Nam.

Tuần qua tỉnh Cà Mau nói sẽ xử lý hơn 1.000 công nhân Trung Quốc đang làm việc không phép tại công trường nhà máy đạm Cà Mau.

Tuy nhiên ông Nguyễn Tiến Hải, phó Chủ tịch tỉnh Cà Mau nói với BBC biết hiện nay "chưa nhất thiết phải trục xuất số lao động chui này”.

Khai thác bauxite, sự hiện diện của nhà thầu Trung Quốc và công nhân nước này là chủ đề gây nhiều tranh cãi.

Một số cựu tướng lĩnh quân đội, trong đó có Bấm Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, từng viết thư ngỏ yêu cầu ngừng dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên.

Họ lo ngại vùng Tây Nguyên sẽ mất an ninh khi có quá nhiều công nhân nước ngoài. Cạnh đó là chuyện xử lý bùn đỏ, và bản sắc văn hóa của người thiểu số.

Nhưng chính phủ không có phản hồi chính thức nào cho các cá nhân và tổ chức và khẳng định điều họ gọi là “khai thác bauxite là chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước”.

Một nhóm trí thức trong nước đã tự lập website đăng ý kiến phản biện, kêu gọi ngưng dự án bauxite và trang này là kênh thông tin thu hút được sự quan tâm lớn của độc giả trong và ngoài nước.

Khai thác bauxite tại Tây Nguyên cũng là chủ đề được một số người được dư luận chú ý nhiều lên tiếng như Giáo sư Ngô Bảo Châu và Bấm Tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ, người khởi kiện Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng quyết định khai thác bauxite.

Tiến sỹ Hà Vũ trong phiên phúc thẩm ngày 02/08 khẳng định điều ông gọi là Thủ tướng Việt Nam chỉ đạo Bộ Công an bắt ông vì những vụ kiện làm mất mặt thủ tướng.