Đô la có còn tiếp tục là đồng tiền thống trị thế giới hay không?

Ông Obama và đại diện hai đảng Cộng hoà và Dân chủ (REUTERS)

Thỏa thuận đạt được vào phút chót ở Quốc hội Mỹ về việc nâng trần nợ công, tránh được cho Hoa Kỳ khỏi bị vỡ nợ, có thể làm Bắc Kinh thở phào nhẹ nhõm phần nào nhưng chưa hết được lo ngại.

 Là chủ nợ lớn nhất của Mỹ, đến tháng năm vừa qua, Trung Quốc vẫn đang nắm giữ 1160 tỷ đô la tiền công trái Mỹ.

Trong trường hợp ngân hàng trung ương Mỹ mất khả năng thanh toán thì điều đó sẽ gây ra một tai họa không lường trước được đối với các ngân hàng Trung Quốc.

Có thể thấy mối quan ngại này qua báo chí Trung Quốc.

Tân Hoa Xã ngày hôm nay đã nhận định Hoa Kỳ đã thất bại trong việc tháo ngòi nổ của « quả bom nợ nần của mình » đồng thời khẳng định Bắc Kinh chủ trương sẽ hạn chế sự lệ thuộc vào đồng đô la. Cùng lúc, Đại Công, cơ quan thẩm định tài chính của riêng Trung Quốc cũng hạ điểm tín nhiệm của Mỹ.

Theo con số của ngân hàng trung ương Trung Quốc tính đến cuối tháng sáu dự trữ ngoại tệ của nước này lên tới ba nghìn tỷ đô la, trong đó 1/3 là tiền công trái phiếu Mỹ.

Hiện tại, chưa có quan chức chính phủ nào tuyên bố chính thức về chuyện giải quyết nợ của chính quyền Mỹ nhưng hầu hết các báo chí chính thức tại Trung Quốc đều lên tiếng chỉ trích thỏa thuận thông qua Quốc hội Mỹ chỉ là một màn trình diễn, không giải quyết được căn bản vấn đề nợ công của nước Mỹ.

Từ Bắc Kinh, thông tín viên RFI Stéphane Lagarde tường thuật phản ứng của báo chí tại Trung Quốc :

Lùi lại một bước để nhảy xa hơn, đó chính là cảm nhận của báo chí Trung Quốc về thỏa hiệp về nâng trần nợ công của Mỹ vừa đến phút chót mới đạt được. Đối với Trung Quốc thì chuyện nợ nần này giờ có thể ví là một bước « đại nhảy vọt về tài chính ».

Tờ Nhân dân nhật báo Trung Quốc ngày hôm qua viết : « Ngay cả nếu như Hoa Kỳ đã tránh được vỡ nợ thì vấn đề nợ công của họ vẫn chưa được giải quyết. Nợ của Hoa Kỳ mới chỉ được khất lại và vẫn có chiều hướng gia tăng ».

Dù không nói ra như thế nhưng có thể coi đó là quan điểm của chính phủ Trung Quốc bởi vì tờ báo này là cơ quan ngôn luận chính thức của đảng Cộng sản Trung Quốc.

Trung Quốc đang nắm giữ hơn một nửa lượng dự trữ ngoại tệ bằng đô la và euro, vì thế theo các nhà phân tích thì chuyện nợ nần của Mỹ cũng như của châu Âu khiến Trung Quốc phải lo lắng. Nhất là bởi vì hiện nay Trung Quốc mới chỉ né được trong trung hạn mà thôi.

Trong khi đó với kết hoạch 5 năm lần thứ 12 của mình Trung Quốc đang chủ trương phát triển nhu cầu nội địa nhằm thoát khỏi sự lệ thuộc vào xuất khẩu sang châu Âu và Hoa Kỳ.

Liệu Trung Quốc đã mệt mỏi với vai trò của một chủ nợ chăng ? Điều đó chưa chắc, vì thực ra thì theo như ghi nhận của một tờ báo kinh tế tại Thượng Hải thì « việc khất nợ và những cuộc tranh luận giữa hai đảng Cộng hòa và Dân chủ chỉ cho thấy đó là một màn kịch theo kiểu Hollywood ».

Đồng thời tờ báo nhấn mạnh rằng : Kịch bản này do chính người Mỹ tự viết ra và bản thân họ cũng là những diễn viên rất giỏi. Đây là một ý đồ để xem liệu đô la có còn tiếp tục là đồng tiền thống trị thế giới hay không".